Skarga Magdaleny J., Katarzyny L.-L. i Piotra L. na decyzję Wojewody G. w przedmiocie w zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym dnia 25 stycznia 1996 r. zagadnienia prawnego przekazanego przez Naczelny Sąd Administracyjny
Tezy

1. Z mocy art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. 1991 nr 30 poz. 127 ze zm./ zwrotowi jako prawo użytkowania wieczystego gruntu może również podlegać wywłaszczone prawo odpłatnego użytkowania tego gruntu jako prawo wieczyste ustanowione na podstawie art. 3 ust. 2 dekretu z dnia 10 grudnia 1952 r. o odstępowaniu przez państwo nieruchomego mienia nierolniczego na cele mieszkaniowe oraz na cele budownictwa indywidualnego domów jednorodzinnych /Dz.U. nr 49 poz. 326/.

2. odmówić odpowiedzi na pytanie pierwsze.

Sentencja

Sąd Najwyższy, przy udziale prokuratora Waldemara Grudzieckiego, w sprawie ze skargi Magdaleny J., Katarzyny L.-L. i Piotra L. na decyzję Wojewody G. z dnia 31 sierpnia 1994 r. (...) w przedmiocie w zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym dnia 25 stycznia 1996 r. zagadnienia prawnego przekazanego przez Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku postanowieniem z dnia 12 lipca 1995 r. SA/Gd 3132/94 do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 Kpc w związku z art. 211 Kpa:

1. Czy zwrotowi w trybie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /t.j. Dz.U. 1991 nr 30 poz. 127 ze zm./ podlega każde wywłaszczone na nieruchomości prawo rzeczowe /art. 47 ust. 1 tej ustawy/, a w szczególności czy takim zwróconym prawem może być użytkowanie wieczyste?

w przypadku zaś pozytywnej odpowiedzi na pierwsze pytanie -

2. czy zwrotowi w trybie cytowanego wyżej art. 69 ust. 1 ustawy o gospodarce gruntami (...), na zasadzie zwrotu użytkowania wieczystego, może ulec ustanowione w oparciu o art. 3 ust. z dekretu z dnia 10 grudnia 1952 r. o odstępowaniu przez Państwo nieruchomego mienia nierolniczego na cele mieszkaniowe oraz cele budownictwa indywidualnych domów jednorodzinnych /Dz.U. nr 49 poz. 326/ użytkowanie działki gruntu jako prawo wieczyste - w sytuacji - kiedy wywłaszczenie nastąpiło przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach /Dz.U. nr 32 poz. 159/, a zatem przed dniem w którym tak ustanowione prawo stosownie do art. 41 ostatniej z cytowanych ustaw oraz stosownie do postanowień wykonawczego rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 26 stycznia 1962 r. w sprawie zmiany niektórych praw do gruntu na prawo wieczystego użytkowania lub użytkowania /Dz.U. nr 15 poz. 67/, mogło zostać przekształcone w prawo wieczystego użytkowania?

podjął następującą uchwałę:

Inne orzeczenia o symbolu:
618 Wywłaszczanie i zwrot nieruchomości
Inne orzeczenia z hasłem:
Wywłaszczanie nieruchomości
Gospodarka gruntami
Inne orzeczenia sądu:
Sąd Najwyższy
Uzasadnienie strona 1/6

Zagadnienie prawne, które Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku przedstawił Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 par. 1 Kpc w zw. z art. 211 Kpa wyłoniło się na tle następującego stanu faktycznego:

Zaskarżoną decyzją z dnia 31 sierpnia 1994 r., (...), Wojewoda G. utrzymał w mocy decyzję Kierownika Urzędu Rejonowego w G. z dnia 27 listopada 1993 r., (...), w której następcom prawnym zmarłych małżonków - Ireny i Władysława L. odmówiono zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, położonej w S. przy ul. E.P. i stanowiącej według oznaczenia z daty wywłaszczenia działkę (...) o powierzchni 1191 m2. Organy obu instancji uznały, że przedmiotem wywłaszczenia było prawo użytkowania wieczystego, podczas gdy w trybie art. 69 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /t.j. Dz.U. 1991 nr 30 poz. 127 ze zm./ zwrot nieruchomości może nastąpić jedynie wówczas, kiedy wywłaszczenie polegało na odjęciu prawa własności.

Prawo użytkowania spornej nieruchomości Władysław L. uzyskał w 1957 r. w trybie dekretu z dnia 10 grudnia 1952 r. o odstępowaniu przez Państwo nieruchomego mienia nierolniczego na cele mieszkaniowe oraz na cele budownictwa indywidualnych domów jednorodzinnych /Dz.U. nr 49 poz. 326/, którego przepis art. 3 ust. 2 przewidywał ustanowienie tzw. odpłatnego użytkowania działki ziemi jako prawa wieczystego. Na podstawie orzeczenia Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w S. z dnia 9 października 1956 r. została następnie w dniu 1 marca 1957 r. zawarta pisemna umowa z zainteresowanym o ustanowieniu wspomnianego użytkowania jako prawa wieczystego, zobowiązująca nabywcę o ukończenia budowy domu w terminie do dnia 15 marca 195...r. /końcowa cyfra roku nie została wpisana/.

Władysław L. uzyskał pozwolenie budowlane, jednakże budowy domu nie ukończył, gdyż z wniosku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w S. z dnia 31 grudnia 1958 r. wszczęto wobec przedmiotowej /i sąsiednich/ nieruchomości postępowanie wywłaszczeniowe w celu budowy hoteli i pensjonatów. W toku postępowania wywłaszczeniowego prowadzono rokowania zmierzające do dobrowolnego wyzbycia się przez Władysława L. prawa do nieruchomości. Ostatecznie w dniu 25 maja 1961 r. doszło do zawarcia dwóch umów notarialnych. W pierwszej, nazwanej "umową ugodową" (...), Irena i Władysław L. oraz osoba reprezentująca Skarb Państwa rozwiązały" umowę wieczystej dzierżawy" spornej nieruchomości oraz ustaliły, że tytułem zwrotu nakładów poniesionych na budowę domu Władysław L. Otrzyma przelewem na książeczkę PKO kwotę 373.700 zł po potrąceniu z niej należności podatkowych.

Natomiast drugą umową, nazwaną umową sprzedaży (...) i zawartą w trybie ustawy z dnia 28 maja 1957 r. o sprzedaży przez Państwo domów mieszkalnych i działek budowlanych /Dz.U. nr 31 poz. 132/, przeniesiono na rzecz tychże samych osób - na zasadzie ustawowej wspólności małżeńskiej - własność czasową /na okres 50 lat/ działki budowlanej o powierzchni 521 m2 położonej w S. przy ul. K. i oznaczonej geodezyjnie (...). Umowę tę poprzedziła decyzja Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w S. z dnia 4 maja 1961 r (...), która z powołaniem się na par. 10 i par. 11 rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 12 sierpnia 1957 r. w sprawie trybu dokonywania sprzedaży przez Państwo domów mieszkalnych i innych nieruchomości /Dz.U. nr 44 poz. 206 ze zm./ wskazywała Władysława L. jako kandydata na nabywcę opisanej działki, zaś w uzasadnieniu decyzji podano, że "powyższą parcelę przydziela się do sprzedaży w zamian za parcelę przy ul. E.P.".

Strona 1/6
Inne orzeczenia o symbolu:
618 Wywłaszczanie i zwrot nieruchomości
Inne orzeczenia z hasłem:
Wywłaszczanie nieruchomości
Gospodarka gruntami
Inne orzeczenia sądu:
Sąd Najwyższy