Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa nie jest organem właściwym do stwierdzenia nieważności wydanych przez siebie decyzji.
Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Waldemara Grudzickiego, w sprawie ze skargi Spółdzielni Produkcji Rolnej w F. na decyzje Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia 15 kwietnia 1993 r., (...) w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji tego organu z dnia 9 kwietnia 1992 r., (...) po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym dnia 20 kwietnia 1995 r. zagadnienia prawnego przekazanego przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 3 lutego 1995 r. I SA 1510/93 do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 Kpc w związku z art. 211 Kpa:
Czy Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa jest organem właściwym do stwierdzenia nieważności wydanych przez siebie decyzji?
podjął następującą uchwałę:
Wojewoda L. decyzją z dnia 15 kwietnia 1991 r. (...) odmówił przekazania na własność gminy F. działki (...) o pow. 4,68 ha położonej we wsi S., będącej w użytkowaniu Spółdzielni Produkcyjno-Ogrodniczej w F. W ocenie Wojewody przedmiotowa działka wchodziła do zasobów Państwowego Funduszu Ziemi, a zatem nie mogła być przekazana na własność gminie F na podstawie art. 15 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych /Dz.U. nr 32 poz. 191 ze zm./.
Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa decyzją z dnia 2 lipca 1991 r. (...) uchyliła zaskarżoną decyzję wojewody w całości i przekazała sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji.
Wojewoda L. decyzją z dnia 24 października 1991 r. ponownie odmówił przekazania na własność gminy F. przedmiotowej działki. Wojewoda uznał, że skoro sporna działka została przekazana Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w użytkowanie, a ponadto jako mienie należące do Państwowego Funduszu Ziemi nie staje się z mocy prawa mieniem komunalnym, to "obecnie nie jest celowe przekazanie jej na rzecz gminy F.".
Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa decyzją z dnia 9 kwietnia 1992 r. (...) uchyliła powyższą decyzję wojewody w całości i stwierdziła nabycie z mocy prawa przez gminę F. nieruchomości oznaczonej w obrębie S. jako działka (...) o pow. 4,68 ha. W ocenie Komisji jest niesporne, że przedmiotowa działka stanowiła w dniu 27 maja 1990 r. własność Skarbu Państwa i należała do terenowego organu administracji państwowej w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy, a zatem podlegała komunalizacji z mocy prawa. Komunalizacja tej działki nie narusza praw osób trzecich, w tym Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w F.
Rozpatrując wniosek Spółdzielni Produkcji Rolnej w F. Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa decyzją z dnia 15 kwietnia 1993 r. (...) odmówiła wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności własnej decyzji z dnia 9 kwietnia 1992 r. W ocenie Komisji wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji powinien być podpisany przez organy Spółdzielni lub osoby uprawnione do reprezentowania Spółdzielni na zewnątrz. Natomiast w sprawie brak jest jakichkolwiek dowodów, że odręczne podpisy złożone pod wnioskiem pochodzą od właściwych organów lub osób. Ponadto wniosek nie zawiera dostatecznych dowodów na istnienie przesłanek niezbędnych do stwierdzenia nieważności decyzji. Przy rozpoznawaniu skargi Spółdzielni Produkcji Rolnej w F. na powyższą decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu nasunęło się budzące poważne wątpliwości zagadnienie prawne przedstawione do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu w trybie art. 391 Kpc.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wątpliwości Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczą kwestii czy Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa jest właściwa do stwierdzenia nieważności wydanych przez siebie decyzji. Z uzasadnienia wydanych przez siebie decyzji. Z uzasadnienia Naczelnego Sądu Administracyjnego wynika, że wątpliwości te pojawiły się na tle statusu prawnego tej Komisji jako organu odwoławczego od decyzji wojewody w sprawie stwierdzenia nabycia przez gminę mienia z mocy prawa oraz w związku z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1993 r., III AZP 11/93 /OSNCP 1994 z. 3 poz. 65/, w której wyjaśniono, że "Do stwierdzenia nieważności decyzji wojewody, orzekającej na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych /Dz.U. nr 32 poz. 191 ze zm./ o nabyciu przez gminę z mocy prawa mienia ogólnonarodowego /państwowego/, właściwy jest na podstawie art. 157 par. 1 Kpa Minister-Szef Urzędu Rady Ministrów".