Skarga kasacyjna od wyroku WSA w Warszawie w sprawie ze skargi M. L. w imieniu własnym oraz grupy mieszkańców na Uchwałę Rady Miasta Stołecznego Warszawy nr [...] w przedmiocie ustalenia opłat w żłobkach prowadzonych przez Miasto Stołeczne Warszawę i u dziennego opiekuna oraz warunków zwolnienia od ponoszenia opłat
Sentencja

Dnia 19 grudnia 2012 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Wojciech Mazur (spr.) Sędziowie: sędzia NSA Jerzy Bujko sędzia del. WSA Mariola Kowalska Protokolant Anna Połoczańska po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rady Miasta Stołecznego Warszawy od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 kwietnia 2012 r. sygn. akt II SA/Wa 2735/11 w sprawie ze skargi M. L. w imieniu własnym oraz grupy mieszkańców na Uchwałę Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia opłat w żłobkach prowadzonych przez Miasto Stołeczne Warszawę i u dziennego opiekuna oraz warunków zwolnienia od ponoszenia opłat 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Miasta Stołecznego Warszawy na rzecz M. L. kwotę 500 ( pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie strona 1/9

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2012 r., sygn. akt II SA/Wa 2735/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu skargi M. L. w imieniu własnym oraz grupy mieszkańców na Uchwałę Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia opłat w żłobkach prowadzonych przez Miasto Stołeczne Warszawę i u dziennego opiekuna oraz warunków zwolnienia od ponoszenia opłat w punkcie 1) stwierdził nieważność § 3, § 4 i § 5 Uchwały nr [...] Rady Miasta Stołecznego Warszawy z [...] czerwca 2011 r., w punkcie 2) stwierdził, że zaskarżona uchwała w części określonej w punkcie 1 nie podlega wykonaniu, w punkcie 3) zasądził od Miasta Stołecznego Warszawy na rzecz M. L. kwotę 540 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, w punkcie 4) oddalił skargę w pozostałym zakresie.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd I instancji przedstawił następujący stan faktyczny i prawny sprawy.

Rada Miasta Stołecznego Warszawy uchwałą nr [...] z dnia [...] czerwca 2011 r. w sprawie ustalenia opłat w żłobkach prowadzonych przez m.st. Warszawę i dziennego opiekuna oraz warunków zwolnienia od ponoszenia opłat ustaliła, na podstawie art. 58 ust. 1 i art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. Nr 45, poz. 235, dalej jako "ustawa żłobkowa"), wysokość opłat w żłobkach prowadzonych przez m.st. Warszawa.

W dniu 20 września 2011 r. M. L. - działająca w imieniu własnym oraz grupy osób, wystąpiła do Rady m.st. Warszawy z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa i uchylenia przedmiotowej uchwały.

Rada Miasta st. Warszawy nie odpowiedziała na powyższe wezwanie i nie dokonała zmiany wskazanej uchwały.

Pismem z dnia 26 października 2011 r. M. L. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na przedmiotową uchwałę. Domagając się stwierdzenia nieważności uchwały, podniosła naruszenie art. 58 ust. 1 ustawy żłobkowej, art. 8 ust. 2 ustawy o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organy gminy i organy administracji rządowej oraz zmianie niektórych ustaw, naruszenie art. 27 i innych ustawy o ochronie danych osobowych. Nadto zarzuciła, iż zadania własne gmina wykonuje dla osiągnięcia zysku.

W uzasadnieniu skargi podniosła, że uchwała ta w § 3 reguluje wysokość miesięcznej opłaty za pobyt dziecka w żłobku lub u dziennego opiekuna w wysokości 27% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Określa też opłatę dodatkową za pobyt dziecka w wymiarze wydłużonym na wniosek rodzica w wysokości 12 zł za każdą rozpoczętą godzinę pobytu dziecka (§ 4). Ustala także maksymalną wysokość opłaty w żłobku lub u dziennego opiekuna w wysokości 0,43% minimalnego wynagrodzenia (§ 5). Skarżąca twierdziła, że powyższa uchwała pomija (nie wskazuje), jaki zakres świadczeń obejmuje opłata stała, jak również nie wskazuje sposobu ustalania zakresu tych świadczeń. Nadto brak jest w uchwale przepisów regulujących obniżenie opłaty stałej lub zwrotu części tej opłaty w przypadku krótszego (niż 10 godzin) pobytu dziecka w żłobku. Podnosiła, że świadczenie rodziców (opłata z art. 58 ust. 1 ustawy) ma charakter cywilnoprawny, a zatem świadczenia wzajemne powinny być równorzędne i ekwiwalentne. Opłata powinna odpowiadać zakresowi świadczenia. Podkreślała, że zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy żłobkowej zapewnia się opiekę w wymiarze 10 godzin dziennie. A zatem w przypadku krótszego pobytu dziecka niż 10 godzin opłata podstawowa powinna ulec proporcjonalnemu obniżeniu. Powołując się na orzecznictwo NSA i TK, skarżąca w konkluzji twierdziła, że opłata stała, o której mowa w art. 58 ust. 1 ustawy żłobkowej, nie może mieć charakteru stałego (niezmiennego), nieuwzględniającego rzeczywistego wymiaru udzielanych świadczeń. Tym samym § 3 uchwały, który ustala stałą i niepodlegającą obniżeniu opłatę za pobyt dziecka w żłobku, niezależnie od rzeczywistego stopnia i zakresu usługi, w tym liczby godzin pobytu dziecka, jest niezgodny z art. 58 ust. 1 ustawy. W skardze zarzucono również, iż metodologia ustalania tej opłaty (§ 3 i § 5 uchwały) jako procent minimalnego wynagrodzenia za pracę jest nieprawidłowy. Zdaniem strony skarżącej taki sposób określania opłaty odchodzi od ustawowego wymogu ustalania wysokości opłaty w zależności od realnych wartości udzielonego świadczenia. Strona skarżąca podniosła też, że zmianę wysokości opłat uchwalono po zakończeniu rekrutacji zakończonej w dniu 7 czerwca 2011 r. W czasie rekrutacji opłata była ok. 2,5-krotnie niższa, aniżeli ustalona uchwałą [...] z dnia [...] czerwca 2011 r. Twierdziła, że zmiany tych opłat już po zakończeniu rekrutacji naruszają prawa słusznie nabyte oraz zasadę lex retro non agit. Skarżąca twierdziła również, iż zaskarżona uchwała narusza art. 27 ustawy o ochronie danych osobowych, albowiem § 7 uchwały uzależnia zwolnienie z opłat od przedłożenia zaświadczenia z urzędu skarbowego o wysokości dochodów, oświadczenia o wysokości średniego miesięcznego dochodu na jedną osobę w gospodarstwie domowym za ubiegły rok kalendarzowy. Zdaniem skarżącej radykalny wzrost opłat nabiera cech działania nastawionego na osiągnięcie zysku z realizacji zadań publicznych.

Strona 1/9