Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rudnicka (autor uzasad.) Sędziowie: Sędzia NSA Monika Nowicka Sędzia NSA Maciej Dybowski (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Małgorzata Ziniewicz po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2019 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej "A" S.A. w [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 marca 2015 r. sygn. akt I SA/Wa 115/14 w sprawie ze skarg Prezydenta Miasta [...] wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej i "A" S.A. w [...] na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...] listopada 2013 r. nr [...] w przedmiocie nabycia przez gminę z mocy prawa własności nieruchomości oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 20 marca 2015 r., sygn. akt I SA/Wa 115/14, oddalił skargi Prezydenta Miasta [...] wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej oraz "A" S.A. w [...] na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...] listopada 2013 r. nr [...] w przedmiocie nabycia przez gminę z mocy prawa własności nieruchomości.
Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:
Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa decyzją z dnia [...] listopada 2013 r., Nr [...] działając na podstawie art. 18 ust. 2 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191 ze zm. - dalej jako “ustawa komunalizacyjna"), uchyliła decyzję Wojewody [...] z dnia [...] czerwca 2013 r., Nr [...] odmawiającą komunalizacji i stwierdziła nabycie, z mocy prawa, z dniem 27 maja 1990 roku przez Gminę Miasto [...] własności nieruchomości położonej w [...], oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...] o pow. 119872 m2 (obecnie działki: nr [...] o pow. 75703 m2 i nr [...] o pow.44169 m2), w obrębie [...] objętej KW [...].
Podano, że nieruchomość objęta postępowaniem stanowi teren dworca kolejowego [...]. Komisja wskazała, że Wojewoda odmawiając komunalizacji w/w nieruchomości niezasadnie powołał się na prowadzone na podstawie art. 34 i 34a ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego PKP postępowanie uwłaszczeniowe, gdyż art. 34a został dodany do w/w ustawy nowelizacją z dnia 25 maja 2003 r., a zatem po dniu 27 maja 1990 r. Powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 kwietnia 2005 r., sygn.K 30/03, organ wyjaśnił, że art. 34a w/w ustawy nie odnosi się do komunalizacji z mocy prawa określonej w art. 5 ust 1 ustawy “komunalizacyjnej". A zatem postępowanie uwłaszczeniowe prowadzone w trybie ustawy o komercjalizacji PKP nie może eliminować komunalizacji z mocy prawa, tym bardziej, że przesłanki postępowania uwłaszczeniowego określone w art. 34 wskazują na brak, po stronie PKP, tytułu prawnego do uwłaszczanej nieruchomości.
Wbrew stanowisku organu I instancji Komisja wskazała, że "A" S.A. w [...] nie przysługiwał tytuł prawny do przedmiotowej nieruchomości w postaci prawa użytkowania lub zarządu, który eliminowałby komunalizację przedmiotowego mienia z mocy prawa. Organ powołał się w tym zakresie na generalną zasadę wynikającą z art. 6 ust 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1989 r., Nr 14, poz.74), która stanowi, że grunty państwowe, które nie zostały oddane w zarząd, użytkowanie lub użytkowanie wieczyste są zarządzane przez terenowy organ administracji państwowej.
Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa podkreśliła także, że przepisy konstytuujące przedsiębiorstwo państwowe PKP nie tworzą tytułu do konkretnej nieruchomości. Organ wyjaśnił, że obowiązująca w dniu wejścia w życie ustawy “komunalizacyjnej" ustawa z dnia 27 kwietnia 1989 r. o przedsiębiorstwie państwowym “Polskie Koleje Państwowe" sformułowała jedynie zasadę władania gruntami przez PKP, ale z przepisów tej ustawy (art. 16) nie wynikały uprawnienia do konkretnie określonych działek o określonych powierzchniach i oznaczeniach ewidencyjnych. Organ podkreślił, że takie uszczegółowienie mogło się znaleźć tylko w odpowiednich decyzjach terenowych organów władzy państwowej wydawanych w przedmiocie użytkowania, czy zarządu.