Przeciwko poglądowi, że opłata adiacencka, o której mowa w art. 98 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami obciąża wieczystego użytkownika, nie może przemawiać treść przepisów regulujących opłatę adiacencką z tytułu budowy urządzeń infrastruktury technicznej. Należy przyjąć, że przepis art. 144 ustawy o gospodarce nieruchomościami odrębnie reguluje krąg podmiotów zobowiązanych do wnoszenia opłaty adiacenckiej z tytułu uczestniczenia w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem środków Skarbu Państwa lub gminy. Według tego przepisu opłaty adiacenckie obciążają właścicieli nieruchomości oraz tylko tych wieczystych użytkowników, którzy nie ponoszą opłat rocznych lub uiścili opłaty roczne jednorazowo za cały okres użytkowania. Istotne jest przy tym to, że w przepisie art. 98 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami zdanie ostatnie, po jego zmianie ustawą z dnia 7 stycznia 2000 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz innych ustaw, mowa jest o odpowiednim stosowaniu wskazanych przepisów rozdziału 7 działu III ustawy o gospodarce nieruchomościami, wśród których nie wymienia się art. 144. Wskazuje to wyraźnie, że wolą ustawodawcy było określenie kręgu podmiotów ponoszących opłatę adiacencką, o której mowa w art. 98 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami, inaczej niż to przyjęto w art. 144 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Należy wreszcie mieć na uwadze, że z uwagi na główny cel wprowadzenia opłaty adiacenckiej z tytułu podziału nieruchomości, byłoby nieracjonalne rozwiązanie prowadzące do tego, że wieczysty użytkownik nieruchomości, której podział nastąpił na jego wniosek, zbędzie swoje prawo bezpośrednio po zatwierdzeniu podziału, według wyższej wartości nieruchomości, bez ponoszenia opłaty adiacenckiej i podwyższonej opłaty rocznej. Co oznaczałoby, że cała korzyść z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w wyniku podziału przypadłaby temu wieczystemu użytkownikowi.
Przyjęcie stanowiska, że opłatą adiacencką, o której mowa w art. 98 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami może być obciążony użytkownik wieczysty, oznacza, że nie ma żadnego znaczenia okoliczność, czy użytkownik wieczysty ponosi opłaty roczne, czy też jest zwolniony od tego obowiązku albo wniósł jednorazowo opłaty roczne za cały okres użytkowania wieczystego.
Odwołując się do uchwały pięciu sędziów NSA z dnia 22 listopada 1999 r., OPK 21/99 /ONSA 2000 Nr 2 poz. 56/ oraz jej uzasadnienia, należy stwierdzić, że obowiązek uiszczenia opłaty adiacenckiej, o której mowa w art. 98 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w przypadku podziału nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste, ciąży na osobie będącej użytkownikiem wieczystym tej nieruchomości w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału tej nieruchomości stała się ostateczna. Te same racje, które przemawiają za obciążeniem opłatą adiacencką, o której mowa w art. 98 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami osoby będącej właścicielem nieruchomości w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału nieruchomości stała się ostateczna przemawiają również za obciążeniem tą opłatą osoby będącej wieczystym użytkownikiem nieruchomości w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału nieruchomości stała się ostateczna. Wyjaśnienie to stanowi odpowiedź na obydwa pytania Kolegium.
W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 18 ust. 2 i art. 50 ustawy o NSA podjął uchwałę jak w sentencji.