Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Marek Stojanowski Sędziowie sędzia NSA Marian Wolanin sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. M., D. O., G. B., I. O., J. G., K. G., M. G., M. G., R. G., S. G., T. B. i Z. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 sierpnia 2019 r., sygn. akt I SA/Wa 856/18 w sprawie ze skargi A. M., D. O., G. B., I. O., J. G., K. G., M. G., M. G., R. G., S. G., T. B. i Z. B. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2018 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania odszkodowania za nieruchomość oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z 13 sierpnia 2019 r., sygn. akt I SA/Wa 856/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu sprawy ze skargi A. M., D. O., G. B., I. O., J. G., K. G., M. G., M. G., R. G., S. G., T. B. i Z. B. na decyzję Wojewody [...] z [...] lutego 2018 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania odszkodowania za nieruchomość, oddalił skargę.
Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.
Działka nr [...], wchodząca w skład gospodarstwa rolnego o powierzchni 36 870 m2, położona w W., [...], w rejonie ulic: [...],[...] i [...], pochodząca z nieruchomości niehipotekowanej "Osada zapisana w tabeli likwidacyjnej wsi [...] Nr [...]", a wchodząca obecnie w skład działki ewidencyjnej nr [...], w obrębie [...], będącej własnością Miasta [...], znajdowała się na terenie objętym działaniem dekretu z 26 października 1946 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279). Z dniem wejścia w życie tego dekretu grunty nieruchomości warszawskich, w tym grunt przedmiotowej nieruchomości, przeszły na własność gminy m.st. Warszawy, a od 1950 r., na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz. U. Nr 14, poz. 130) - na własność Skarbu Państwa. Nieruchomość ta stanowiła współwłasność I. R., A. S. i S. R., a obecnie wchodzi m.in. w skład działki nr [...], w obrębie [...], stanowiąc własność Miasta [...].
Wnioskiem z [...] maja 2004 r. T. S. wystąpił o ustalenie odszkodowania za działkę nr [...].
Prezydent [...] decyzją z [...] stycznia 2016 r., nr [...] odmówił przyznania odszkodowania za grunt o powierzchni 5 252 m2, wchodzący obecnie w skład działki ewidencyjnej nr [...], w obrębie [...], będącej własnością Miasta [...].
Organ stwierdził, że przedmiotem decyzji jest część gruntu, który wchodził w skład gospodarstwa rolnego i podniósł, że kwestię odszkodowań za gospodarstwa rolne przejęte dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy reguluje obecnie art. 215 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym przepisy ustawy dotyczące odszkodowań za wywłaszczone nieruchomości stosuje się odpowiednio do odszkodowania za gospodarstwo rolne na gruntach, które na podstawie dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy przeszły na własność państwa, jeżeli ich poprzedni właściciele lub następcy prawni tych właścicieli, prowadzący gospodarstwo, zostali pozbawieni faktycznego władania tym gospodarstwem po 5 kwietnia 1958 r.
Podstawową przesłanką, warunkującą przyznanie odszkodowania w trybie powołanego art. 215 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, jest wykazanie, że od 21 listopada 1945 r. przynajmniej do 5 kwietnia 1958 r. nie pozbawiono właścicieli lub ich następców prawnych faktycznego władania gospodarstwem, istniejącym na gruncie objętym działaniem ww. dekretu z dnia 26 października 1945 r., a gospodarstwo to nieprzerwanie istniało. Przy czym za takie gospodarstwo uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego (art. 553 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. z 2014 r. poz. 121).