Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Barbara Mleczko-Jabłońska, Sędzia NSA Elżbieta Kowalik-Grzanka (spr.), Sędzia WSA (del.) Piotr Kraczowski, Protokolant Marta Woźniak, po rozpoznaniu w dniu 16 października 2020 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Ministra Rozwoju i Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 kwietnia 2017 r., sygn. akt V SA/Wa 1290/16 w sprawie ze skargi Gminy [...] na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] marca 2016 r., nr [...] w przedmiocie określenia kwoty podlegającej zwrotowi do budżetu państwa 1) uchyla zaskarżony wyrok; 2) oddala skargę; 3) zasądza od Gminy [...] na rzecz Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej 370 (trzysta siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 21 kwietnia 2017 r. sygn. akt V SA/Wa 1290/16 uwzględnił skargę Gminy [...] na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie określenia dotacji celowej przypadającej do zwrotu.
Sąd I instancji rozstrzygał w następującym stanie faktycznym i prawnym:
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że w budżecie państwa na rok 2014 zaplanowano dotację celową dla jednostek samorządu terytorialnego województwa [...] na realizację zadania publicznego z zakresu pomocy społecznej "Wypłacanie wynagrodzenia przyznanego opiekunowi przez sąd opiekuńczy za sprawowanie opieki oraz na obsługę tego zadania". Wynagrodzenie to jest wypłacane przez gminę ze środków budżetu państwa jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane przez gminę (art. 18 ust. 1 pkt 9 i ust. 2-3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2015 r. poz. 163, ze zm., dalej: ustawa o pomocy społecznej).
W dniu 25 sierpnia 2014 r. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w [...] (dalej: GOPS), podczas składania zapotrzebowania na IV kwartał 2014 r. na środki na wypłatę wynagrodzenia dla opiekunów prawnych zgłosił, powołując się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2014 r. sygn. akt IIICZP 6/14, dodatkowe potrzeby na środki finansowe na rok 2014, wskazując odrębnie wysokość potrzeb na wypłatę wynagrodzenia dla opiekunów prawnych i dla kuratorów osób częściowo ubezwłasnowolnionych (okoliczność niesporna, potwierdzona treścią pisma Wójta Gminy [...] z dnia 16 października 2015 r.).
Pismem z dnia 19 grudnia 2014 r. Wojewoda [...] (dalej: wojewoda) poinformował Gminę [...]o dokonanych zmianach w planie dotacji celowych na rok 2014, poprzez m.in. zwiększenie planu dotacji celowej z przeznaczeniem na sfinansowanie zobowiązań Skarbu Państwa z tytułu wypłacania wynagrodzeń za sprawowanie opieki - zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, wynikających z postanowień sądów, których wykonanie powinno nastąpić do końca grudnia 2014 r. oraz na koszty obsługi tego zadania - zgodnie z art. 18 ust. 2 i 3 ww. ustawy. Zgodnie z treścią pisma z dnia 26 października 2015 r. nr [...] Gmina [...] otrzymała tę dotację kolejno w dniach 4 i 6 grudnia 2014 r.
W związku z powzięciem informacji o wykorzystaniu części ww. dotacji celowej na wypłatę wynagrodzeń dla kuratorów osób częściowo ubezwłasnowolnionych, pismem z dnia 3 września 2015 r. wojewoda wystąpił do Kierownika GOPS o obliczenie kwot środków dotacji celowej wykorzystanych na wynagrodzenia dla kuratorów, wraz z odsetkami i o ich zwrot na konto [...] Urzędu Wojewódzkiego. Odpowiadając na wezwanie Kierownik GOPS wyjaśnił, że kwota podstawowa wynagrodzeń wypłaconych kuratorowi ze środków budżetu państwa w roku 2014 wynosi 1.369,35 zł. Kwota ta była wypłacana jako wynagrodzenie jednego kuratora za okres od dnia 28 marca do dnia 31 grudnia 2014 r. W ocenie GOPS wypłacone świadczenia nie mają charakteru nienależnie pobranych.