Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Hanna Kamińska (spr.) Sędzia NSA Małgorzata Grzelak Sędzia NSA Henryk Wach Protokolant Kacper Tybuszewski po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2022 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 stycznia 2018 r., sygn. akt V SA/Wa 148/17 w sprawie ze skargi [...] na decyzję Prezesa Agencji Rynku Rolnego z dnia 10 listopada 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia wsparcia w sektorze owoców i warzyw 1) uchyla zaskarżony wyrok; 2) oddala skargę, 3) zasądza od [...] na rzecz Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 580 (słownie: pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 17 stycznia 2018 r., sygn. akt V SA/Wa 148/17 po rozpoznaniu sprawy ze skargi [...] na decyzję Prezesa Agencji Rynku Rolnego (obecnie Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa) z 10 listopada 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia wsparcia finansowego w sektorze owoców i warzyw w pkt 1 uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Dyrektora Oddziału Terenowego Agencji Rynku Rolnego w Kielcach z 17 września 2016 r. W pkt 2 zasądził od organu na rzecz strony 697 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Sąd I instancji orzekał w następującym stanie faktycznym sprawy.
[...] - dalej: strona lub wnioskodawca - złożył 16 maja 2016 r. wniosek o przyznanie wsparcia ([...]), w związku z realizacją powiadomienia w ramach mechanizmu nazwanego "Dalsze tymczasowe wsparcie producentów owoców i warzyw (Dow III)".
Dyrektor Oddziału Terenowego Agencji Rynku Rolnego w Kielcach decyzją z 17 września 2016 r. odmówił udzielenia stronie wsparcia.
Orzekając na skutek odwołania strony Prezes Agencji Rynku Rolnego decyzją z 10 listopada 2016 r. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.
W uzasadnieniu organ odwoławczy jako powód odmowy przyznania pomocy, wskazał, iż strona dokonała wycofania z rynku jabłek w łącznej ilości [...]kg, realizując dostawy do [...]. Po zakończeniu dostaw w dniu 20 maja 2016 r. wnioskodawca złożył wniosek o przyznanie wsparcia [...] (bezpłatna dystrybucja /inne przeznaczenie) Dow III wraz z wymaganymi załącznikami, w tym świadectwem potwierdzenia odbioru produktów wycofanych z rynku oraz świadectwem zgodności z normami handlowymi Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw. Przepisy nie determinują, jaki typ operacji można przeprowadzić do danego odbiorcy - produkty nie przeznaczone do sprzedaży są bowiem poddawane operacjom zarówno wycofania na bezpłatną dystrybucję jak i na inne przeznaczenie. Jednakże do weryfikacji, kto może być odbiorcą danej operacji, zgodnie z przepisami prawa, w ramach złożonego przez Stronę wniosku o przyznanie wsparcia [...] (bezpłatna dystrybucja/inne przeznaczenie), zobowiązany jest producent, który chce na daną operację otrzymać wsparcie.
W ocenie organu II instancji [...] nie było uprawnione do otrzymywania produktów w ramach operacji wycofania ich z rynku na bezpłatną dystrybucję, objętej wnioskiem o przyznanie wsparcia [...] (bezpłatna dystrybucja/inne przeznaczenie), ponieważ nie było ono ani organizacją charytatywną ani jednostką organizacyjną lub osobą fizyczną prowadzącą działalność wskazaną w art. 34 ust. 4 rozporządzenia nr 1308/2013, do ustalenia czego zobowiązany był wnioskodawca we własnym zakresie.
Organ odwoławczy podkreślił, że warunki uczestnictwa w mechanizmie "Dalsze tymczasowe wsparcie producentów owoców i warzyw (Dow III)" w punkcie V, ppkt 16 uprzedzają producentów o fakcie, iż w przypadku stwierdzenia, że produkty wycofane z rynku na bezpłatną dystrybucję/inne przeznaczenie nie spełniają wymagań określonych w odpowiednich przepisach dotyczących jakości handlowej, oznaczenia oraz pozostałych wymogów dotyczących przedmiotowych operacji, producent w całości ponosi koszty związane z niezakwalifikowaniem produktu do wycofania z rynku i tym samym nie będzie przysługiwało wsparcie do tych produktów. Uregulowanie to wynika z faktu, iż na podstawie § 4 ust. 1 pkt 2) i § 4 ust. 2, a także § 7 ust 5 i § 8 ust 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 23 października 2014 r. w sprawie realizacji przez Agencję Rynku Rolnego zadań związanych z ustanowieniem dalszych tymczasowych nadzwyczajnych środków wsparcia dla producentów niektórych owoców i warzyw w związku z zakazem ich przywozu z Unii Europejskiej do Federacji Rosyjskiej (Dz. U. z 2014 r. poz. 1468, ze zm. dalej: rozporządzeniem RM lub rozporządzenie), to producent decyduje o tym, kiedy i do kogo wycofa produkty, a także w ramach której operacji. Operacjami tymi może być wycofanie na bezpłatną dystrybucję (w celu spożycia przez ludzi) lub na inne przeznaczenie (na paszę dla zwierząt lub cele energetyczne). Strona produkty objęte dostawami zakwestionowanymi przez organ pierwszej instancji wycofała na bezpłatną dystrybucję.