1. Wpis w dowodzie tożsamości o zameldowaniu nie jest decyzją administracyjną; stanowi potwierdzenie dopełnienia obowiązku meldunkowego.
2. Jeżeli dane zawarte w zgłoszeniu, na podstawie którego dokonano zameldowania lub wymeldowania, budzą wątpliwości, to rozstrzygnięcie powinno nastąpić w drodze decyzji wydanej na podstawie art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych /Dz.U. 1984 nr 32 poz. 174 ze zm./.
Sąd Najwyższy na poniższe pytanie prawne Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego:
1. Czy wpis o zameldowaniu lub wymeldowaniu, dokonany w dowodzie tożsamości zainteresowanej osoby może być traktowany nie tylko jako poświadczenie określonego stanu rzeczy, ale i jako szczególna forma przedstawienia stronie decyzji administracyjnej o zameldowaniu jej pod określonym adresem lub wymeldowaniu jej spod danego adresu, jeżeli uprzednio nie była wydana decyzja o zameldowaniu lub wymeldowaniu w trybie art. 47 ust. 2 lub art. 15 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych /t.j. Dz.U. 1984 nr 32 poz. 174/?
2.Czy art. 47 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych może być podstawą do wydania innej decyzji niż poprzedzającej zameldowanie lub wymeldowanie, a w szczególności czy ów przepis może być podstawą do unieważnienia wpisu o zameldowaniu lub wymeldowaniu dokonanego w dowodzie tożsamości osoby zainteresowanej po stwierdzeniu post factum braku podstaw faktycznych /prawnych/ do zameldowania lub wymeldowania?
podjął uchwałę:
I. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego w dniu 19 sierpnia 1991 r. przedstawił, na podstawie art. 16 ust. 2 w zw. z art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym /Dz.U. 1990 nr 26 poz. 153 ze zm./, wniosek o rozpoznanie przez skład 7 sędziów SN zagadnień prawnych przytoczonych w sentencji uchwały.
Uzasadniając konieczność rozstrzygnięcia powyższych zagadnień przez SN, wnioskodawca zwrócił uwagę, że przemawiają za tym nie tylko wątpliwości związane z wykładnią przepisów powyższej ustawy o ewidencji ludności (...), ale również względy natury społecznej i teoretyczno-prawnej.
W dotychczasowym orzecznictwie NSA, jako bezdyskusyjny reprezentowany jest pogląd, że dokonanie zameldowania lub wymeldowania stanowi jedynie tzw. czynność materialno-techniczną administracji. Świadczą o tym w szczególności: wyrok NSA z dnia 8 października 1982 r. SA/Kr 599/91 /ONSA 1982 Nr 2 poz. 96/ i z dnia 20 lipca 1984 r. III SA 598/84 /OSPiKA 1985 nr 11 poz. 216/.
Kontroli NSA nie podlegają czynności materialno-techniczne administracji, lecz co do zasady decyzje administracyjne.
Obowiązująca ustawa o ewidencji ludności (...) przewiduje wyraźnie obowiązek wydania odrębnej decyzji przed dokonaniem zameldowania lub wymeldowania w trzech sytuacjach, a mianowicie:
1/ gdy dane zgłoszone przez osobę zainteresowaną zameldowaniem lub wymeldowaniem budzą wątpliwości /dane, jakie miałyby być podstawą do zarejestrowania faktu zameldowania lub wymeldowania/ - art. 47 ust. 2 cyt. ustawy,
2/ gdy istnieją wątpliwości co do charakteru pobytu danej osoby pod określonym adresem /pobytu stałego lub czasowego/ - art. 8 ust. 2 cyt. ustawy,
3/ gdy miałoby dojść do wymeldowania z urzędu lub na wniosek osób trzecich osoby nieobecnej lub nie znanej z miejsca pobytu - art. 15 cyt. ustawy.
W art. 48 omawianej ustawy upoważnia się organ administracji do żądania od osób objętych obowiązkiem meldunkowym przedstawienia danych pozwalających na zaktualizowanie ewidencji. Postępowanie sprawdzające dopuszczone owym przepisem może stanowić zarazem źródło dowodów pozwalających na podjęcie jednej z wyżej wymienionych decyzji.
Wydanie decyzji administracyjnej z powołaniem się na jeden ze wskazanych wyżej przepisów stanowi podstawę do dokonania /skorygowania/ wpisu w dowodzie tożsamości osoby zainteresowanej. W takim wypadku wpis w dowodzie tożsamości osoby zainteresowanej ma z pewnością charakter wyłącznie poświadczający /zgodnie z art. 220 Kpa ów wpis jest równoważny zaświadczeniu określonej treści/.
Wskazane wyżej przepisy ustawy o ewidencji ludności (...) pozwalają - zdaniem wnioskodawcy - na przyjęcie tezy, że ustawodawca oczekuje przeprowadzenia pełnego postępowania jurysdykcyjnego na gruncie Kpa przed dokonaniem zameldowania lub wymeldowania jedynie w trzech wspomnianych wyżej sytuacjach. W innych sytuacjach, a w szczególności wówczas, gdy zgłoszone dane nie budzą wątpliwości, nie jest wymagane wydanie odrębnej decyzji administracyjnej w kształcie przewidzianym art. 107 Kpa w celu dokonania zameldowania lub wymeldowania i umieszczenia stosownych danych w dowodzie tożsamości osoby zainteresowanej.