1. Brak planu szczegółowego, do którego uchwalenia zobowiązują ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, uchwalonego jako plan ogólny pod rządami ustawy z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym /Dz.U. 1989 nr 17 poz. 99 ze zm./, nie stanowi przesłanki dla zawieszenia postępowania na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym /Dz.U. nr 89 poz. 415/.
2. Warunki zabudowy i zagospodarowania terenu ustala się stosownie do art. 40 ust. 1 powołanej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym na podstawie ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, którym w okresie przejściowym /5 lat od dnia wejścia w życie wymienionej ustawy/ staje się - jeżeli dla określonego obszaru nie uchwalono planu pod rządami nowej ustawy - plan dotychczasowy.
Naczelny Sąd Administracyjny z udziałem W. Skoniecznego, prokuratora Prokuratury Apelacyjnej delegowanego do Ministerstwa Sprawiedliwości, w sprawie z zażalenia Marka K. oraz Alicji i Henryka Cz. na postanowienie Prezydenta Miasta T. z dnia 29 grudnia 1995 r. nr ANB-II-7333/1915/95 o zawieszeniu postępowania w przedmiocie zabudowy i zagospodarowania terenu, po rozpoznaniu w dniu 3 czerwca 1996 r. na posiedzeniu jawnym pytania prawnego pełnego składu Samorządowego Kolegium Odwoławczego w (...), zgłoszonego na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593 ze zm./, o następującym brzmieniu:
Czy w sytuacji, gdy w ogólnym planie zagospodarowania przestrzennego miasta nałożono obowiązek sporządzenia dla danego terenu planu szczegółowego, brak planu szczegółowego jest przesłanką dla zawieszenia postępowania stosownie do dyspozycji art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym, czy też nie ma przeszkód do prowadzenia postępowania i wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu na podstawie ogólnego planu zagospodarowania przestrzennego?
podjął następującą uchwałę:
1. Uchwałą nr 6/96 z dnia 15 lutego 1996 r. pełny skład Samorządowego Kolegium Odwoławczego w (...), powołując się na art. 12 ust. 1 pkt 4 oraz art. 22 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593 ze zm./, po rozpatrzeniu wniosku z dnia 9 lutego 1996 r. składu orzekającego rozpatrującego zażalenie Marka K. oraz Alicji i Henryka Cz. na postanowienie Prezydenta Miasta T. z dnia 29 grudnia 1995 r. o zawieszeniu postępowania w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu budowy domów jednorodzinnych, wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o udzielenie odpowiedzi na pytanie prawne przedstawione na wstępie.
Uzasadniając treść uchwały, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w (...) podniosło, iż z jednej strony, stosownie do art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym /Dz.U. nr 89 poz. 415/, utrzymane zostają w mocy przez okres 5 lat dotychczasowe plany zagospodarowania przestrzennego, a więc można domniemywać, że wiążą zawarte w nich regulacje zobowiązujące do sporządzenia planów szczegółowych, ich brak zaś uzasadniałby zawieszenie postępowania o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu do czasu ustalenia planu szczegółowego. Z drugiej zaś strony, w związku z uchyleniem dotychczas obowiązującej ustawy z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym /Dz.U. 1989 nr 17 poz. 99 ze zm./, która przewidywała podział na plany ogólne i szczegółowe, oraz z wprowadzeniem mocą przepisów nowej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym jednej kategorii planów miejscowych, brak jest podstaw do uchwalania planów szczegółowych, co oznaczałoby, iż niezasadne jest oczekiwanie na ich uchwalenie i w konsekwencji zawieszanie postępowania w sprawie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu w opisanej sytuacji faktycznej i prawnej.
Przedstawione pytanie prawne spełnia warunki formalne przewidziane w ustawie z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593 ze zm./.
2. Podejmując zagadnienie prawne wynikające z treści pytania prawnego Samorządowego Kolegium Odwoławczego w (...), trzeba na wstępie odnieść się do istoty i funkcji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pod rządami poprzednio obowiązującej ustawy z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym /Dz.U. 1989 nr 17 poz. 99 ze zm./ i aktualnie obowiązującej ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym /Dz.U. nr 89 poz. 415/. Mimo daleko idących zmian w systemie planowania przestrzennego, wprowadzonych przez przepisy ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, istota i funkcje planu miejscowego pozostają w dużej mierze niezmienne. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest w dalszym ciągu aktem prawnym powszechnie obowiązującym /przepisem gminnym/, o funkcjach kształtujących gospodarowanie przestrzenią i sposób wykonywania prawa własności nieruchomości, przy czym w przeciwieństwie do sytuacji dotychczasowej nie ma prawnego obowiązku sporządzania i uchwalania planu dla całego obszaru gminy. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sporządza się, w myśl art. 11 ust. 1 powołanej wyżej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, dla obszaru gminy lub jej części albo zespołu gmin lub jego części. To zaś oznacza, zwłaszcza w świetle art. 40 ust. 1 tej ustawy, że w nowych rozwiązaniach prawnych expressis verbis dopuszczona zostaje możliwość wydania decyzji umożliwiających zabudowę określonego terenu także bez planu miejscowego, wprost na podstawie przepisów szczególnych. Jeśli tak, to brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego /jeżeli nie ma obowiązku sporządzenia planu w myśl art. 13 ust. 1 ustawy/ nie może być od 1 stycznia 1995 r., to jest od dnia wejścia w życie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym /art. 75/, podstawą odmowy wydania decyzji ustalającej warunki zabudowy i zagospodarowania terenu, a w konsekwencji - decyzji zezwalającej na zabudowę tego terenu. Podstawę taką mogą stanowić same przepisy szczególne.