Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska Sędziowie sędzia NSA Barbara Adamiak sędzia del. WSA Marian Wolanin (spr.) Protokolant Urszula Radziuk po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej G. L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 15 listopada 2007 r. sygn. akt IV SA/Po 303/07 w sprawie ze skargi G. L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [...] lutego 2007 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego oddala skargę kasacyjną.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 listopada 2007 r. sygn. akt IV SA/Po 303/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddali skargę G. L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [...] lutego 2007 r. Nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Decyzją z dnia [...] grudnia 2006 r. Prezydent Miasta Poznania odmówił G. L. przyznania zasiłku celowego na zakup miesięcznego biletu MPK wskazując, iż prowadzi ona samodzielne gospodarstwo domowe, posiada status osoby bezrobotnej i jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych, a jej dochód we wrześniu 2006 r. stanowił dodatek mieszkaniowy w wysokości [...] zł i zasiłek okresowy w kwocie [...] zł. Łączny dochód nie przekroczył zatem kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, który wynosi [...] zł. Nie znaleziono jednak podstaw uzasadniających przyznanie pomocy finansowej na zakup miesięcznego biletu MPK, ponieważ w oświadczeniu z dnia [...] grudnia 2006 r. stwierdziła, iż do lekarza specjalisty (ginekologa) uczęszcza nieregularnie w razie potrzeby, tj. jeden lub dwa razy w miesiącu. Aktualne wizyty w Poradni na osiedlu [...] nie wymagają dojazdu tramwajem ze względu na jej położenie niedaleko miejsca zamieszkania G. L. Zakup miesięcznego biletu MPK nie jest więc najniezbędniejszą potrzebą G. L. przy wsparciu finansowym, które otrzymuje z Filii [...] w postaci zasiłku okresowego z tytułu bezrobocia, dlatego jest w stanie we własnym zakresie zaspokoić wnioskowaną potrzebę, tym bardziej, że nie jest ona aktywizowana w kierunku poszukiwania pracy. Zakup miesięcznego biletu MPK nie jest również konieczny, aby kontaktować się z MOPR, bowiem Punkt Przyjmowania Klientów mieści się na sąsiednim osiedlu [...]. G. L., oprócz zasiłku okresowego, otrzymuje zasiłki celowe na zabezpieczenie podstawowych potrzeb życiowych, tj. żywność, czynsz, energię elektryczną oraz inne zasiłki celowe adekwatne do potrzeb i stanu faktycznego. Pomoc społeczna jest przy tym instytucją mającą na celu wspomaganie osób ubiegających się o pomoc w ich trudnej sytuacji, wspieranie i motywowanie do radzenia sobie samemu z trudnościami. Dysponując więc skromnymi środkami finansowymi, pomoc społeczna nie może przejąć na siebie obowiązku całkowitego utrzymania osób znajdujących się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej, gdyż środki - jakimi dysponuje - muszą być rozdzielone pomiędzy wiele osób potrzebujących. W pierwszym rzędzie zaspakajane muszą być potrzeby, podstawowe, a zakup miesięcznego biletu MPK do takich nie należy.
Po rozpatrzeniu odwołania, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji stwierdzając, iż według art. 39 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej, zasiłek celowy może być przyznany dla zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej, tj. na pokrycie m.in. części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu. Zasiłek celowy jest zatem świadczeniem fakultatywnym, przyznawanym po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, mającego na celu dokładną ocenę sytuacji materialnej i życiowej wnioskodawców. Sytuacja życiowa skarżącej jest trudna, jednakże skarżąca jest objęta pomocą w postaci zasiłku okresowego oraz zasiłków celowych. Ośrodek świadczy zatem skarżącej pomoc w szerokim zakresie. Natomiast zakup miesięcznego biletu MPK, nie jest obecnie niezbędną potrzebą życiową skarżącej, skoro jej wizyty u lekarzy specjalistów nie są częste i nie wymagają dojazdu tramwajem. W ocenie organu odwoławczego, na organach pomocy społecznej nie ciąży bezwzględny obowiązek przyznania świadczeń, które zlikwidowałyby w całości trudną sytuację życiową osób wnioskujących o pomoc. Stosownie bowiem do art. 3 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej. Chodzi tu zwłaszcza o możliwości finansowe. Pomoc społeczna nie ma jednak obowiązku zaspakajania wszystkich zgłaszanych przez swoich podopiecznych potrzeb, tym bardziej, że zasiłki celowe są świadczeniami fakultatywnymi, które mogą, ale nie muszą być przyznane, gdyż stanowią przedmiot uznania administracyjnego, i z akt sprawy wynika, iż organ I instancji odmawiając przyznania wnioskowanych świadczeń nie naruszył granic uznania administracyjnego.