skarg na postanowienia organów egzekucyjnych wydane w toku egzekucji administracyjnej dotyczącej tytułów wykonawczych wystawianych przez organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zaliczają się do kategorii spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, o których mowa w art. 239 pkt 1 lit. e P.p.s.a., i w konsekwencji, czy na podstawie art. 239 pkt 1 lit. e P.p.s.a. - z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych zwolniona jest strona skarżąca w sprawach ze skarg na postanowienia organów egzekucyjnych wydawane w toku egzekucji administracyjnej dotyczącej tytułów wykonawczych wystawianych przez organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego?; 2. Czy do kategorii spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, o których mowa w art. 239 pkt 1 lit. e P.p.s.a., zaliczają się sprawy z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego?" podjął następującą uchwałę: 1. Sprawy ze skarg na postanowienia organów egzekucyjnych wydawane w toku egzekucji administracyjnej dotyczącej tytułów wykonawczych wystawianych przez organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego należą do spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, o których mowa w art. 239 pkt 1 lit. e ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.), i w konsekwencji - na podstawie art. 239 pkt 1 lit. e tej ustawy - z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych zwolniona jest strona skarżąca w sprawach ze skarg na postanowienia organów egzekucyjnych wydawane w toku egzekucji administracyjnej dotyczącej tytułów wykonawczych wystawianych przez organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; 2. Do spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, o których mowa w art. 239 pkt 1 lit. e ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.), należą sprawy z ubezpieczenia zdrowotnego.
Uzasadnienie strona 2/13

Jak podkreślił Wnioskodawca - przedstawiony problem wynika z odmiennego postrzegania przez sądy administracyjne katalogu spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych. Stanowisko opowiadające się za stosowaniem zwolnienia od kosztów sądowych w sprawach ze skarg na postanowienia organów egzekucyjnych wydawane w toku egzekucji administracyjnej dotyczącej tytułów wykonawczych wystawianych przez organy ZUS lub KRUS opiera się na założeniu, że postępowanie egzekucyjne stanowi kolejny etap postępowania w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych, mający na celu realizację ustawowego obowiązku ściągania składek na fundusz ubezpieczeń społecznych. Brak jakichkolwiek wyróżników ustawowego wyrażenia "z zakresu ubezpieczeń społecznych" (art. 239 pkt 1 lit. e P.p.s.a.) wskazuje na to, że zwolnieniem objęto wszystkie sprawy mieszczące się w tej kategorii. Każda sprawa sądowoadministracyjna mająca źródło roszczenia w instytucji ubezpieczeń społecznych kwalifikuje się do ustawowego zwolnienia strony skarżącej od kosztów sądowych. Wskazując to stanowisko Prezes NSA przywołał tezy orzecznicze zawarte w postanowieniach Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 16 grudnia 2004 r., sygn. akt FZ 226/04; z dnia 28 lipca 2010 r., sygn. akt II FZ 344/10; z dnia 25 maja 2012 r., sygn. akt II GZ 173/12; z dnia 8 listopada 2012 r., sygn. akt II GZ 378/12, oraz postanowieniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 4 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Bd 309/10.

Jak wskazał Wnioskodawca - na temat braku obowiązku uiszczenia wpisu sądowego od skargi na postanowienie organu egzekucyjnego, złożonej przez wierzyciela składek na ubezpieczenie społeczne rolników, Naczelny Sąd Administracyjny wypowiedział się w postanowieniu z dnia 16 grudnia 2004 r., sygn. akt FZ 226/04. W orzeczeniu tym Naczelny Sąd Administracyjny rozważał to, czy skarżący (tj. KRUS Oddział Regionalny) korzysta z przedmiotowego zwolnienia od kosztów sądowych na podstawie art. 239 pkt 1 lit. e P.p.s.a. Sąd ten stwierdził, że: "Analiza przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j.: Dz. U. z 1998 r., Nr 7, poz. 25 ze zm.) wskazuje, iż ten akt prawny należy zaliczyć do systemu ubezpieczeń społecznych, o których jest mowa m. in. w ustawie z dnia 18 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) zwłaszcza, że w sprawach nieuregulowanych w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników stosuje się odpowiednio (art. 52 ust. 1) przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. (...) Zauważyć przy tym należy, iż przepisy art. 41 a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników pozwalają na stosowanie ulg w postaci odroczenia terminów płatności składek, rozłożenia ich na raty lub umorzenia w całości lub w części, na wniosek lub z urzędu. Umorzenie należności może nastąpić także wówczas, gdy jest oczywiste, że w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności nie uzyska się kwoty przewyższającej koszty postępowania egzekucyjnego. Nie ulega wątpliwości, że tryb przewidziany w tym przepisie dotyczy spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, a wydane w tym trybie decyzje podlegają kontroli sądowoadministracyjnej (art. 36 ust. 1 pkt 10 ustawy). Uznać zatem należy, iż w rozpatrywanej sprawie postępowanie egzekucyjne stanowi kolejny etap postępowania z zakresu spraw z ubezpieczeń społecznych, mający na celu realizację ustawowego obowiązku ściągania składek na fundusz ubezpieczeń społecznych rolników. W tej sytuacji wierzyciel dochodzący swych uprawnień w postępowaniu związanym ze ściąganiem należności z tytułu nieopłaconych w terminie składek w postępowaniu przed sądem administracyjnym nie ma obowiązku uiszczenia wpisu od skargi".

Strona 2/13