Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Bartosz Wojciechowski, Sędzia NSA Hieronim Sęk (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Marzena Łozowska, Protokolant Katarzyna Czuduk, po rozpoznaniu w dniu 7 września 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej H. s.c. J.M., R.M. w X. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 28 grudnia 2017 r. sygn. akt I SA/Bk 1370/17 w sprawie ze skargi H. s.c. J.M., R.M. w X. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 23 lutego 2015 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiące: marzec, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad i grudzień 2009 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Białymstoku, 2) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w B. na rzecz H. s.c. J.M., R.M. w X. kwotę 4965 (słownie: cztery tysiące dziewięćset sześćdziesiąt pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego. NSA/wyr. 1 - wyrok
1. Przedmiot skargi kasacyjnej i podmiot ją wnoszący
1.1. H. spółka cywilna J.M., R.M. (dalej: Strona lub Skarżąca) wniosła skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 28 grudnia 2017 r., sygn. akt I SA/Bk 1370/17. Wyrokiem tym Sąd oddalił jej skargę na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Białymstoku (dalej: Dyrektor IS) z dnia 23 lutego 2015 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT) za miesiące: marzec i od maja do grudnia 2009 r.
2. Relacja ze stanu sprawy przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji
2.1. W kontekście relacji zawartej w zaskarżonym wyroku należało sprecyzować, że decyzją z dnia 3 grudnia 2014 r. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w B. (dalej: Dyrektor UKS) dokonał rozliczenia podatku VAT za podane wyżej miesiące (oraz za styczeń, luty i kwiecień 2009 r. - przyp. NSA) w sposób odmienny aniżeli uczyniła to Strona w złożonych deklaracjach. Z kolei Dyrektor IS w części decyzji zaskarżonej do Sądu pierwszej instancji utrzymał w mocy decyzję Dyrektora UKS, tj. za miesiące od maja do grudnia 2009 r. oraz uchylił tę decyzję i określił zobowiązanie podatkowe w innej wysokości za marzec 2009 r. Natomiast za styczeń, luty i kwiecień 2009 r. organ odwoławczy uchylił decyzję Dyrektora UKS i umorzył postępowanie z uwagi na przedawnienie - co w tej części nie było objęte zakresem wniesionej skargi.
2.2. Podstawą rozstrzygnięcia Dyrektora IS było uznanie, w odniesieniu do poszczególnych miesięcy objętych zakresem zaskarżenia, że: - Skarżąca (której wspólnicy prowadzili działalność gospodarczą obejmującą transport towarów samochodami ciężarowymi oraz usługi naprawy i obsługi pojazdów mechanicznych) bezpodstawnie odliczyła podatek naliczony z 2 faktur od C. sp. z o.o. w W. (dalej: C.) i 16 faktur od R. w U. (dalej: R.) mających potwierdzać dostawę oleju napędowego; - pierwsza ze spółek została zakupiona na podstawioną osobę i celem jej było wprowadzanie do obrotu prawnego fikcyjnych faktur; - z kolei druga nie mogła odsprzedać oleju napędowego, gdyż, jak dowiodło postępowanie, nie zakupiła go (co próbowano wykazać) od A. sp. z o.o.; - Strona miała świadomość lub przy dołożeniu należytej staranności mogła dowiedzieć się, że transakcje w których uczestniczyła miały na celu nadużycie.
Organ zaznaczył, że nie kwestionował, iż nabycie towarów (oleju napędowego) przez Skarżącą miało miejsce. Jednakże w jego ocenie materiał dowodowy wskazywał jednoznacznie, że dostawcą tych towarów nie były wymienione wyżej podmioty.
2.3. Skarżąca w skardze na decyzję Dyrektora IS zarzuciła naruszenie przepisów postępowania oraz prawa materialnego. Domagała się uchylenia decyzji w zaskarżonej części (tzn. dotyczącej miesięcy: marca i od maja do grudnia 2009 r.)
Sąd pierwszej instancji wyrokiem z dnia 6 października 2015 r., sygn. akt I SA/Bk 394/15, oddalił skargę Strony. W motywach przyjął, że: - z prawidłowo zebranego materiału dowodowego wynikało, iż kontrahenci Skarżącej nie dokonywali dostaw oleju na jej rzecz; - zakwestionowane faktury nie odzwierciedlały zatem rzeczywistych zdarzeń gospodarczych; - okoliczności ustalone w toku postępowania uzasadniały zastosowanie wobec Skarżącej art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.: dalej: u.p.t.u.); - organy wykazały w sposób jednoznaczny i na podstawie obiektywnych przesłanek, iż Skarżąca miała świadomość lub przy dołożeniu należytej staranności mogła dowiedzieć się, że transakcje w których uczestniczyła miały na celu nadużycie.