Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Hanna Kamińska (spr.) Sędzia NSA Janusz Zajda Sędzia del. WSA Piotr Kraczowski Protokolant Kacper Tybuszewski po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej J. O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 19 października 2016 r. sygn. akt III SA/Po 574/16 w sprawie ze skargi J. O. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w P. z dnia 7 marca 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku akcyzowego 1) uchyla zaskarżony wyrok; 2) uchyla zaskarżoną decyzję; 3) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu na rzecz [...] 3880 (trzy tysiące osiemset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego w części.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 19 października 2016 r., sygn. akt III SA/Po 574/16 oddalił skargę [...] na decyzję Dyrektora Izby Celnej w P. z dnia 7 marca 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku akcyzowego.
Wyrok zapadł na tle następujących okoliczności sprawy:
W toku kontroli wykorzystania wyrobów akcyzowych u [...] - dalej: skarżący, strona lub podatnik - za okres od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia 31 grudnia 2010 r., stwierdzono brak dokumentów m.in. zakupu i sprzedaży paliw płynnych, w tym oleju przeznaczonego do celów opałowych oraz oświadczeń o przeznaczeniu oleju opałowego. Przy tym skarżący nie złożył miesięcznych zestawień oświadczeń. Brak dokumentacji finansowo-księgowej spowodowany był pożarem.
Naczelnik Urzędu Celnego w Kaliszu decyzją z dnia 21 grudnia 2012 r. stwierdził wobec skarżącego powstanie obowiązku podatkowego za wrzesień 2010 r., w kwocie [...] zł.
W uzasadnieniu organ I instancji podniósł, że brak dokumentacji dotyczącej sprzedaży paliwa opałowego był spowodowany pożarem jednak powyższe w połączeniu z nieskładaniem miesięcznych oświadczeń uniemożliwia organowi przeprowadzenie kontroli wykorzystania oleju przeznaczonego do celów opałowych, do którego ustawodawca zastosował preferencyjną stawkę akcyzy. Organ wyliczył należny podatek opierając się na zebranych informacjach dotyczących sposobu składowania oleju opałowego w cysternie, wielkości zakupu tego oleju oraz braku jego wykorzystania na potrzeby własne. Przyjął założenie, że na dzień 1.09.2010 r. stan oleju przeznaczonego do celów opałowych wyniósł [...] l (pojemność cysterny, która służyła do składowania tego paliwa) i na koniec miesiąca [...] l . W miesiącu wrzesień 2010 r. podatnik sprzedał, co najmniej [...] l oleju przeznaczonego na cele opałowe. Uznano, że przyjęte założenie dotyczące stanu oleju opałowego na dzień 1.09.2010 r. ([...]l) oraz na koniec miesiąca ([...] l), są najbardziej korzystne dla podatnika pod kątem określenia należnego podatku akcyzowego. Przy takich założeniach sprzedaż w miesiącu jest najmniejsza.
Orzekając na skutek odwołania skarżącego Dyrektor Izby Celnej w Poznaniu decyzją z dnia 7 marca 2014 r. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.
W uzasadnieniu organ odwoławczy podniósł, że skarżący nie przedstawił żądanej dokumentacji dotyczącej oświadczeń od nabywców oleju - z powodu siły wyższej (pożar). Straż Pożarna potwierdziła, że w dniu 17.10.2011 r. doszło do pożaru pomieszczenia biurowego w budynku gospodarczym należącym do skarżącego. Jednakże sprzedawca wyrobów akcyzowych jest zobowiązany do uzyskania od nabywcy oświadczenia, że nabywane wyroby są przeznaczone do celów opalowych lub będą sprzedane do celów opałowych z zastosowaniem preferencyjne stawki podatkowej. Pożar miał miejsce w październiku 2011 r. a od tego czasu skarżący nie informował organu o niemożliwości dostarczenia dokumentacji dotyczącej miesięcznych zestawień oświadczeń nabywców. Pożar nie był winą strony, ale winna ona dochować należytej staranności przy zabezpieczeniu dokumentów istotnych dla potencjalnej kontroli skarbowej. Skarżący nie składał organowi miesięcznych zestawień wymaganych oświadczeń. Natomiast wskazywał na możliwość przesłuchania jako świadków nabywców towaru, jednak takich świadków nie wskazano w toku postępowania. Organ zauważył, że nie jest możliwa konwalidacja oświadczenia poprzez jego złożenie w późniejszym czasie.