Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Elżbieta Kremer (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Maciej Dybowski Sędzia del. WSA Marian Wolanin Protokolant starszy sekretarz sądowy Magdalena Błaszczyk po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2016r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. S. oraz M. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 grudnia 2012 r. sygn. akt II SA/Wa 622/12 w sprawie ze skargi I. S., M. S. oraz M. S. na decyzję Prezesa Wojskowej Agencji Mieszkaniowej z dnia [...] stycznia 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania prawa do zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 17 grudnia 2012 r., II SA/Wa 622/12 oddalił skargę I. S., M. S. oraz M. S. na decyzję Prezesa Wojskowej Agencji Mieszkaniowej z dnia [...] stycznia 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania prawa zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym.
Wyrok zapadł na tle następujących okoliczności sprawy:
Dyrektor Oddziału Regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w Gdyni decyzją nr [...] z [...] grudnia 2011 r., wydaną na podstawie art. 13 ust. 6 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r., nr 206, poz. 1367 ze zm.) i art. 29 wymienionej ustawy w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2010 r. w związku z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 28, poz. 143), która weszła w życie z dniem 1 lipca 2010 r., odmówił przyznania I. S., M. S. i M. S. prawa zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym nr [...] przy ul. [...] kl. [...] w Gdyni. W uzasadnieniu decyzji organ podał, że lokal mieszkalny został przydzielony decyzją przydziału osobnej kwatery stałej z [...] lipca 1995 r. R. S. Przy ustalaniu należnej powierzchni mieszkalnej kwatery uwzględniono żonę I., córkę M. i syna M. Związek małżeński I. i R. S. został rozwiązany przez rozwód 7 marca 2006 r. wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku Wydział II Cywilny Rodzinny (sygn. akt II C 5611/05). Sąd odstąpił od orzekania o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania. Następnie R. S. zawarł nowy związek małżeński z A. B. Wraz z żoną, synem żony M. B. i synem P. S., decyzją Dyrektora Oddziału Regionalnego w Poznaniu z [...] stycznia 2009 r. uzyskał prawo zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym w garnizonie, w którym pełni służbę wojskową. W związku z faktem, że nie miał możliwości wywiązania się z obowiązku przekazania do dyspozycji oddziału zajmowanego lokalu mieszkalnego, w którym pozostawił byłą żonę i dzieci - skierował na ręce Dyrektora Oddziału Regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w Gdyni wniosek adresowany do Ministra Obrony Narodowej o wydanie na ich rzecz decyzji o prawie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym w trybie art. 29 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP. Również I. S. wraz z dziećmi złożyła tożsamy wniosek, argumentując go silnymi związkami z obecnym miejscem zamieszkania oraz sytuacją zdrowotną i społeczną. Decyzją nr [...] z [...] października 2009 r. Dyrektor OR WAM w Gdyni odmówił przyznania prawa zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym, wskazując, że w sprawie nie została spełniona przesłanka wyjątkowości sytuacji, w jakiej znalazła się I. S. wraz z dziećmi. Na skutek wniesienia odwołania decyzja ta została uchylona przez Prezesa Wojskowej Agencji Mieszkaniowej decyzją nr [...] z [...] grudnia 2009 r. i przekazana do ponownego rozpatrzenia z uwagi na naruszenie przepisów o właściwości oraz na konieczność wykazania wyjątkowości sytuacji przez wnioskodawców, jak również wysokości dochodów i stanu zdrowotnego I. S. oraz miejsca zamieszkania M. S. W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, organ uzyskał od I. S. oświadczenie, że zajmowany przez nią lokal stanowi centrum życiowe dla niej, jej syna M. i córki M., która podjęła zatrudnienie w Warszawie wyłącznie ze względów finansowych. Natomiast nie otrzymał od I. S. dokumentów świadczących o wyjątkowości sytuacji. Dlatego też decyzją z [...] maja 2011 r., wydaną na podstawie art. 29 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2010 r. ponownie odmówił przyznania prawa do zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym, z uwagi na brak przesłanki umożliwiającej wydanie decyzji o prawie zamieszkiwania. Wskutek wniesienia odwołania, Prezes Wojskowej Agencji Mieszkaniowej decyzją z [...] lipca 2011 r. uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. W uzasadnieniu organ II instancji wskazał na konieczność ponownej oceny sytuacji I., M. i M. S. w oparciu o aktualną dokumentację. W celu realizacji powyższych zaleceń, Dyrektor OR WAM w Gdyni, pismami z 31 sierpnia 2011 r. wystąpił do I., M. i M. S. z żądaniem uzupełnienia dotychczas zgromadzonych akt o aktualną dokumentację obrazującą sytuację: mieszkaniową, rodzinną, materialno-bytową, zdrowotną, zawodową i finansową. Na pisma te organ nie uzyskał odpowiedzi mimo dwukrotnego stawiennictwa M. S. w organie. Z uwagi na brak podjęcia jakichkolwiek działań ze strony wnioskodawców oraz niedostarczenie żądanej dokumentacji, Dyrektor OR WAM w Gdyni w oparciu o dotychczas zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stwierdził, że Wojskowa Agencja Mieszkaniowa została powołana w celu zabezpieczania potrzeb mieszkaniowych żołnierzy zawodowych, stąd możliwość zadysponowania lokalem mieszkalnym na rzecz osoby nie będącej żołnierzem musi być uzależniona od zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych tej kategorii osób. Organ wyjaśnił, że wyjątkowości sytuacji należy upatrywać w takich stanach i zdarzeniach, które w sposób oczywisty odbiegają od ogólnie akceptowanej normy. Rozpatrując wniosek, złożony w trybie art. 29 ustawy o zakwaterowani Sił Zbrojnych RP, dyrektor oddziału regionalnego Agencji zobowiązany jest dokonać wnikliwych ustaleń w obrębie okoliczności faktycznych, charakteryzujących sytuację, w jakiej znajduje się wnioskodawca. Sytuacja życiowa i mieszkaniowa I., M. i M. S., przedstawiona przez nich w dotychczasowej korespondencji, jak również we wniosku R. S., nie daje podstaw do stwierdzenia, że zostały spełnione przesłanki wyjątkowości, które usprawiedliwiałyby zadysponowanie na rzecz I. S. i jej dzieci lokalem z zasobów Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, zwłaszcza wobec niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych kadry zawodowej w garnizonie Gdynia. Organ podkreślił, że I. S. oraz jej dzieci są osobami pełnoletnimi, nie cierpiącymi na poważne schorzenia, a więc zdolnymi do podjęcia pracy zarobkowej. Fakt orzeczenia rozwiązania małżeństwa, związki edukacyjne, zawodowe czy też sąsiedzkie z aktualnym miejscem zamieszkania nie stanowią wyczerpującej przesłanki do zastosowania trybu określonego w przepisie art. 29 ustawy. Zdaniem organu, bez znaczenia dla oceny istnienia przesłanek wyjątkowości pozostaje fakt wieloletniego zamieszkiwania (bez posiadania samodzielnego tytułu prawnego) w lokalu, czy też zameldowanie pod danym adresem. Z faktu zameldowania w danym lokalu nie można bowiem wywodzić praw do uzyskania tytułu prawnego do tego lokalu.