Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Magdalena Bosakirska Sędzia NSA Stanisław Gronowski (spr.) Sędzia NSA Zofia Borowicz Protokolant Paweł Gorajewski po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2011 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej E. Z. P. T. w S. Spółki z o.o. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w R. z dnia 26 listopada 2009 r. sygn. akt I SA/Rz 707/09 w sprawie ze skargi E. Z. P. T. w S. Spółki z o.o. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w P. z dnia [...] kwietnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie udzielenia pomocy publicznej na restrukturyzację 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od E. Z. P. T. w S. Spółki z o.o. na rzecz Dyrektora Izby Celnej w P. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w R. z dnia 26 listopada 2009 r., sygn. akt I SA/Rz 707/09, wydanym w sprawie ze skargi E. Z. P. T. w S. Spółka z o.o. w S. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w P. z dnia [...] kwietnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie udzielenia pomocy publicznej na restrukturyzację, oddalono skargę.
Wyrok zapadł na tle następującego stanu faktycznego sprawy:
Pismem z dnia [...] października 2007 r. E. Z. P. T. w S. Spółka z o.o. w S., zwana dalej spółką, zwróciła się do Naczelnika Urzędu Celnego w P. z wnioskiem o udzielenie pomocy na restrukturyzację poprzez umorzenie podatku akcyzowego wraz z opłatą prolongacyjną w łącznej kwocie 2.031.790,00 zł.
Ostateczną decyzją Dyrektora Izby Celnej w P. z dnia [...] kwietnia 2009 r. nr [...] utrzymano w mocy decyzję organu pierwszej instancji z dnia [...] grudnia 2007 r., w której odmówiono udzielenia wnioskowanej pomocy publicznej.
Jako podstawę prawną decyzji wskazano m.in. przepis art. 67b § 1 pkt 3 lit. i ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), zwana dalej Ordynacja podatkowa, w myśl którego organ podatkowy na wniosek podatnika prowadzącego działalność gospodarczą może udzielać ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, określonych w art. 67a które stanowią pomoc publiczną na restrukturyzację. Z kolei zgodnie z art. 67a § 1 pkt 3 tej ustawy organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
Jako podstawę prawną decyzji wskazano także rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania niektórych ulg w spłacie zobowiązań podatkowych stanowiących pomoc publiczną na restrukturyzację (Dz. U. Nr 179, poz. 1266 ze zm.), zwane dalej rozporządzeniem wykonawczym.
W myśl § 3 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego pomoc na restrukturyzację może być udzielona przedsiębiorcy spełniającemu łącznie warunki, o których mowa w § 4-13.
Stosownie do § 4 powołanego wyżej rozporządzenia beneficjentem pomocy na restrukturyzację może być przedsiębiorca, który łącznie spełnia następujące warunki: 1) znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej; 2) nie należy do grupy kapitałowej ani nie jest przejmowany przez taką grupę, z wyjątkiem sytuacji, gdy przedsiębiorca wykaże, że jego trudna sytuacja ekonomiczna: a) ma charakter wewnętrzny i nie jest wynikiem nieuzasadnionego podziału kosztów w ramach grupy oraz b) jest zbyt poważna, aby mogła być przezwyciężona przez samą grupę; 3) rozpoczął działalność gospodarczą w danej dziedzinie co najmniej trzy lata przed dniem wystąpienia z wnioskiem o udzielenie pomocy na restrukturyzację.
Jak wskazał organ odwoławczy decyzja w przedmiocie udzielenia pomocy publicznej ma charakter decyzji wydanej w ramach uznania administracyjnego, a więc może wchodzić w grę odmowa uwzględnienia wniosku przedsiębiorcy nawet w przypadku spełnienia przez niego ustawowych wymogów dla uzyskania takiej pomocy. Jednakże w ocenie organu spółka nie spełniła niezbędnej ustawowej przesłanki dla ubiegania się o pomoc publiczną, jaką jest rozpoczęcie działalności gospodarczej w danej dziedzinie co najmniej trzy lata przed dniem wystąpienia z wnioskiem o udzielenie pomocy na restrukturyzację, na co wskazuje przepis § 4 pkt 3 rozporządzenia wykonawczego. Przepis ten znajduje oparcie w punkcie 12 wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz. U. UE C z dnia 1 października 2004 r.). W świetle tego postanowienia w rozumieniu niniejszych wytycznych nowoutworzone przedsiębiorstwo nie kwalifikuje się do pomocy na ratowanie lub restrukturyzację nawet wtedy, gdy jego pierwotna sytuacja finansowa jest niepewna. Dotyczy to na przykład sytuacji, gdy nowe przedsiębiorstwo powstaje z likwidacji poprzedniego lub nawet tylko przejmuje jego aktywa. Przedsiębiorstwo zasadniczo uznaje się za nowoutworzone w okresie pierwszych 3 lat po rozpoczęciu działalności w danej dziedzinie. Dopiero po upływie tego okresu przedsiębiorstwo może otrzymać pomoc na ratowanie lub restrukturyzację, pod warunkiem, że: a) kwalifikuje się jako przedsiębiorstwo zagrożone w rozumieniu niniejszych wytycznych, oraz b) nie stanowi części większej grupy kapitałowej, z wyjątkiem warunków ustanowionych w pkt 13.