Kierownik zakładu pracy działający w sprawach pozostających w jego dyspozycji mieszkań funkcyjnych jako organ administracji państwowej I instancji nie jest stroną w rozumieniu art. 197 Kpa uprawnioną do wniesienia skargi na decyzję organu II instancji.
Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi dyrektora Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Ś. na decyzję Wojewody S. z dnia 30 stycznia 1984 r. po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym dnia 9 października 1984 r. zagadnienia prawnego przekazanego przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 3 sierpnia 1984 r. I SA 298/94 do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 Kpc.
Czy w sprawie dotyczącej mieszkania, którego wynajmującym jest zakład pracy, prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję organu odwoławczego przysługuje temu zakładowi, jeżeli jego kierownik - jako organ administracji państwowej /art. 59 ust. 1 prawa lokalowego/ - wydał w tej sprawie decyzję w pierwszej instancji?
podjął następującą uchwałę:
Przedstawione przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w trybie art. 391 Kpc w związku z art. 211 Kpa zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości wyłoniło się na tle następującego stanu faktycznego:
Leszek D., zatrudniony w Państwowym Gospodarstwie Rolnym Ś. jako kierowca-traktorzysta zajmował mieszkanie funkcyjne w budynku Zakładu Rolnego C.
Dnia 30 września 1979 r. rozwiązał umowę o pracę i zatrudnił się w przedsiębiorstwie transportowym, wobec czego dyrektor Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Ś. pismem z dnia 11 sierpnia 1980 r. cofnął mu przydział mieszkania funkcyjnego i jako pomieszczenie zastępcze wskazał mieszkanie w budynku nr 13 należącym do Zakładu Rolnego C.
Leszek D. od decyzji tej nie składał odwołania i w kwietniu 1981 r. przeprowadził się do wskazanego mu pomieszczenia zastępczego, w którym dotychczas zamieszkuje.
Pismem z dnia 16 grudnia 1983 r. dyrektor Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Ś. wezwał Leszka D. do opuszczenia zajmowanego lokalu do dnia 31 grudnia 1983 r. pod rygorem egzekucji i do przeniesienia się do innego pomieszczenia zastępczego w budynku nr 14 w miejscowości S. Mimo złożonego przez Leszka D. odwołania dyrektor Państwowego Gospodarstwa Rolnego Ś. sporządził tytuł wykonawczy, nadał mu klauzulę wykonalności i w dniu 12 stycznia 1984 r. przesłał do Naczelnika Gminy w Ś. celem przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego.
Wojewoda S., rozpatrując odwołanie jako organ założycielski dla Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Ś., uchylił zaskarżoną decyzję i umorzył postępowanie w sprawie z tej przyczyny, że przepisy prawa lokalowego nie upoważniają dyrektora państwowego gospodarstwa rolnego do wydawania decyzji o wykwaterowaniu najemcy z lokalu zakładowego, jak również nie uprawniają go do przydzielenia innego lokalu zakładowego nie mającego charakteru funkcyjnego.
Powyższą decyzję zaskarżył dyrektor Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Ś. skargą, opartą na zarzucie naruszenia art. 59 ust. 2 prawa lokalowego. Z treści skargi wynika, że zajmowane przez Leszka D. pomieszczenie zastępcze przeznaczone zostało na mieszkanie funkcyjne dla innego pracownika, co zdaniem skarżącego uzasadniało wydanie decyzji o przekwaterowaniu najemcy D. do innego pomieszczenia.
Rozpatrujący skargę Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie powziął wątpliwość, czy dyrektor Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Ś., który wydawał w sprawie decyzję jako organ administracyjny pierwszej instancji, legitymowany jest do wniesienia skargi na decyzję swego organu założycielskiego, działającego jako organ administracyjny drugiej instancji. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, połączenie uprawnień organu administracyjnego pierwszej instancji z uprawnieniami wynajmującego, jako strony stosunku cywilnoprawnego, nie powinno pozbawiać wynajmującego prawa strony w postępowaniu administracyjnym dotyczącym lokalu, którego najem wynika z decyzji administracyjnej.
Przeciwne stanowisko pozbawiłoby wynajmującego możliwości obrony jego interesu, np. przez wykazanie, że nie ma obowiązku dostarczenia byłemu najemcy lokalu zamiennego.