Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie: Sędzia NSA Rafał Stasikowski Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik (spr.) po rozpoznaniu w dniu 27 października 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rady Miejskiej w G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 10 stycznia 2018 r. sygn. akt II SA/Bd 594/17 w sprawie ze skargi Wojewody [...] na uchwałę Rady Miejskiej w G. z dnia [...] lutego 2017 r. nr [...] w przedmiocie projektu dostosowania sieci szkół podstawowych i gimnazjów do nowego ustroju szkolnego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Rady Miejskiej w G. na rzecz Wojewody [...] kwotę 240 (dwieście czterdzieści) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wyrokiem z 10 stycznia 2018 r. sygn. akt II SA/Bd 594/17, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Wojewody [...] na uchwałę Rady Miejskiej w G. z dnia [...] lutego 2017 r. nr [...] w przedmiocie projektu dostosowania sieci szkół podstawowych i gimnazjów do nowego ustroju szkolnego, stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały.
Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:
Rada Miejska w G. w dniu [...] lutego 2017 r. podjęła uchwałę nr [...] w sprawie projektu dostosowania sieci szkół podstawowych i gimnazjów do nowego ustroju szkolnego. W dniu [...] lutego 2017 r. uchwała została przekazana Wojewodzie [...].
Wojewoda [...] w dniu [...] kwietnia 2017 r., działając na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r. poz. 446 ze zm.), zaskarżył powyższą uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, wnosząc o stwierdzenie jej nieważności z powodu podjęcia uchwały z naruszeniem art. 25a ustawy o samorządzie gminnym. W uzasadnieniu skargi Wojewoda przedstawił przebieg postępowania nadzorczego i wyjaśnił, że naruszenie prawa polegało na uczestniczeniu w głosowaniu nad przedmiotową uchwałą przez troje radnych Rady Miejskiej w G. będących pracownikami szkół objętych tą uchwałą, a mianowicie Szkoły Podstawowej Nr [...] w G. oraz Gimnazjum Nr [...] im. [...]. W głosowaniu nad uchwałą wzięło udział 15 radnych, z czego 8 głosowało "za", a 7 "przeciw". Skarżący powołał się na orzecznictwo sądów administracyjnych, zgodnie z którym udział w głosowaniu nad uchwałą radnego, którego interesu prawnego dotyczy uchwała, stanowi istotne naruszenie prawa, skutkujące stwierdzeniem nieważności tej uchwały. Wskazał, że art. 25a ww. ustawy dotyczy wszelkich aktów podejmowanych przez radę gminy lub komisje, a więc również uchwał intencyjnych, jak i takich, które nie mają charakteru prawotwórczego. Interes prawny, o którym mowa w tym przepisie, ma znaczenie materialnoprawne.
W odpowiedzi na skargę Rada Miejska G. wniosła o jej oddalenie. W uzasadnieniu podano, że Wojewoda nie skorzystał z możliwości wydania rozstrzygnięcia nadzorczego, zatem to na nim spoczywa obecnie ciężar udowodnienia zaistnienia przesłanek nieważności zaskarżonej uchwały. Zdaniem organu Wojewoda nie sprostał wymogowi wskazania oraz udowodnienia, że po stronie trójki radnych istniał interes prawny, który powinien skutkować wyłączeniem się z głosowania. Przytoczenie licznego orzecznictwa dotyczącego skutków istnienia takiego interesu prawnego, nie może zastąpić niezbędnej aktywności Wojewody. Tymczasem ani jeden akapit skargi nie zawiera analizy tej kwestii. Ponadto wskazano, że interes prawny musi mieć charakter bezpośredni, zindywidualizowany i wynikać z normy prawa materialnego. W przedmiotowej sprawie zdaniem Rady Miejskiej trudno dostrzec jakiś konkretny interes, nie mówiąc o dostrzeganiu konkretnego interesu prawnego. Interes prawny musi być aktualnie chroniony, zatem norma prawna musi udzielać podmiotowi ochrony. Przedmiotowa uchwała dotyczy wyłącznie sieci szkół, czyli organizacji wykonywania przez gminę jej zadań własnych w zakresie oświaty, w żaden sposób zatem nie dotyczy kwestii zatrudnienia nauczycieli ani bezpośrednio, ani pośrednio. Zdaniem Rady Miejskiej, gdyby tak rozumować, jak skarżący, to każdy radny powinien wyłączyć się od głosowania w sprawach, np. podatkowych, radni nauczyciele winni wyłączyć się od głosowania w sprawie uchwały budżetowej, a radni rolnicy w sprawie podatku rolnego.