Wniosek o wznowienie postępowania lub stwierdzenie nieważności decyzji /art. 145 i art. 156 Kpa/ to:~a/ skargę należy uznać za niedopuszczalną /art. 199 par. 3 Kpa/ czy też~b/ przesłanka negatywna z tego przepisu dotyczy tylko sytuacji, w której wszczęcie postępowania w celu stwierdzenia nieważności decyzji albo wznowienie postępowania wyprzedziło w czasie wniesienia skargi do NSA?~II. A w razie udzielenia pozytywnej odpowiedzi na pkt a: czy w przypadku, gdy stosownie do art. 199 par. 3 Kpa nie można wnieść skargi do sądu administracyjnego, to sąd powinien skargę jako niedopuszczalną odrzucić, czy też sąd może zawiesić postępowanie do czasu zakończenia postępowania w sprawie wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji?~A w wypadku, gdyby na pytanie II udzielono odpowiedzi, że skargę należy odrzucić:~III. Czy stronom służy prawo do wniesienia skargi na tę decyzję na zasadzie art. 196 par. 1 Kpa po zakończeniu postępowania w sprawie wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji nawet wówczas, gdy od daty doręczenia decyzji upłynął termin, o którym mowa w art. 199 par. 1 Kpa? podjął następującą uchwałę:
Tezy

1. Przepis art. 199 par. 3 Kpa nie zawiera zakazu jednoczesnego wniesienia skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz podania o wznowienie postępowania lub żądania stwierdzenia nieważności decyzji.

2. Wszczęcie postępowania o stwierdzenie nieważności lub o wznowienie postępowania /art. 199 par. 3 Kpa/ przed wniesieniem skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego nie stanowi przesłanki odrzucenia jej przez sąd.

Sentencja

Sąd Najwyższy przy udziale Prokuratora w Ministerstwie Sprawiedliwości po rozpoznaniu wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich, skierowanego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, do rozpoznania przez skład siedmiu sędziów Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały zawierającej odpowiedź na następujące pytania prawne:

I. Czy w przypadku, gdy strona postępowania administracyjnego jednocześnie wniosła do właściwego organu administracyjnego skargę do NSA /art. 196 par. 1 Kpa/ i wniosek o wznowienie postępowania lub stwierdzenie nieważności decyzji /art. 145 i art. 156 Kpa/ to:

a/ skargę należy uznać za niedopuszczalną /art. 199 par. 3 Kpa/ czy też

b/ przesłanka negatywna z tego przepisu dotyczy tylko sytuacji, w której wszczęcie postępowania w celu stwierdzenia nieważności decyzji albo wznowienie postępowania wyprzedziło w czasie wniesienia skargi do NSA?

II. A w razie udzielenia pozytywnej odpowiedzi na pkt a: czy w przypadku, gdy stosownie do art. 199 par. 3 Kpa nie można wnieść skargi do sądu administracyjnego, to sąd powinien skargę jako niedopuszczalną odrzucić, czy też sąd może zawiesić postępowanie do czasu zakończenia postępowania w sprawie wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji?

A w wypadku, gdyby na pytanie II udzielono odpowiedzi, że skargę należy odrzucić:

III. Czy stronom służy prawo do wniesienia skargi na tę decyzję na zasadzie art. 196 par. 1 Kpa po zakończeniu postępowania w sprawie wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji nawet wówczas, gdy od daty doręczenia decyzji upłynął termin, o którym mowa w art. 199 par. 1 Kpa? podjął następującą uchwałę:

Inne orzeczenia z hasłem:
Administracyjne postępowanie
Inne orzeczenia sądu:
Sąd Najwyższy
Uzasadnienie strona 1/5

1. W art. 199 par. 3 Kpa mowa jest o tym, że nie można wnieść skargi do sądu administracyjnego na decyzję, jeżeli właściwy organ administracji państwowej wszczął postępowanie w celu zmiany, uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji albo wznowił postępowanie.

Rzecznik Praw Obywatelskich występując do Sądu Najwyższego o wyjaśnienie powołanego przepisu zwrócił uwagę na utrwalającą się w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego tendencję do rozumienia treści tego przepisu wyłącznie według gramatycznego sensu zwrotów: "nie można wnieść skargi". Sąd Administracyjny przyjmuje mianowicie tożsamość tych zwrotów z niedopuszczalnością skargi, która z kolei - stosownie do art. 204 par. 1 Kpa - stanowi podstawę do odrzucenia skargi.

Taka praktyka orzecznicza sądów administracyjnych - zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich - budzi poważne zastrzeżenia w sytuacji jednoczesnego wykorzystania przez stronę różnych środków kontroli decyzji administracyjnej. Stronie bowiem, która dąży do maksymalnego, w swoim przekonaniu, wyczerpania środków ochrony wobec wadliwej decyzji ostatecznej i dlatego występuje nie tylko do sądu administracyjnego, ale także do organów administracyjnych o stwierdzenie nieważności /wznowienie postępowania/, sąd administracyjny odpowiada definitywnym zamknięciem drogi sądowej. Negatywne następstwa takiego reagowania na zbieg różnych środków kontroli decyzji administracyjnej są poważne, gdyż na drodze administracyjnej nie podlegają ocenie wszystkie aspekty wadliwości decyzji, które mógłby brać pod uwagę tylko sąd administracyjny. Mimo tego, że podniesione argumenty odnoszą się do każdego wypadku definitywnego wyłączenia drogi sądowej ze względu na podjęcie postępowania w trybie administracyjnym, Rzecznik Praw Obywatelskich wyraził w przedstawionym pytaniu /pkt I/ oraz w jego uzasadnieniu pogląd, że z art. 199 par. 3 Kpa wynika przesłanka negatywna dla drogi sądowo-administracyjnej, ale tylko odnośnie sytuacji, w której wszczęcie postępowania w celu stwierdzenia nieważności decyzji albo wznowienie postępowania wyprzedziło w czasie wniesienia skargi do NSA.

2. Nie ulega wątpliwości, że art. 199 par. 3 Kpa dotyczy skutków, jakie wywiera wszczęcie postępowania administracyjnego w trybach weryfikacji decyzji ostatecznej na postępowanie sądowo-administracyjne. Wątpliwości powstają w ocenie, o jakie konkretne skutki tu chodzi, co wymaga w pierwszym rzędzie scharakteryzowania obu systemów kontroli ostatecznej decyzji administracyjnej.

W pytaniu Rzecznika Praw Obywatelskich wymienia się postępowanie administracyjne w sprawach o stwierdzenie nieważności decyzji /art. 156 Kpa/ oraz o wznowienie postępowania /art. 145 Kpa/. Jednakże w art. 199 par. 3 Kpa mowa jest o wszczęciu postępowania w celu zmiany, uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji albo wznowieniu postępowania. Będzie tu zatem wchodził w rachubę cały ukształtowany w Kpa system nadzwyczajnych trybów postępowania, a więc także, oprócz postępowań wskazanych przez Rzecznika Praw Obywatelskich, postępowanie w sprawie zmiany lub uchylenia decyzji dotkniętej wadami niekwalifikowanymi albo decyzji prawidłowej ze względu na interes społeczny lub słuszny interes strony /art. 154 i art. 155 Kpa/. Każde z wymienionych postępowań jest odrębne, przy czym trzeba odróżnić odrębność wobec postępowania zwykłego, w którym wydana została decyzja ostateczna, oraz to, że nie są one pomiędzy sobą zamienne. Każde zatem postępowanie z systemu nadzwyczajnych trybów jest w pełni pod względem procesowym autonomiczne zarówno wobec podstawowego procesu administracyjnego, w którym wydana została decyzja ostateczna, jak i wobec innych postępowań nadzwyczajnych, które mogą być stosowane przez określone organy w odniesieniu do określonych wadliwości. Jeżeli nastąpiłoby naruszenie wyłączności stosowania któregoś z nadzwyczajnych trybów postępowania, to mamy do czynienia z rażącym naruszeniem prawa, a także z reguły z naruszeniem przepisów o właściwości, dającym podstawę do stwierdzenia nieważności /art. 156 par. 1 pkt 1 i 2 Kpa/. Ponadto ze względu na to, że postępowanie w trybie nadzwyczajnym, np. w sprawie o stwierdzenie nieważności decyzji ostatecznej, toczy się w odrębnej sprawie, to ocena prawidłowości tego postępowania musi wiązać się tylko z jego przesłankami. Oznacza to, że np. prawidłowa jest decyzja odmawiająca stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej, wydana w trybie art. 157 Kpa, na tej podstawie, że zarzucone naruszenia prawa wprawdzie miały miejsce, ale nie są one rażące /art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa/. W tym bowiem postępowaniu właściwy organ administracji nie ma prawa od wyjścia poza badanie ściśle określonych kwalifikowanych wadliwości zaskarżonej decyzji. Z tego względu sąd administracyjny, badając legalność decyzji odmawiającej stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej, nie ma możliwości zbadania innych naruszeń prawa, poza tymi kwalifikowanymi, które stanowią podstawę unieważnienia decyzji.

Strona 1/5
Inne orzeczenia z hasłem:
Administracyjne postępowanie
Inne orzeczenia sądu:
Sąd Najwyższy