Artykuł 39 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych /Dz.U. nr 105 poz. 509/ nie stanowi podstawy odmowy przyznania dodatku mieszkaniowego osobie prowadzącej działalność gospodarczą zarejestrowaną w zajmowanym lokalu mieszkalnym /siedziba firmy/, jeżeli z istoty i charakteru tej działalności wynika, iż jest ona prowadzona poza siedzibą firmy.
Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie z odwołania Zdzisława K. od decyzji Prezydenta Miasta P. z dnia 30 grudnia 1994 r. w przedmiocie odmowy przyznania dodatku mieszkaniowego, po rozpoznaniu w dniu 30 października 1995 r. na posiedzeniu jawnym pytania prawnego pełnego składu Samorządowego Kolegium Odwoławczego w (...), zgłoszonego na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593/, o następującym brzmieniu:
Czy art. 39 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych /Dz.U. nr 105 poz. 509/ może stanowić podstawę odmowy przyznania dodatku mieszkaniowego osobie prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie usług malarsko-tapeciarskich, zarejestrowaną w zajmowanym lokalu mieszkalnym /siedziba firmy/?
podjął następującą uchwałę:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w (...) w uchwale pełnego składu z dnia 27 marca 1995 r. zwróciło się do Naczelnego Sądu Administracyjnego o podjęcie uchwały udzielającej odpowiedzi na pytanie przytoczone w sentencji uchwały.
Przedstawione do rozstrzygnięcia Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu zagadnienie prawne wyłoniło się w sprawie, w której Prezydent miasta P. decyzją nr SI.S.7148/274/94/II z dnia 30 grudnia 1994 r. odmówił Zdzisławowi K., zamieszkałemu w P., os. J.S. nr 38 m. 10, przyznania dodatku mieszkaniowego, gdyż prowadzi on działalność gospodarczą. W podstawie prawnej decyzji powołano przepis art. 39 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych /Dz.U. nr 105 poz. 509/. Rozpoznając odwołanie Zdzisława K., w którym podniósł on, iż przepis ten nie odnosi się do wszystkich osób prowadzących działalność gospodarczą, lecz jedynie do tych, którzy prowadzą ją w zajmowanym lokalu, świadczone zaś przez niego usługi malarsko-tapeciarskie wykonywane są nie w zajmowanym lokalu, lecz u klienta, Samorządowe Kolegium Odwoławcze powzięło wątpliwość, czy działalność gospodarcza, z której istoty i charakteru wynika, że większość czynności jest wykonywana poza mieszkaniem, może stanowić podstawę odmowy przyznania dodatku mieszkaniowego. Podobne wątpliwości mogą nasuwać się w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług transportowych, handlu okrężnego itp.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Ustawa z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych /Dz.U. nr 105 poz. 509/ nie zawiera definicji pojęcia "dodatek mieszkaniowy". W literaturze przyjmuje się, że dodatek mieszkaniowy jest świadczeniem pieniężnym wypłacanym przez gminę na rzecz wskazanych w ustawie osób o niskich dochodach, którym przysługuje tytuł prawny do lokalu, w celu umożliwienia im zapłaty czynszu i innych należności /opłat/, obciążających je z tytułu zajmowania lokalu mieszkalnego /A. Mączyński i A. Proksa: Nowe prawo lokalowe z komentarzem, Kraków 1995, str. 61/.
Aby określona osoba mogła otrzymać dodatek mieszkaniowy, musi spełniać przewidziane przez ustawę przesłanki podmiotowe i przedmiotowe. W myśl art. 39 ust. 1 powołanej ustawy dodatek mieszkaniowy przysługuje osobom mieszkającym w lokalach, do których mają tytuł prawny. Mówiąc o tytule prawnym do lokalu, ustawodawca rozumie przez to uprawnienie wynikające ze stosunku najmu, jak również ze spółdzielczego prawa do mieszkania /lokatorskiego lub własnościowego/, a także z prawa własności lokalu lub jednorodzinnego domu mieszkalnego /por. P. Biliński i H. Kulesza: Czynsze i dodatki mieszkaniowe, Warszawa - Zielona Góra 1995, str. 49/.
Dalszym warunkiem przyznania dodatku mieszkaniowego jest, by średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku nie przekroczył 150 procent najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 100 procent w gospodarstwie wieloosobowym /art. 39 ust. 1 ustawy/.