W stanie prawnym obowiązującym w 2000 roku, koszty dyskonta weksli /odsetki dyskontowe, prowizje bankowe/, którego rezultatem było otrzymanie przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą pieniędzy w terminie wcześniejszym, niż to wynika z terminu płatności weksli, mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /t.j. Dz.U. 2000 nr 54 poz. 654 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Prezes Izby Finansowej Marek Zirk - Sadowski, Sędzia NSA Stefan Babiarz, Sędzia NSA Bogusław Gruszczyński, Sędzia NSA Zbigniew Kmieciak (sprawozdawca), Sędzia NSA Grzegorz Krzymień, Sędzia NSA Krystyna Nowak, Sędzia NSA Jan Rudowski (współsprawozdawca), , Protokolant Jan Jaworski, z udziałem Prokuratora Prokuratury Krajowej Waldemara Grodzieckiego w sprawie ze skargi kasacyjnej "S." Spółki Akcyjnej z siedzibą w H. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 5 sierpnia 2005 r., I SA/Gl 757/04 w sprawie ze skargi "S." Spółki Akcyjnej z siedzibą w H. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 27 kwietnia 2004 r., (...) w przedmiocie podatku dochodowym od osób prawnych za 2000 r. po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2007 r. na posiedzeniu jawnym zagadnienia prawnego przekazanego przez skład orzekający Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 15 grudnia 2006 r., II FSK 45/06, do wyjaśnienia w trybie art. 187 par. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./: Czy koszty dyskonta weksli /odsetki dyskontowe, prowizja bankowa/, których efektem jest uzyskanie przez spółkę pieniędzy w terminie wcześniejszym, niż to wynika z terminów płatności weksli, są kosztem uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /t.j. Dz.U. 2000 nr 54 poz. 654 ze zm./ w stanie prawnym obowiązującym w 2000 r.? podjął następującą uchwałę:
II FPS 8/06
Uzasadnienie
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2006r. na rozprawie w Izbie Finansowej, skargi kasacyjnej "S." Spółki Akcyjnej z siedzibą w H. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 5 sierpnia 2005 r. I SA/Gl 757/04 na decyzję Dyrektora izby Skarbowej w K. z dnia 27 kwietnia 2004 r. (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 2000 r. postanowił na podstawie art. 187 par. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./ przedstawić do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego następujące budzące poważne wątpliwości zagadnienie prawne:
Czy koszty dyskonta weksli /odsetki dyskontowe, prowizja bankowa/, których efektem jest uzyskanie przez spółkę pieniędzy w terminie wcześniejszym, niż to wynika z terminów płatności weksli, są kosztem uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /Dz.U. 2000 nr 54 poz. 654 ze zm./ w stanie prawnym obowiązującym w 2000 r.
Wyrokiem z dnia 5 sierpnia 2005 r., I SA/Gl 757/04 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę "S." S.A. w H. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 27 kwietnia 2004 r. (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych. Odnosząc się do kwestii nieuznania przez organy podatkowe za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych z tytułu zdyskontowania weksli "obcych" przed terminem ich wykupu, w skardze do sądu podniesiono, że spółka dostarczała do Huty "Z., "S." oraz "S.-W." złom, za który powstały należności w wysokości 14.500.000 zł. Ze względu na okresowy brak środków płatniczych, kwota należności z tytułu dostaw została zamieniona na weksle, stając się należnościami wekslowymi. Operacja ta była obojętna dla kosztów i przychodów finansowych oraz podatkowych, ponieważ wartość nominalna weksli była równa kwocie należności z tytułu dostaw.
Ponadto godząc się na przyjęcie weksli od dłużników spółka udzieliła w ten sposób ich wystawcom kredytu kupieckiego na okres od dnia otrzymania weksli do dnia ich wykupu. Ponieważ wartość nominalna weksli nie zawierała odsetek dyskontowych, strony ustaliły, że odsetkami dyskontowymi podatnik obciąży w oddzielnych notach wystawców weksli. Obciążenie to oznaczało dla spółki przychód, a dla wystawców weksli koszt. Spółka posiadając w swojej dyspozycji weksle, które stanowiły swego rodzaju papiery wartościowe, mogła trzymać je w kasie i przedstawić wystawcom do wykupu w dacie wykupu. W tej sytuacji zapłacone noty odsetkowe stanowiłyby czysty dochód podatkowy, a wpływ pieniężny weksli byłby obojętny. Banki udzieliły spółce w 2000 r. kredytów dyskontowych w kwocie 14.150.000 zł. Każde udzielenie kredytu wiązało się z pobraniem przez bank zapłaty za ten kredyt, stąd przekazanie na konto podatnika kwoty kredytu było niższe o 731,450,07 zł. Były to odsetki od kredytu nie tylko przez bank naliczone ale również pobrane. Skoro zatem odsetki pobrane przez bank były odsetkami zapłaconymi w 2000 r. to spółka miała prawo je uznać za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.