Skarga Stanisława i Bogumiły małżonków W. na decyzję Wojewody (...) w przedmiocie zezwolenia na wyłączenie gruntów rolnych z produkcji, po rozpoznaniu w dniu 3 lutego 1997 r. na posiedzeniu jawnym następujących wątpliwości prawnych przekazanych przez skład orzekający NSA postanowieniem do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./:~Czy wydając decyzję o zezwoleniu na wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej na podstawie art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1, 6 i 7 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych /Dz.U. nr 16 poz. 78/ pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne, organ orzekający może zezwolić na wyłączenie z produkcji tylko tej części gruntu, która zostanie zajęta pod obiekty budowlane, ciągi komunikacyjne i na cele niezbędne do korzystania z tych obiektów zgodnie z projektem zagospodarowania terenu stanowiącym załącznik do decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, czy przeciwnie wyłączeniu z produkcji rolniczej podlega zawsze cała działka geodezyjnie wyłączona, która według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przeznaczona jest pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne?~podjął następującą uchwałę:
Uzasadnienie strona 4/4

W orzecznictwie sądowym jednolicie też przyjmowano, że plany zagospodarowania przestrzennego nie powodują przekształcenia gruntu rolnego w nierolny i tym samym nie stanowią podstawy do zmiany wpisu w rejestrze gruntów co do ich charakteru, lecz jedynie umożliwiają inne niż dotychczasowe wykorzystanie gruntów. Prawidłowość takiego rozumienia istoty ustaleń planistycznych potwierdził również Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 23 grudnia 1982 r. II AZP 8/82, wpisanej do księgi zasad prawnych /OSNCAP 1984, nr 2 3 poz. 19/.

Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych /Dz.U. nr 16 poz. 78/ nie wprowadziła w omawianym przedmiocie innych rozwiązań. Uściślono w niej pojęcie "wyłączenia gruntów z produkcji" przez zaakcentowanie, że polega ono na rozpoczęciu innego niż rolnicze lub leśne użytkowania gruntów /art. 4 pkt 11/, oraz wyjaśniono, że obowiązek uiszczania należności i opłat powstaje od dnia faktycznego wyłączenia gruntów z produkcji /art. 12 ust. 1 in fine/, i jednocześnie dodano, że właściciel, który w okresie 2 lat zrezygnuje w całości lub w części z uzyskanego prawa do wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej i leśnej, otrzymuje zwrot należności, jaką uiścił, odpowiednio do powierzchni gruntów nie wyłączonych z produkcji /art. 12 ust. 2/.

Mając powyższe na względzie, Naczelny Sąd Administracyjny podziela argumentację zawartą w uzasadnieniu przedstawionego pytania, przemawiającą za potrzebą naliczania należności i opłat rocznych od powierzchni gruntów faktycznie wyłączonej z produkcji pod inwestycję i towarzyszącą jej infrastrukturę.

Skoro w myśl przepisów cytowanej ustawy należność i opłaty roczne są naliczane od gruntów faktycznie wyłączanych z produkcji, a więc tylko od tych gruntów, na których rozpoczęto inne niż rolnicze lub leśne ich użytkowanie, to tym samym zezwolenie na wyłączenie gruntów rolnych lub leśnych na działce budowlanej powinno obejmować tylko taką powierzchnię, na jakiej w projekcie zagospodarowania terenu, stanowiącym załącznik do decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, zaplanowano rozpoczęcie innego niż rolnicze lub leśne wykorzystania gruntów.

Dodatkowo trzeba podnieść, że decyzja, o jakiej mowa w art. 11 ust. 1 omawianej ustawy, jest wydawana na wniosek osoby zainteresowanej. Wydanie takiej decyzji z urzędu jest możliwe tylko wtedy, gdy zostanie stwierdzone, że grunty przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze lub nieleśne zostały wyłączone z produkcji bez zezwolenia /art. 28 ust. 2/.

W sytuacji gdy zainteresowani występują o zezwolenie na wyłączenie z produkcji rolniczej jedynie takiej powierzchni gruntu, jaka jest niezbędna na cele zaplanowanej i ściśle określonej budowy, organ administracji nie może orzekać o zezwoleniu na wyłączenie z produkcji rolniczej gruntów, które są zbędne dla takiej budowy i o których wyłączenie zainteresowani nie wnosili.

W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego jest zazwyczaj określana maksymalna powierzchnia budynków na poszczególnych terenach budowlanych, z warunkiem utrzymywania określonej części działki, np. 50 60 procent, z zielenią biologicznie czynną. Wynika z tego, że w takim wypadku organ administracji nie może wyłączyć trwale na cele budowy większej powierzchni działki, niż to wynika z ustaleń planistycznych.

Ochrona gruntów rolnych i leśnych polega przede wszystkim na ograniczaniu przeznaczania ich na cele nierolne i nieleśne /art. 3 ust. 1 pkt 1/. Wydawanie zezwoleń na wyłączenie z produkcji także i takiej powierzchni gruntu rolnego lub leśnego, która nie jest niezbędna na potrzeby nierolne i nieleśne, stanowiłoby działanie wymierzone przeciwko celom określonym w omawianej ustawie.

Mając powyższe na względzie, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 i nr 104 poz. 515/ podjął uchwałę jak w sentencji.

Inne wątpliwości prawne, dotyczące wykładni art. 12 ust. 6 omawianej ustawy, które nie zostały przedstawione w sentencji postanowienia, lecz jedynie zasygnalizowano o nich w uzasadnieniu, nie mogą być wyjaśnione w trybie uchwały na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.

Strona 4/4
Inne orzeczenia o symbolu:
999
Inne orzeczenia sądu:
NSA w Warszawie (przed reformą)