Art. 24 § 1 pkt 5 K.p.a. nie ma zastosowania do osoby piastującej funkcję Głównego Geodety Kraju jako ministra w rozumieniu art. 5 § 2 pkt 4 K.p.a. w postępowaniu, o jakim mowa w art. 127 § 3 K.p.a.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Włodzimierz Ryms Sędziowie NSA: Barbara Adamiak (współsprawozdawca i autor uzasadnienia) Jacek Chlebny Małgorzata Jaśkowska (sprawozdawca) Jan Kacprzak Marek Stojanowski Jan Paweł Tarno Protokolant: Anna Sidorowska z udziałem prokuratora Prokuratury Generalnej Anny Podsiadło po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2010 r. na posiedzeniu jawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej w sprawie ze skargi kasacyjnej Głównego Geodety Kraju od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 marca 2008 r., sygn. akt IV SA/Wa 1906/07 w sprawie ze skargi T. I. na decyzję Głównego Geodety Kraju z dnia [...] lipca 2007 r., nr [...] w przedmiocie udzielenia upomnienia uprawnionemu geodecie przedstawionego do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów, na podstawie art. 187 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 czerwca 2009 r., sygn. akt I OSK 933/08 zagadnienia prawego budzącego poważne wątpliwości: "czy art. 24 § 1 pkt 5 Kodeksu postępowania administracyjnego ma zastosowanie do osoby piastującej funkcje ministra w postępowaniu, o jakim mowa w art. 127 § 3 tego Kodeksu?" podjął następującą uchwałę: Art. 24 § 1 pkt 5 K.p.a. nie ma zastosowania do osoby piastującej funkcję Głównego Geodety Kraju jako ministra w rozumieniu art. 5 § 2 pkt 4 K.p.a. w postępowaniu, o jakim mowa w art. 127 § 3 K.p.a. CVS
Postanowieniem z dnia 24 czerwca 2009 r. sygn. akt I OSK 933/08 Naczelny Sąd Administracyjny przedstawił do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów następujące zagadnienie prawne: "Czy art. 24 § 1 pkt 5 Kodeksu postępowania administracyjnego ma zastosowanie do osoby piastującej funkcję ministra w postępowaniu, o jakim mowa w art. 127 § 3 tego Kodeksu".
Zagadnienie to wyłoniło się w toku rozpatrywania skargi kasacyjnej wniesionej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 marca 2008 r. sygn. akt. IV SA/Wa 1906/07, którym na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.) uchylono decyzję Głównego Geodety Kraju z dnia [...] lipca 2007 r., nr [...] w przedmiocie udzielenia upomnienia uprawnionemu geodecie.
Wydając wyrok Sąd pierwszej instancji podniósł, iż skarga zasługuje na uwzględnienie, bowiem Główny Geodeta Kraju rozpoznając na podstawie przepisu art. 127 § 3 K.p.a. - wniosek skarżącego o ponowne rozpatrzenie sprawy, dopuścił się naruszenia przepisów postępowania administracyjnego, a w szczególności art. 24 § 1 pkt 5 K.p.a. w zw. z art. 127 § 3 K.p.a. - polegającego na wydaniu zaskarżonej decyzji przez tę samą osobę, która brała udział w wydaniu decyzji w niższej instancji. Zarówno bowiem decyzja z dnia [...] października 2006 r., jak i kolejna decyzja wydana na skutek złożenia przez skarżącego wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, wydana została przez Głównego Geodetę Kraju W. P.. W tej sytuacji Sąd ten uznał, iż wydanie zaskarżonej decyzji przez tę samą osobę, która brała udział w wydaniu wcześniejszej decyzji stanowi istotne naruszenie przepisu art. 24 § 1 pkt 5 K.p.a.
Zdaniem Sądu pierwszej instancji nic nie stało na przeszkodzie aby jedną z powyższych decyzji wydał działający z upoważnienia organu inny pracownik. Co do pozostałych zarzutów podnoszonych w skardze Wojewódzki Sąd Administracyjny podzielił pogląd organu administracji co do tego, że Główny Geodeta Kraju nie może sam wszcząć postępowania w sprawie ukarania uprawnionego geodety. Nie posiada bowiem żadnych instrumentów prawnych, które pozwoliłyby nadać bieg wnioskowi o takie ukaranie, pochodzącemu od innego podmiotu niż wskazany w ustawie.
W złożonej skardze kasacyjnej Główny Geodeta Kraju zarzucił zaskarżonemu wyrokowi m. in. naruszenie prawa procesowego, mające istotny wpływ na rozstrzygnięcie - tj. art. 24 § 1 pkt 5 w związku z art. 127 § 3 in fine Kodeksu postępowania administracyjnego, poprzez przyjęcie, że norma stanowiona tym przepisem znajduje zastosowanie do piastuna funkcji organu, działającego na skutek wniosku strony w trybie art. 127 § 3 K.p.a.
W motywach skargi kasacyjnej skarżący organ podkreślił, iż wnioski, jakie wyciągnął sąd z powołanych w wyroku orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego, wyroku z dnia 25 stycznia 2007 r., sygn. akt II OSK 213/2006, jak i uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 lutego 2007 r., sygn. akt II GPS 2/06, nie dają się pogodzić z treścią norm prawnych regulujących postępowanie administracyjne, przeczą istocie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, jak również abstrahują w znacznym stopniu od stanowiska Naczelnego Sądu Administracyjnego. W szczególności z uzasadnienia uchwały NSA z dnia 22 lutego 2007 r. zdaniem organu wynika, że wniosek o wyłączenie członka samorządowego kolegium odwoławczego od udziału w postępowaniu toczącym się na skutek żądania strony o ponowne rozpatrzenie sprawy, nie powinien być automatycznie odnoszony do sytuacji innych organów (piastunów funkcji), w szczególności zaś organów monokratycznych. Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił również specyficzną pozycję samorządowych kolegiów odwoławczych, jako organów o charakterze wyjątkowym w polskim systemie administracji publicznej, realizujących swoje kompetencje przez działalność orzeczniczą, a pozbawionych uprawnień charakterystycznych dla organów administracji takich jak: planowanie, stanowienie powszechnie obowiązujących aktów normatywnych, zaspokajanie zbiorowych potrzeb czy egzekwowanie obowiązków publicznoprawnych.