Decydujące znaczenie dla rozstrzygania powstających sporów - czy przedmiotem obrotu jest program komputerowy jako utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych /Dz.U. 2000 nr 80 poz. 904 ze zm./ niepodlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy też egzemplarz programu komputerowego będący towarem w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ - mają okoliczności faktyczne sprawy, a w szczególności treść umowy, której przedmiotem jest program komputerowy.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Juliusz Antosik (spr.), Sędziowie NSA Jan Rudowski, Marian Jaździński, Protokolant Piotr Dębkowski, po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2005 r. na rozprawie w I Wydziale Izby Finansowej skargi kasacyjnej Centrum Informatyki "Z." SA w B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 21 kwietnia 2004 r. sygn. akt I SA/Bk 33/04 w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 17 grudnia 2003 r. (...) w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 1999 r. oddala skargę kasacyjną.
FSK 1618/04
U z a s a d n i e n i e
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 21 kwietnia 2004 r., I SA/Bk 33/04, oddalił skargę Centrum Informatyki "Z." SA w B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 17 grudnia 2003 r. (...) w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 1999 r.
Sąd Administracyjny podzielił ustalenia faktyczne oraz argumentację zawartą w rozstrzygnięciu organu podatkowego drugiej instancji, że Spółka nie objęła obowiązkiem opodatkowania w 1999 r. sprzedaży udokumentowanej 57 fakturami dotyczącymi licencji na użytkowanie programu komputerowego.
Odwołując się do zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd wyjaśnił, że pomiędzy Spółką z o.o. "S." /autorem programu/ a Centrum Informatyki "Z." SA zawarto w dniu 11 stycznia 1994 r. umowę nr 4/94 regulującą zasady współpracy przy sprzedaży programu pn. "S.-F.". Umowa ta uzupełniona aneksami nie zawiera upoważnienia dla Centrum Informatyki "Z." SA do korzystania z praw autorskich do oprogramowania komputerowego "S.-F." ani nie określa ewentualnych pól eksploatacji tego programu, do których to upoważnienie miałoby się odnosić. Nie spełnia tym samym cech umowy licencyjnej. Na jej podstawie "Z." SA jedynie otrzymywała od Spółki "S." oprogramowanie komputerowe, które następnie było przekazywane użytkownikom końcowym. Była więc to czynność opodatkowana podatkiem VAT. W dokumentach "licencji na oprogramowanie", wystawianych końcowym użytkownikom przez Spółkę "S.", zawarte było oświadczenie przedstawiciela dystrybutora, iż otrzymał on oprogramowanie od autora. Spółka nie nabywała tym samym prawa do utworu, a jedynie nośnik oraz nie udzielała licencji do korzystania z tegoż programu użytkownikom, którzy z niego korzystali w oparciu o licencję uzyskaną od autora. W tej sytuacji Sąd zgodził się z organami obu instancji, że w świetle zebranego materiału dowodowego, w omawianej sprawie miał miejsce obrót towarowy w postaci sprzedaży oprogramowania przez skarżącą Spółkę przy jednoczesnym świadczeniu usług instalacji oraz wdrażania oprogramowania w oparciu o przekazane jej oprogramowanie z kompletem dokumentacji. Za prawidłowe Sąd uznał również ustalenia organów skarbowych w zakresie sprzedaży przez skarżącą Spółkę produktów nabywanych u pozostałych podmiotów w tym firm M., N. i S., zakupionych od Spółki z o.o. "C." w W. Jak ustaliły organy podatkowe przy zakupie produktów ww. firm następowało przekazywanie użytkownikowi pakietu zawierającego dokument licencji i nośnik z programem komputerowym.
Sąd zauważył, że udzielanie licencji wiąże się z dysponowaniem prawem majątkowym przez uprawniony podmiot. Spółka nie wykazała, że dysponowała uprawnieniami prawnoautorskimi do udzielania licencji użytkownikom końcowym. Również i w tych przypadkach nie dystrybutor udzielał licencji na korzystanie przez użytkownika z programu, lecz sam producent /autor/, nie można więc uznać, że dochodziło do sprzedaży licencji. Sąd uznał, że także w przypadku, gdy użytkownik rozszerzał licencję na użytkowanie programu na większej liczbie stanowisk, czemu nie towarzyszyło przekazanie oprogramowania na nośniku, lecz jedynie wydanie dokumentu "licencji", nie dochodziło do udzielenia licencji przez Centrum Informatyki "Z." SA w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, gdyż skarżąca Spółka nie dysponowała uprawnieniami w tym zakresie, pełniąc rolę pośrednika w transakcji między ostatecznymi użytkownikami i podmiotem do tego uprawnionym. Biorąc pod uwagę te ustalenia, Sąd stwierdził, iż sprzedaż oprogramowania komputerowego, wcześniej zakupionego od twórcy programu podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Równocześnie Sąd wyjaśnił, iż podzielił pogląd wyrażony w wyroku składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 listopada 2003 r., FSA 2/03 /ONSA 2004 nr 2 poz. 43/. Odwołując się do motywów uzasadnienia tego wyroku stwierdzono, że okoliczności faktyczne sprawy, a w szczególności treść zawartych umów potwierdzała, że Spółka dokonywała sprzedaży programów komputerowych, będących towarem w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./. Ustalenia te równocześnie wykluczały uznanie, że przedmiotem obrotu, w tym konkretnym przypadku były programy komputerowe jako utwory w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych /Dz.U. 2000 nr 80 poz. 904 ze zm./.