Samorządowe Kolegium Odwoławcze nie jest organem właściwym do rozpoznania wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej, wydanej przed dniem 27 maja 1990 r. na podstawie art. 7 ust. 2 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy /Dz.U. nr 50 poz. 279/, dotyczącej gruntu, który nie jest mieniem komunalnym.
Naczelny Sąd Administracyjny z udziałem prokuratora W. Skoniecznego, w sprawie z wniosku Zofii i Bronisława B. o stwierdzenie nieważności decyzji nr T.III.6210/106/75/EG z dnia 14 kwietnia 1975 r. Kierownika Wydziału Terenów Urzędu Dzielnicowego (...), wydanej z upoważnienia Naczelnika Gminy, w przedmiocie odmowy ustanowienia na rzecz następców prawnych byłego właściciela prawa użytkowania wieczystego gruntu, po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 1996 r. na posiedzeniu jawnym pytania prawnego pełnego składu Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie, zgłoszonego na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593/, o następującym brzmieniu:
Czy Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie jest organem właściwym do stwierdzenia nieważności w całości decyzji wydanej przed 27 maja 1990 r. w trybie art. 7 ust. 2 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy /Dz.U. nr 50 poz. 279/ o odmowie ustanowienia na rzecz następców prawnych byłego właściciela prawa użytkowania wieczystego gruntu w sytuacji, gdy część nieruchomości stanowi obecnie własność Skarbu Państwa i nie podlega komunalizacji?
podjął następującą uchwałę:
Uchwałą nr 4 z dnia 26 stycznia 1996 r. Zgromadzenie Ogólne Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie, powołując się na art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593 ze zm./, po rozpatrzeniu wniosku składu orzekającego rozpatrującego wniosek Bronisława B. o stwierdzenie nieważności decyzji Naczelnika Dzielnicy (...) nr T.III.6210/106/75/EG z dnia 14 kwietnia 1975 r., odmawiającej przyznania prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonej przy ul. S. nr 18 w Warszawie, oznaczonej numerem hip. (...), zwróciło się do Naczelnego Sądu Administracyjnego o udzielenie odpowiedzi na pytanie prawne podane na wstępie. Wniosek zawiera przytoczenie następującego stanu faktycznego sprawy, będącej przedmiotem rozpoznania Kolegium Odwoławczego:
Zabudowana nieruchomość warszawska przy ul. S. nr 18, o powierzchni 498,72 m2, oznaczona numerem hip. (...), stanowiła w dniu wejścia w życie dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy własność H. K. P., który w dniu 17 grudnia 1947 r. złożył wniosek o przyznanie prawa własności czasowej tej nieruchomości. Henryk P. w dniu 10 grudnia 1951 r. zawarł umowę sprzedaży roszczenia do nieruchomości Bronisławowi i Zofii małżonkom B.
Decyzją Naczelnika Dzielnicy (...) nr T.III/6210/106/75/EG z dnia 14 kwietnia 1975 r. odmówiono przyznania prawa użytkowania wieczystego tego gruntu. W uzasadnieniu wskazano jako przyczynę rozstrzygnięcia okoliczność, iż teren nieruchomości w planie zagospodarowania przestrzennego został przewidziany pod inwestycje (...).W dniu 27 kwietnia 1992 r. Bronisław B. złożył wniosek o stwierdzenie nieważności powyższej decyzji. W uzasadnieniu podał, iż decyzja nie została mu doręczona, w wyniku czego nie miał możliwości jej zaskarżenia, a także nie podawała jako przyczyn odmowy okoliczności wymienionych w art. 7 ust. 2 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy.
Nieruchomość została podzielona na dwie działki ewidencyjne: nr 11 - z budynkiem i nr 12 - nie zabudowaną, w obrębie (...). Odnośnie do działki nr 12 Wojewoda Warszawski decyzją nr (...) z dnia 11 grudnia 1992 r. stwierdził jej nabycie z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. przez Gminę Warszawa (...). Natomiast działka nr 11, zabudowana budynkiem, nie podlega komunalizacji, jak podano w adresowanym do Kolegium piśmie z dnia 10 stycznia 1996 r., i stanowi nadal własność Skarbu Państwa.
Przy tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Kolegium Odwoławcze przytoczyło następującą motywację prawną, która spowodowała przedstawienie pytania prawnego objętego wnioskiem. Stosownie do art. 157 par. 1 Kpa do stwierdzenia nieważności zakwestionowanej decyzji nr TIII/6210/106/75/EG z dnia 14 kwietnia 1975 r. Naczelnika Dzielnicy (...), a więc ówczesnego terenowego organu administracji państwowej stopnia podstawowego, właściwy jest organ wyższego stopnia. Z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593/ wynika, że kolegia są właściwe we wszystkich sprawach własnych gmin, z wyłączeniem określonych w art. 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 16 poz. 95 ze zm./, to jest zadań zleconych.