Skarga kasacyjna od wyroku WSA w Warszawie w sprawie ze skargi M. S. na rozkaz personalny Komendanta Głównego Policji nr [...] w przedmiocie odmowy ustalenia wzrostu uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat za okres pracy w gospodarstwie rolnym
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Monika Nowicka sędzia NSA Jolanta Rajewska (spr.) sędzia del. WSA Iwona Bogucka Protokolant starszy asystent sędziego Wojciech Latocha po rozpoznaniu w dniu 3 lutego 2016 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Komendanta Głównego Policji od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 lutego 2014 r. sygn. akt II SA/Wa 1887/13 w sprawie ze skargi M. S. na rozkaz personalny Komendanta Głównego Policji z dnia [...] sierpnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy ustalenia wzrostu uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat za okres pracy w gospodarstwie rolnym oddala skargę kasacyjną.

Inne orzeczenia o symbolu:
6192 Funkcjonariusze Policji
Inne orzeczenia z hasłem:
Policja
Inne orzeczenia sądu:
Naczelny Sąd Administracyjny
Inne orzeczenia ze skargą na:
Komendant Policji
Uzasadnienie strona 1/10

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 26 lutego 2014 r. sygn. akt II SA/Wa 1887/13 po rozpoznaniu skargi M. S. uchylił zaskarżony rozkaz personalny Komendanta Głównego Policji z dnia [...] sierpnia 2013 r. nr [...] oraz utrzymany nim w mocy rozkaz personalny organu I instancji w przedmiocie odmowy ustalenia prawa do wzrostu uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat za okres pracy w gospodarstwie rolnym.

Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

[...] Komendant Wojewódzki Policji w [...] rozkazem personalnym z dnia [...] czerwca 2013 nr [...], wydanym na podstawie art. 101 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2011 r. Nr 287, poz. 1687 ze zm.- dalej "ustawa o Policji") oraz § 4 ust. 1 pkt 5 i § 5 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad otrzymywania i wysokości uposażenia zasadniczego policjantów, dodatków do uposażenia oraz ustalania wysługi lat, od której jest uzależniony wzrost uposażenia zasadniczego (Dz. U. Nr 152, poz. 1732 ze zm. - dalej jako "rozporządzenie z dnia 6 grudnia 2001 r.") w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. Nr 57, poz. 310 - dalej jako "ustawa z dnia 20 lipca 1990 r."), odmówił przyznania M. S. prawa do wzrostu uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat za okres pracy w gospodarstwie rolnym w okresie od dnia 27 grudnia 1986 r. do dnia 17 czerwca 1991 r. W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie, że we wnioskowanym okresie M. S. pracował w gospodarstwie rolnym w wymiarze niezbędnym do zaliczenia tego okresu do wysługi lat uwzględnianej przy ustalaniu wzrostu uposażenia zasadniczego.

Komendant Główny Policji, po rozpatrzeniu odwołania M. S., rozkazem personalnym z dnia [...] sierpnia 2013 r. nr [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. rozkaz personalny organu I instancji utrzymał w mocy. W uzasadnieniu rozkazu Komendant Główny Policji stwierdził, że w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że praca domownika w gospodarstwie rolnym, jeżeli ma podlegać zaliczeniu do wysługi lat, powinna być oceniana z punktu widzenia tych przepisów, które obowiązywały w całym czasie jej wykonywania. W niniejszej sprawie mają zatem zastosowanie przepisy obowiązującej do dnia 31 grudnia 1990 r. ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. z 1989 r., Nr 24, poz.133 ze zm.) oraz ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r., Nr 50, poz. 291- dalej jako "ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r."). Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy ubezpieczeniowej z dnia 14 grudnia 1982 r. przez domownika należało rozumieć członków rodziny rolnika i inne osoby pracujące w gospodarstwie rolnym, jeżeli pozostawały we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem, ukończyły 16 lat, nie podlegały obowiązkowi ubezpieczenia na podstawie innych przepisów, a ponadto praca w gospodarstwie rolnym stanowiła ich główne źródło utrzymania. Natomiast zgodnie z treścią art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. istotnym elementem definicji domownika jest wykonywanie stałej w gospodarstwie rolnym. Powołane ustawy wprowadzają więc wymóg pracy stanowiącej główne źródło utrzymania bądź stałej pracy w gospodarstwie rolnym. Do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, zaliczeniu podlegają wyłącznie okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie. W tym zakresie nie uwzględnia się natomiast okresów pomocy świadczonej w gospodarstwie rolnym. Doraźnej pomocy w wykonywaniu typowych obowiązków domowych nie można utożsamiać z pracą w gospodarstwie rolnym. Stała praca lub praca stanowiąca główne źródło utrzymania polega na pewnej systematyczności i co najmniej na gotowości do wykonywania pracy rolnej, gdy jest to niezbędne rolnikowi prowadzącemu gospodarstwo, a nie wyłącznie wówczas, gdy pomoc taką deklaruje domownik. Praca stanowiąca główne źródło utrzymania lub stała praca w gospodarstwie rolnym wymaga również pewnego nastawienia psychicznego polegającego na wiązaniu się przez określony czas z gospodarstwem rolnym. Ponadto praca w gospodarstwie rolnym polega na wykonywaniu określonych czynności wynikających z aktualnych potrzeb tego gospodarstwa, które to potrzeby determinowane są np. wielkością gospodarstwa, rodzajem upraw i hodowli, czy też porą roku. O pracy w gospodarstwie rolnym można mówić tylko wtedy, gdy stanowiła ona główny cel i zajęcie pracującej w gospodarstwie osoby. W rozpoznawanej sprawie taka sytuacja nie występuje. M. S. w gospodarstwie rolnym rodziców miał określone obowiązki. Jednakże wykonywanie tych obowiązków nie jest wystarczające do uznania, iż wymieniony świadczył w gospodarstwie rolnym rodziców stałą pracę lub pracę stanowiącą główne źródło jego utrzymania. M. S., zamieszkując w miejscowości W., w latach 1985-1991 był uczniem Zespołu Szkół Zawodowych, a następnie Technikum Mechanicznego w [...]. Uczestniczył w zajęciach szkolnych trwających przeciętnie 7 godzin dziennie. Ponadto musiał dojeżdżać do i ze szkoły (ok. 5 km w jedną stronę) oraz poświęcać czas na domowe przygotowanie się do zajęć szkolnych. Wypełnianie obowiązków szkolnych, w tym konieczność przygotowania się do egzaminu z przygotowania zawodowego, złożonego w 1991 r., było wówczas głównym zadaniem i celem wnioskodawcy. Czynności w gospodarstwie rolnym mógł więc wykonywać jedynie w czasie wolnym od zajęć szkolnych oraz od innych zajęć dodatkowych (np. kurs prawa jazdy zakończony złożonym w grudniu 1987 r. egzaminem uprawniającym do wydania prawa jazdy kategorii A, B oraz T). Powyższe znajduje potwierdzenie w zeznaniach świadków, którzy wskazali, że widywali, jak M. S. pomagał w gospodarstwie rolnym w godzinach popołudniowych (w czasie wolnym od szkoły) oraz w dniach wolnych od szkoły. M. S. nie mógł zatem wykonywać pracy w gospodarstwie rolnym stosownie do potrzeb tego gospodarstwa i w czasie istotnym dla osób prowadzących to gospodarstwo. Mógł on jedynie świadczyć pomoc i to wyłącznie wówczas, gdy nie przebywał w szkole, nie dojeżdżał do szkoły, nie przygotowywał się do zajęć szkolnych czy egzaminów oraz nie uczestniczył w innych zajęciach. Z tych względów oraz mając na względzie fakt, że gospodarstwo rolne rodziców wnioskodawcy miało powierzchnię jedynie 7,81 ha, nie można uznać, że prawidłowe funkcjonowanie gospodarstwa wymagało stałej pracy nie tylko rodziców prowadzących to gospodarstwo rolne, ale również stałej pracy M. S., zwłaszcza, że dodatkową pomoc w wykonywaniu prac w gospodarstwie zobowiązani byli zapewnić także dwaj bracia skarżącego (zgodnie z art. 91 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dziecko, które pozostaje na utrzymaniu rodziców i mieszka u nich, jest obowiązane pomagać im we wspólnym gospodarstwie). Dodatkowo organ zauważył, że skarżący zarejestrował się w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna bezpośrednio po zakończeniu nauki w Technikum Mechanicznym w [...] (jak wskazał w pkt 16 ankiety osobowej z dnia 31 października 1996 r. "Biuro Pracy" stanowiło jego źródło utrzymania od dnia 25 maja 1991 r., a zatem w czasie, gdy, jak obecnie twierdzi, stale pracował w gospodarstwie rolnym) i pobierał zasiłek dla bezrobotnych w okresie od dnia 18 czerwca 1991 r. do dnia 30 czerwca 1991 r. i od dnia 27 sierpnia 1991 r. do dnia 26 kwietnia 1992 r. Brak jest więc przesłanek do przyjęcia, że zaprzestał wykonywania czynności, które wykonywał w okresie uczęszczania do szkoły, a przed rozpoczęciem pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Nie można uznać, że wykonywanie wspomnianych czynności w okresie, gdy zasiłek nie był pobierany, stanowiło stałą pracę w gospodarstwie rolnym, natomiast w okresie otrzymywania zasiłku przysługującego osobie bezrobotnej już stałą pracą nie było. Przyjmując zatem, że M. S. pobierał zasiłek dla bezrobotnych w sposób uprawniony, wykonywane przez niego w gospodarstwie rolnym rodziców czynności, zarówno w okresie uczęszczania do szkoły, jak i w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych, można zakwalifikować jedynie jako pomoc rodzicom a nie pracę w gospodarstwie. Nie bez znaczenia jest również fakt, że M. S. w dokumentacji związanej z przyjęciem do służby w Policji przedstawiał wyłącznie informację o służbie wojskowej i okresie zarejestrowania się w urzędzie pracy. Nie wspomniał natomiast o pracy w gospodarstwie rolnym, co może świadczyć o tym, że sam nie traktował zajęć wykonywanych w gospodarstwie rolnym jako stałej pracy, stanowiącej jego główne źródło utrzymania. Dopiero możliwość przyznania prawa do wzrostu uposażenia z tytułu wysługi lat sprawiła, że skarżący zmodyfikował treść swoich oświadczeń, uznając, że świadczona przez niego w gospodarstwie rolnym rodziców pomoc miała charakter stałej pracy.

Strona 1/10
Inne orzeczenia o symbolu:
6192 Funkcjonariusze Policji
Inne orzeczenia z hasłem:
Policja
Inne orzeczenia sądu:
Naczelny Sąd Administracyjny
Inne orzeczenia ze skargą na:
Komendant Policji