W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2015 r., w sytuacji gdy postępowanie kontrolne w zakresie podatku od towarów i usług było prowadzone w stosunku do spółki cywilnej, jako strony tego postępowania, niedopuszczalne było nałożenie kary porządkowej na podstawie art. 262 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, ze zm.) na wspólnika tej spółki, z tytułu niezrealizowania nałożonych na nią w toku tego postępowania obowiązków.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Izabela Najda-Ossowska, Sędzia NSA Janusz Zubrzycki (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Bożena Dziełak, Protokolant Katarzyna Łysiak, po rozpoznaniu w dniu 7 września 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (obecnie Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 8 października 2015 r., sygn. akt I SA/Po 776/15 w sprawie ze skargi P. Z. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 6 lutego 2015 r., nr [...] w przedmiocie kary porządkowej oddala skargę kasacyjną.
1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami.
1.1. Wyrokiem z dnia 8 października 2015 r., w sprawie I SA/Po 776/15 ze skargi P. Z., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 6 lutego 2015 r. oraz poprzedzające je postanowienie Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w P. z dnia 19 listopada 2014 r. w przedmiocie kary porządkowej.
1.2. Przedstawiając stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji podał, że Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w P. wszczął wobec G. s.c. postępowanie kontrolne w zakresie rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania podatku od towarów i usług za 2009 r. Pismem z dnia 13 lutego 2014 r. organ kontroli skarbowej wezwał spółkę do złożenia wyjaśnień i dokumentów w zakresie objętym postępowaniem, tj. za rok 2009. Wspólnicy P. Z. i B. Z. - w odpowiedzi na powyższe wezwanie - w wyjaśnieniach złożonych w dniu 4 marca 2014 r. wskazali, że spółka dokonywała sprzedaży w szczególnej procedurze, którą dokumentowano fakturami VAT marża oraz paragonami fiskalnymi. Następnie Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w P. pismami z dnia 5 czerwca 2014 r., 1 lipca 2014 r. oraz 5 listopada 2014 r. bezskutecznie wzywał spółkę do przedłożenia w terminie 7 dni od otrzymania pisma paragonów fiskalnych wraz z dokumentami potwierdzającymi nabycia towarów odsprzedanych w procedurze marży. Każde wezwanie zawierało pouczenie o skutkach jego niewykonania, wynikających z art. 262 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, ze zm., dalej: O.p.).
W dniu 19 listopada 2014 r., wobec tego, iż Spółka nie dostarczyła dokumentów, o których przedłożenie została wezwana ww. pismami, Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w P., powołując się na przepis art. 262 § 1 pkt 1 O.p., nałożył na P. Z. karę porządkową w kwocie 1.400 zł.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu zaskarżonym postanowieniem utrzymał w mocy opisane wyżej postanowienie organu pierwszej instancji.
2. Skarga do Sądu pierwszej instancji.
2.1. W skardze do WSA w Poznaniu P. Z. wniósł o uchylenie postanowienia organu odwoławczego oraz o zasądzenie kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych. Dyrektorowi Izby Skarbowej Strona zarzuciła naruszenie art. 150 § 1 i art. 262 § 1 pkt 1 O.p.
Argumentując powyższe Skarżący podniósł przede wszystkim, że jako wspólnik spółki cywilnej, wobec której wszczęto postępowanie kontrolne, nie mógł być adresatem zaskarżonego postanowienia, skoro nie jest w sprawie podatnikiem, płatnikiem, inkasentem lub ich następcą prawnym, ani osobą trzecią, o której mowa w art. 110 do art. 117a O.p. W postępowaniu kontrolnym, którego stroną jest spółka, kara porządkowa, o której mowa w art. 262 § 1 O.p., może być - zdaniem Skarżącego - nałożona na mocy art. 262 § 1 w związku z art. 31 ust. 1 u.k.s. jedynie na tę spółkę. Skarżący zwrócił uwagę, że niewypełnienie przez niego czynności, do których był zobowiązany podmiot, będący stroną postępowania, nie stanowi podstawy do nałożenia kary porządkowej, o której mowa w art. 262 § 1 pkt 1 O.p. Ponadto Skarżący podniósł, że organ w żaden sposób nie uzasadnił wysokości nałożonej kary.