W toku postępowania o stwierdzenie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki, organy samorządu zawodowego pielęgniarek, przy ustalaniu przesłanki posiadania dyplomu ukończenia polskiej szkoły pielęgniarskiej wydanego przez szkołę wyższą posiadającą akredytację, o którym mowa w art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 57, poz. 602 ze zm.), nie mogą badać czy szkoła ta spełniała wymagane standardy kształcenia.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Włodzimierz Ryms Sędziowie NSA: Wojciech Chróścielewski (sprawozdawca) Andrzej Gliniecki Roman Hauser (współsprawozdawca) Jan Kacprzak Jolanta Rajewska Małgorzata Stahl Protokolant: Anna Sidorowska z udziałem Prokuratora Prokuratury Krajowej Anny Podsiadło po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2009 r. na posiedzeniu jawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej w sprawie ze skargi kasacyjnej Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych w Warszawie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 października 2006 r., sygn. akt VII SA/Wa 1353/06 w sprawie ze skargi E. C. na uchwałę Prezydium Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych z dnia [...] maja 2006 r., nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia prawa wykonywania zawodu, przedstawionego do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów, na podstawie art. 187 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 października 2008 r. zagadnienia prawego budzącego poważne wątpliwości: "czy w toku postępowania o stwierdzenie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki, organy samorządu zawodowego pielęgniarek mogą oceniać, czy dyplom ukończenia polskiej wyższej szkoły pielęgniarskiej posiadającej akredytację jest dyplomem, o którym mowa w art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 57, poz. 602 ze zm.), jeżeli szkoła nie spełniała wymaganych standardów kształcenia?" podjął następującą uchwałę: W toku postępowania o stwierdzenie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki, organy samorządu zawodowego pielęgniarek, przy ustalaniu przesłanki posiadania dyplomu ukończenia polskiej szkoły pielęgniarskiej wydanego przez szkołę wyższą posiadającą akredytację, o którym mowa w art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 57, poz. 602 ze zm.), nie mogą badać czy szkoła ta spełniała wymagane standardy kształcenia.
Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 187 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - powoływanej dalej jako "p.p.s.a."), postanowieniem z dnia 22 października 2008 r., sygn. akt II OSK 1208/07 przedstawił składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego do rozstrzygnięcia następujące zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości: "czy w toku postępowania o stwierdzenie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki, organy samorządu zawodowego pielęgniarek mogą oceniać, czy dyplom ukończenia polskiej wyższej szkoły pielęgniarskiej posiadającej akredytację jest dyplomem, o którym mowa w art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001 r. nr 57, poz. 602 ze zm.), jeżeli szkoła nie spełniała wymaganych standardów kształcenia".
Przedstawione zagadnienie prawne wyłoniło się w toku rozpoznawania przez Naczelny Sąd Administracyjny skargi kasacyjnej Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 października 2006 r. sygn. akt VII SA/Wa 1353/06 , którym uchylono zaskarżoną przez E. C. uchwałę Prezydium Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych z dnia [...] maja 2006 r., nr [...] oraz poprzedzającą ją uchwałę Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Katowicach w przedmiocie odmowy stwierdzenia prawa wykonywania zawodu pielęgniarki.
Zaskarżony wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Uchwałą nr [...] Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Katowicach z dnia [...] marca 2006 r. odmówiono stwierdzenia prawa wykonywania zawodu pielęgniarki E. C.. Odmowę uzasadniono tym, że wnioskodawczyni nie spełnia przesłanki koniecznej do uzyskania prawa wykonywania zawodu pielęgniarki, o której mowa w art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, tj. nie posiada dyplomu ukończenia szkoły pielęgniarskiej, prowadzącej kształcenie w oparciu o obowiązujące standardy nauczania określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie określenia standardów nauczania dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia (Dz. U. nr 116, poz. 1004 ze zm.), które obowiązywało do 30 września 2007 r. W załączniku nr 48 do rozporządzenia - w brzmieniu obowiązującym w dacie ukończenia przez wnioskodawczynię studiów - wskazano bowiem, że studia magisterskie na kierunku pielęgniarstwo trwają nie mniej niż 5 lat (10 semestrów), z łączną liczbą godzin zajęć dydaktycznych 6.100, z których 2.940 godzin powinno być przeznaczone na kształcenie praktyczne (zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe), tymczasem z przedstawionego przez wnioskodawczynię suplementu do dyplomu z dnia [...] stycznia 2006 r. ukończenia jednolitych studiów magisterskich prowadzonych na Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach wynikało, że te wymagania godzinowe nie zostały w trakcie prowadzonego kształcenia zachowane. Po rozpoznaniu odwołania Prezydium Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych uchwałą nr [...] z dnia [...] maja 2006 r. utrzymało w mocy uchwałę Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Katowicach. Organ II instancji wskazał, iż studia ukończone przez E. C. były niezgodne ze standardami nauczania obowiązującymi nie tylko w dniu ukończenia przez nią studiów, ale także w dniu ich rozpoczęcia. W dniu rozpoczęcia tych studiów obowiązywały standardy nauczania określone w uchwale Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, które przewidywały 5-letnie studia obejmujące 3.500 godzin kształcenia, plus 1120 godzin praktyki, a w dniu ukończenia studiów obowiązywały standardy określone w powołanym rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r., które przewidywały studia 5-letnie oraz 6.100 godzin. E. C. ukończyła natomiast studia, które trwały 4 lata i obejmowały 2.323 godziny. Zdaniem organu odwoławczego oznaczało to, że studia odbyte przez stronę nie spełniają standardów kształcenia określonych w obowiązujących przepisach i nie mogą być podstawą do przyznania prawa wykonywania zawodu.