Świadczenie pracownika o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy, nie spełnione w terminie, może być waloryzowane na podstawie art. 358[1] par. 3 Kc w związku z art. 300 Kp.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Apelacyjny (...) do rozstrzygnięcia w trybie art. 390 Kpc:
Czy w odniesieniu do jednorazowego odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu doznanego na skutek wypadku przy pracy, wypłacanego przez ZUS na podstawie art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych /t.j. Dz.U. 1983 nr 30 poz. 144 ze zm./ - dopuszczalne jest stosowanie art. 358[1] par. 3 Kc?
podjął następującą uchwałę:
Sąd Apelacyjny (...) postanowieniem z dnia 10 października 1997 r. przedstawił Sądowi Najwyższemu powyższe zagadnienie prawne w następującym stanie faktycznym sprawy:
Decyzją z dnia 5 grudnia 1996 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w G. wypłacił wnioskodawcy Piotrowi B. jednorazowe odszkodowanie w kwocie 28 zł wraz z odsetkami w kwocie 82,64 zł z tytułu wypadku przy pracy, jakiemu uległ w dniu 14 lipca 1989 r. w nieuspołecznionym zakładzie pracy.
W odwołaniu od tej decyzji wnioskodawca domagał się zasądzenia odszkodowania w kwocie 1.050 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22 listopada 1989 r. i wyjaśnił, że odbywał służbę wojskową oraz przebywał w szpitalu po ustaleniu w dniu 21 listopada 1989 r. przez Obwodową Komisję Lekarską ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia uszczerbku na jego zdrowiu w wysokości 5 proc. Bezpośrednio po wypadku, jak i po powrocie z wojska bezskutecznie upominał się o wypłatę odszkodowania. Otrzymał odszkodowanie dopiero wówczas, gdy wniósł pozew do Sądu w K. w listopadzie 1996 r. Zdaniem wnioskodawcy wypłacone odszkodowanie jest zbyt niskie w sytuacji spadku siły nabywczej złotego, zaś opóźnienie wypłaty nastąpiło z wyłącznej winy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie powództwa, przyznając jednocześnie, iż orzeczenie OKIZ przekazał do zakładu pracy celem wykorzystania przy rozpatrywaniu wniosku o odszkodowanie. Odszkodowanie zostało wypłacone w 1996 r. według stawek obowiązujących w dacie prawomocnego ustalenia uszczerbku na zdrowiu. W trakcie postępowania strona pozwana przyznała, iż opóźnienie w wypłacie odszkodowania nastąpiło na skutek błędu ZUS i zrzekła się korzystania z zarzutu przedawnienia.
Wyrokiem z dnia 21 maja 1997 r. Sąd Wojewódzki (...) oddalił odwołanie ustalając, że wnioskodawca uległ wypadkowi przy pracy w dniu 14 lipca 1989 r. i Obwodowa Komisja Lekarska ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia orzeczeniem z dnia 20 listopada 1989 r. ustaliła 5 proc. uszczerbku na zdrowiu. Pozwany organ rentowy mylnie przekazał to orzeczenie do zakładu pracy wnioskodawcy, natomiast wnioskodawca o wypłatę tego odszkodowania zgłosił się do ZUS-u dopiero po 7 latach i zostało mu ono wypłacone według stawek obowiązujących w dacie 5 grudnia 1989 r., to jest w dacie uprawomocnienia się orzeczenia Obwodowej Komisji Lekarskiej ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia w wysokości 280.000 starych złotych z odsetkami w kwocie 820.640 starych złotych.
W apelacji od powyższego wyroku wnioskodawca zarzucił naruszenie:
1/ art. 9 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych oraz art. 5 Kc przez przyjęcie, że ZUS prawidłowo ustalił wysokość odszkodowania, nie został więc spełniony cel i funkcja odszkodowawcza określone w art. 9 ustawy wypadkowej i tym samym zostały naruszone zasady sprawiedliwości i współżycia społecznego,
2/ art. 358[1] par. 3 Kc, który powinien zostać zastosowany przez Sąd w przypadku uznania, że wysokość wypłaconego odszkodowania w 1996 r. według stawek obowiązujących w 1989 r. była prawidłowa,