Przez wydatki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /t.j. Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm./, należy rozumieć wydatki podatnika bezpośrednio związane z nabyciem akcji, a więc w szczególności ich cenę, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego. Do wydatków tych nie mogą być zaliczone odsetki od kredytu zaciągniętego przez podatnika na nabycie akcji, gdyż nie pozostają one w bezpośrednim związku z ich nabyciem. Z tego też względu odsetek od kredytu na wymieniony cel nie można uznać za koszt uzyskania przychodu tylko w wypadku, jeżeli kredyt nie spełnia wymogu określonego w art. 15 ust. 1 ustawy, to jest nie został zaciągnięty w celu osiągnięcia przychodu.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Aluminium Konin - I. Spółka Akcyjna w K. /poprzednio Huta Aluminium "K." S.A. w K./ od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu z dnia 12 grudnia 2003 r. I SA/Po 3754/01 wydanego w sprawie ze skargi Huty Aluminium "K." S.A. w K. na decyzję Izby Skarbowej w P. Ośrodek Zamiejscowy w K. z dnia 13 września 2001 r. (...) w przedmiocie określenia wysokości straty za rok podatkowy 1999: 1. uchyla zaskarżony wyrok, 2. uchyla decyzję Izby Skarbowej w P. Ośrodek Zamiejscowy w K. z dnia 13 września 2001 r. (...); (...).
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 grudnia 2003 r. I SA/Po 3754/01 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu oddalił skargę na decyzję Izby Skarbowej w P. Ośrodek Zamiejscowy w K. z dnia 13 września 2001 r. (...) w przedmiocie określenia Hucie Aluminium "K." S.A. z siedzibą w K. /obecna nazwa Aluminium Konin - I. S.A./- zwanej dalej Spółką - o wysokości straty za rok podatkowy 1999.
Oddalając skargę w uzasadnieniu wyroku Sąd podał, że niesporne w sprawie jest, iż Spółka wykorzystała na zakup akcji Z.M. "S." S.A. część kredytu dewizowego oraz to, że w 1999 r. zapłaciła odsetki od tego kredytu. Spór dotyczy natomiast kwestii, czy odsetki od wskazanej części kredytu dewizowego stanowią koszty uzyskania przychodu.
Zdaniem organów podatkowych wydatek z tytułu odsetek zapłaconych od kredytu wykorzystanego na zakup akcji został poniesiony w związku z zakupem wymienionych akcji i odsetki te należy zaliczyć do wydatków na zakup akcji, co wyłącza je z katalogu kosztów uzyskania przychodów. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm./ jednoznacznie wskazuje na to, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów wydatki na zakup akcji. Przepis ten zezwala natomiast na zaliczenie tych wydatków do kosztów na etapie ustalania dochodów ze zbycia akcji. W ocenie organów podatkowych taki jednak przypadek nie zachodzi w sprawie niniejszej. Powołanie się skarżącej Spółki na pisma Ministerstwa Finansów nie może wywrzeć skutków prawnych, gdyż nie stanowią one źródeł prawa, a jak wykazała Izba Skarbowa w P. pisma te zawierają odmienne, wzajemnie sprzeczne interpretacje tego samego zagadnienia prawnego. Organy podatkowe nadto podniosły, że wobec wykluczenia w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wydatków na nabycie akcji z kosztów uzyskania przychodów nie można takiego wydatku uznać koszt na podstawie art. 15 ust. 1 wymienionej ustawy. Przedmiotem działalności gospodarczej Spółki nie był obrót papierami wartościowymi. Dlatego też kredyt wykorzystany na zakup akcji nie pozostawał w związku przyczynowo-skutkowym z jej działalnością.
W dniu 29 grudnia 2000 r. Spółka zapłaciła i zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów odsetki w kwocie 14.962.500 zł od obligacji wyemitowanych w 1997 r. Środki uzyskane z tego tytułu Spółka przeznaczyła w całości na realizację zadań inwestycyjnych, oddawanych do eksploatacji w latach 1998-2000. Z podanej wyżej kwoty odsetek organy podatkowe wyłączyły kwotę 7.581.499,75 zł, stanowiącą część odsetek naliczonych do dnia oddania poszczególnych środków trwałych do używania, o którą powiększono wartość początkową tych środków trwałych. W związku z tym uległa także zwiększeniu wielkość odpisów amortyzacyjnych obciążających koszty 1999 r. o kwotę 453.225,85 zł i 2000 r.- o kwotę 707.136,59 zł. Spółka podniosła, że naliczenie odsetek w wysokości 59,85 procent miało miejsce w dniu 29 grudnia 2000 r., to jest po przekazaniu środków trwałych do używania. Dlatego też dzielenie ich na odsetki przypadające na poszczególne okresy kończące się przekazaniem do używania poszczególnych środków trwałych, zdaniem Spółki, nie wynika z żadnych przepisów. Decydujące znaczenie ma natomiast sam moment naliczenia odsetek.