W uzasadnieniu postanowienia podano, że w orzecznictwie sądowoadministracyjnym nie ma zgodności poglądów na kwestię prawną objętą przedstawionym pytaniem. Nie wskazano jednak spraw, w których miały zapaść rozbieżne w tym przedmiocie rozstrzygnięcia sądowe. Zdaniem składu orzekającego, stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji Wojewody nie zasługuje na akceptację. Zgodnie z art. 4 pkt 11 cytowanej ustawy przez wyłączenie gruntów z produkcji należy rozumieć rozpoczęcie innego niż rolnicze lub leśne użytkowania gruntów. Jeżeli zatem część gruntu znajdującego się w granicach wydzielonej geodezyjnie działki budowlanej będzie nadal użytkowana rolniczo, to nie można mówić o wyłączeniu tego gruntu z produkcji w rozumieniu tego przepisu.
Przez grunty rolne rozumie się między innymi grunty "określone w ewidencji gruntów jako użytki rolne" /art. 2 ust. 1 pkt 1 tej ustawy/. Obecnie obowiązująca ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych nie wyjaśnia bliżej, co należy rozumieć przez pojęcie użytków rolnych. Natomiast w poprzedniej ustawie, z dnia 26 marca 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych /Dz.U. nr 11 poz. 79 ze zm./, przez użytki rolne rozumiano "grunty orne, sady i inne plantacje wieloletnie oraz trwałe łąki i pastwiska" /art. 2 ust. 1 pkt 1/. Posługując się wykładnią historyczną, można przyjąć, że grunt w obrębie działki budowlanej, który został zajęty pod sad i inne plantacje wieloletnie, nadal jest wykorzystywany rolniczo i nie został wyłączony z produkcji rolniczej w rozumieniu powołanego art. 4 pkt 11 cytowanej ustawy z dnia 3 lutego 1995 r.
Przez należność ustawodawca każe rozumieć "jednorazową opłatę z tytułu trwałego wyłączenia gruntów z produkcji" /art. 4 pkt 12 ustawy/. Opłaty roczne są pochodną należności. Wysokość ich wynosi 10 procent należności wyrażonej w tonach ziarna żyta lub w metrach sześciennych drewna tartacznego iglastego. Opłaty roczne w wypadku trwałego wyłączenia gruntów z produkcji są uiszczane przez 10 lat /art. 4 pkt 13/. Zarówno jednorazowa należność, jak i opłaty roczne z tytułu wyłączenia gruntów z produkcji i użytkowania ich na cele nierolnicze są świadczeniami o charakterze odszkodowawczym /W. Radecki: Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych z komentarzem, Wrocław 1995, str. 62/. Świadczenia te zatem powinny być adekwatne do powierzchni gruntów faktycznie wyłączonych z produkcji, a nie do powierzchni całej działki, która tylko częściowo została zajęta pod inwestycję, a częściowo nadal jest użytkowana rolniczo.
Na możliwość wyłączenia z produkcji części gruntów, a nie całej działki budowlanej, wskazuje unormowanie zawarte w art. 12 ust. 2 powołanej wyżej ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Wedle tego przepisu właściciel, który uzyskał prawo do wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej, może w okresie 2 lat zrezygnować w całości lub w części z tego prawa, otrzymując w związku z tym "zwrot należności, jaką uiścił, odpowiednio do powierzchni gruntów nie wyłączonych z produkcji".