Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Kazimierz Brzeziński Sędziowie Tadeusz Cysek (spr.) NSA Józef Waksmundzki Protokolant Marcin Chojnacki po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2007 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Spółki A [sp. z o.o. w T.] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 8 lutego 2006 r. sygn. akt I SAB/Bd 1/05 w sprawie ze skargi Spółki A na bezczynność Naczelnika Urzędu Celnego w T. w przedmiocie bezczynności organu w zakresie weryfikacji dokumentów pochodzenia towaru oddala skargę kasacyjną
Objętym skargą kasacyjną wyrokiem z dnia 8 lutego 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę Spółki A [sp. z o.o. w T.] na bezczynność Naczelnika Urzędu Celnego w T. w przedmiocie odmowy wydania decyzji.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał na następujący stan sprawy.
W dniu 11 grudnia 2002 r. do Naczelnika Urzędu Celnego w T. wpłynęło pismo Departamentu Kontroli Celnej Ministerstwa Finansów, do którego załączony był wniosek węgierskiej administracji celnej z prośbą o przeprowadzenie weryfikacji świadectw EUR-1 wystawionych przez skarżącą spółkę.
W związku z tym, pismem z dnia 31 grudnia 2002 r. Naczelnik Urzędu Celnego w T. - powołując się na art. 31 i art. 32 Protokołu 7, dotyczącego definicji pojęcia "produkty pochodzące" i metod współpracy administracyjnej, do Środkowoeuropejskiej Umowy o Wolnym Handlu (CEFTA) zawartej przez Republikę Czeską, Republikę Węgierską, Republikę Słowacką i Rzeczpospolitą Polską, sporządzonej w Krakowie w dniu 21 grudnia 1992 r. (Dz.U. Nr 129, poz. 637 ze zm.) - powoływanego dalej, jako Protokół nr 7 - wezwał podmiot, który wystawił świadectwa do nadesłania dokumentów w celu ustalenia statusu wyeksportowanego towaru.
Naczelnik Urzędu Celnego w T. nie wydał w tym zakresie decyzji administracyjnej.
Pismem z dnia 31 maja 2005 r. Spółka A wniosła skargę na bezczynność Naczelnika Urzędu Celnego w T. , zarzucając mu niewydajnie decyzji w zakresie weryfikacji dokumentu pochodzenia towarów.
Strona skarżąca za błędne uznała stanowisko Naczelnika Urzędu Celnego w T. akcentujące prowadzenie postępowania wyłącznie przed węgierskimi organami celnymi i brak dostępu eksportera do informacji dotyczących weryfikacji "dostarczonych" dokumentów. Prowadzi to bowiem do braku kontroli stanowiska zajętego przez polskie władze celne. Zwracając się do polskiego eksportera, polskie władze celne wszczynają postępowanie w celu zweryfikowania dokumentów EUR-1. W myśl zaś rezolucji Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 28 września 1977 r. - każdy ma prawo uczestniczyć i być wysłuchanym w postępowaniu go dotyczącym. Należy go też informować o przebiegu sprawy i jej okolicznościach.
Skarżącą spółka podniosła, że 22 grudnia 2004 r. złożyła wniosek do Dyrektora Izby Celnej w T. o wydanie korespondencji pomiędzy węgierskimi a polskimi władzami celnymi w sprawie dokumentów EUR-1. Uzyskała jednak odpowiedź, iż żadne postępowanie się nie toczy a pisma między władzami celnymi obu krajów miały charakter wewnętrzny. Na postanowienie wydane przez Dyrektora Izby Celnej w T. wniesione zostało zażalenie, w treści którego zawarte zostało również żądanie dotyczące doręczenia decyzji w sprawach dotyczących weryfikacji świadectw pochodzenia EUR-1.
Zdaniem skarżącej spółki, Naczelnik Urzędu Celnego w T. pozostaje w bezczynności i stąd wniosła o jego zobowiązanie do niezwłocznego wydania decyzji w sprawie weryfikacji 20-tu świadectw EUR-1 (nr sprawy [...]).
Odpowiadając na skargę Naczelnik Urzędu Celnego w T. wniósł o jej oddalenie wskazując, iż wniosek w sprawie weryfikacji dowodów pochodzenia przesłany z inicjatywy węgierskich władz celnych nie wszczynał postępowania administracyjnego, którego stroną byłaby firma A. Przepis art. 32 Protokołu nr 7 nie nakłada na organ celny prowadzący kontrolę dowodów pochodzenia obowiązku wszczynania postępowania celnego. Istotą procedury weryfikacyjnej jest ustalenie, czy zachodzą przesłanki do udzielenia preferencji towarowi wyeksportowanemu wraz z dowodem pochodzenia. Raport z weryfikacji jest przesyłany do władz celnych kraju importu i daje podstawę do wszczęcia postępowania celnego zmierzającego do określenia prawidłowej kwoty długu celnego i w omawianej sprawie takie postępowanie przeprowadziły z udziałem importera. Pisma sporządzone w ramach korespondencji prowadzonej między polską a węgierską administracją celną miały charakter dokumentów wewnętrznych. Protokoł nr 7 nakłada na organ celny przeprowadzający kontrolę obowiązek powiadamiana firmy eksportera o wynikach przeprowadzonej kontroli.