Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Artur Mudrecki, Sędzia NSA Arkadiusz Cudak, Sędzia WSA (del.) Agnieszka Jakimowicz (spr.), Protokolant Marek Wojtasiewicz, po rozpoznaniu w dniu 6 października 2020 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Szefa Krajowej Administracji Skarbowej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 8 sierpnia 2017 r. sygn. akt I SA/Gd 591/17 w sprawie ze skargi B.G. na interpretację indywidualną Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 12 stycznia 2017 r. nr 0461-ITPP3.4512.603.2016.2.AT w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) oddala skargę, 3) zasądza od B.G. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 580 (słownie: pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 sierpnia 2017 r., sygn. akt I SA/Gd 591/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, po rozpatrzeniu skargi B.G., uchylił interpretację indywidualną Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 12 stycznia 2017 r. o nr 0461-ITPP3.4512.603.2016.2.AT w przedmiocie podatku od towarów i usług oraz zasądził na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania.
W uzasadnieniu Sąd ten wskazał, że z opisu sprawy wynika, iż wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne jako zarejestrowany od dnia 1 lutego 2015 r. podatnik podatku od towarów i usług. Wnioskodawca w 2002 r. nabył działkę nr [...] - na wyłączną własność oraz w 2008 r. działkę nr [...] - w ramach wspólności małżeńskiej. Grunty te były wykorzystywane wyłącznie rolniczo w ramach prowadzonej rolniczej działalności gospodarczej, a przy ich nabyciu nie występował podatek od towarów i usług, wobec czego nie nastąpiło jego odliczenie.
Na mocy decyzji Wojewody P. o realizacji inwestycji drogowej, której to decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności w dniu 2 lutego 2015 r., z działek tych wyodrębniono działki drogowe, które automatycznie przeszły na własność Skarbu Państwa, jako przeznaczone pod drogę, w związku z czym wnioskodawcy przysługuje odszkodowanie.
W obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego działka nr [...] znajduje się na terenie wielofunkcyjnym - usługi i zabudowa mieszkaniowa, zaś działki nr [...] i [...] mają przeznaczenie rolnicze - tj. tereny upraw polowych i zabudowy siedliskowej. Działki były niezabudowane i wykorzystywane rolniczo jako grunty orne. Nie były uzbrajane, ani ulepszane w żaden sposób z myślą o odsprzedaży. Nigdy nie były wynajmowane lub wydzierżawiane, ani użyczane osobom trzecim. Nie wnioskowano do gminy o przekształcenie tych działek na cele nierolnicze, w szczególności drogowe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Wnioskodawca nie występował z małżonką o ustalenie warunków zabudowy dla tych działek, nie zabiegano także o ustalenie przebiegu drogi przez przejęte działki. Wnioskodawca nie planował wraz z małżonką sprzedaży działek, a utrata ich własności nastąpiła z inicjatywy Skarbu Państwa.
Ani wnioskodawca, ani małżonka nie zajmowali się nigdy działalnością gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami.
W związku z tym wnioskodawca zadał pytanie, czy odszkodowanie przysługujące wnioskodawcy za działkę nr [...] (0,0505 ha) oraz odszkodowanie przysługujące wnioskodawcy i jego żonie za działki nr [...] (0,1333 ha) i nr [...] (0,0722 ha), przejęte pod drogę na podstawie art. 12 ust. 4 pkt. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług?
Zdaniem wnioskodawcy, odszkodowanie za przejęte działki nie będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Jeżeli potraktujemy grunt jako przeznaczony pod drogę - utrata jego własności nie stanowi działalności rolniczej, a nadto wnioskodawca nie zajmuje się obrotem nieruchomościami, co w oczywisty sposób wynika z przedstawionego stanu faktycznego. Jeżeli natomiast uznamy, że doszło do przeniesienia własności gruntu rolnego, korzystałoby ono ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług.