Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Kabat-Rembelska, Sędziowie NSA Maria Myślińska, Janusz Drachal (spr.), Protokolant Małgorzata Suchocka, po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2006 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej [...] Spółki z o.o. w Warszawie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 15 grudnia 2004 r. sygn. akt 3/I SA/Po 1232/02 w sprawie ze skargi [...] Spółki z o.o. w Warszawie na decyzję Prezesa Głównego Urzędu Ceł z dnia [...] marca 2002 r. Nr [...] w przedmiocie wartości celnej towaru oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 15 grudnia 2004 r. sygn. akt 3/I SA/Po 1232/02, po rozpoznaniu sprawy ze skargi [...] Sp. z o.o. w Warszawie na decyzję Prezesa Głównego Urzędu Ceł w Warszawie z dnia 20 marca 2002 r. nr [...] w przedmiocie wartości celnej towaru, oddalił skargę.
W uzasadnieniu Sąd podał, że Dyrektor Urzędu Celnego w Poznaniu decyzją z dnia 4 czerwca 2001 r., po wszczęciu postępowania "z urzędu" w dniu 27 kwietnia 2001 r., uznał za nieprawidłowe zgłoszenia celne dotyczące towarów objętych procedurą dopuszczenia do obrotu w okresie od 8 czerwca 1998 r. do 31 sierpnia 1998 r., sprowadzonych przez firmę [...] Sp. z o.o.
W uzasadnieniu tej decyzji stwierdzono, że w wyniku kontroli przeprowadzonej u importera przez funkcjonariuszy celnych Urzędu Celnego w Warszawie w dniach od 12 stycznia 2000 r. do dnia 4 maja 2000 r. ujawniono noty debetowe za prowizję od sprzedaży wystawione przez [...] zgodnie z zawartą umową o przedstawicielstwie handlowym i usługach importowych z dnia 29 czerwca 1995 r., dotyczącą dostaw kawy i innych produktów przeznaczonych na import do Polski oraz usług eksportowych z kraju ich pochodzenia.
W wyniku odwołania od tej decyzji Prezes Głównego Urzędu Ceł utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż w postępowaniu odwoławczym podjęto działania w celu wyjaśnienia faktycznego charakteru współpracy spółek [...]Sp. z o.o. i [...] Jak wynika z § 3 pkt. 2 umowy o przedstawicielstwie handlowym [...] występowała w podwójnej roli, gdyż w pierwszym etapie wyszukiwała dostawcę, którego oferta była korzystna dla polskiej spółki, a następnie działając w charakterze agenta dostawcy przekazywała [...] Sp. z o.o. ofertę dostawy złożoną przez dostawcę. W sytuacji zaakceptowania oferty kupujący powiadamiał o przyjęciu oferty angielską spółkę jako agenta dostawcy. Z chwilą otrzymania takiego zawiadomienia między polską firmą a dostawcą dochodziło do zawarcia kontraktu.
W związku z tym, iż strona skarżąca nie wykazała, że usługi dokonywane przez angielską spółkę miały inny charakter niż pośrednictwo, którego koszty powinny podlegać doliczeniu do ceny zapłaconej za towar organy celne przyjęły, że na wartość celną towaru w chwili dokonania zgłoszenia celnego składała się: wartość transakcyjna, tzn. cena faktycznie zapłacona lub należna za towar sprzedany w celu przywozu na polski obszar celny oraz poniesione przez kupującego, lecz nieujęte w cenie faktycznie zapłaconej lub należnej koszty prowizji i pośrednictwa. Podejmując takie rozstrzygniecie nie ograniczono się jedynie do analizy postanowień umowy, ale oparto się na innych dowodach zebranych w sprawie.
Sąd oddalając skargę skarżącej stwierdził, że spór między stronami sprowadzał się do ustalenia, czy koszty wynikające z umowy zawartej przez skarżącą Spółkę z firmą [...] były prowizją od sprzedaży czy prowizją od zakupu, a ocena charakteru wypłaconej prowizji miała znaczenie dla ustalenia wartości celnej towaru. Zgodnie bowiem z art. 30 § l pkt l lit. a ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. - Kodeks celny (Dz. U. Nr 23, poz. 117 z późn. zm.), do ceny faktycznie zapłaconej lub należnej za przywożone towary dodaje się poniesione przez kupującego, lecz nieujęte w cenie faktycznie zapłaconej lub należnej za towary, koszty prowizji i pośrednictwa, z wyjątkiem prowizji od zakupu. Natomiast zgodnie z przepisem art. 22 § l pkt 5 Kodeksu celnego, prowizja od zakupu jest opłatą poniesioną przez kupującego na rzecz jego agenta za reprezentowanie go przy zakupie towarów, dla których ustalana jest wartość celna. Warunkiem uznania, że otrzymane z tego tytułu wynagrodzenie to prowizja od zakupu było stwierdzenie, że agent wykonujący usługę był przede wszystkim upoważniony do reprezentowania kupującego, a czynności faktyczne były wykonywane w ramach umowy agencji typu przedstawicielskiego. Z ustaleń poczynionych przez organy celne w toku postępowania w niniejszej sprawie wynika, że strona skarżąca zawarła ze spółką [...] umowę o przedstawicielstwie handlowym i usługach eksportowych. Analiza postanowień umowy nasunęła wątpliwości, czy w istocie spółka [...] została upoważniona do zawierania kontraktów, podpisywania umów, czy też składania wiążących oświadczeń w imieniu skarżącej Spółki, tj. czy świadczyła w przedmiotowej sprawie usługi określone przepisem art. 22 § l pkt 5 powołanej wyżej ustawy. Ponadto spółka [...] była bezpośrednio zainteresowana zawieranymi przez polską Spółkę transakcjami, a zakres świadczonych usług wykraczał poza ramy działalności agentów zakupu, o czym świadczyła umowa zawarta w dniu 29 czerwca 1995 r.