Wniosek Prezesa NSA o podjęcie na podstawie art. 264 § 2 w związku z art. 15 § 1 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) uchwały wyjaśniającej: "Czy w postępowaniu sądowoadministracyjnym możliwe jest skuteczne wniesienie do sądu pisma opatrzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy o podpisie elektronicznym (Dz.U. z 2013 r., poz. 262), w tym także za pośrednictwem organu administracji publicznej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. Nr 144, poz. 1204, ze zm.)?" podjął następującą uchwałę: W aktualnym stanie prawnym w postępowaniu sądowoadministracyjnym - z uwagi na treść art. 46 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - nie jest dopuszczalne wniesienie do sądu pisma opatrzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy o podpisie elektronicznym (Dz.U. z 2013 r., poz. 262), w tym także za pośrednictwem organu administracji publicznej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Tezy

W aktualnym stanie prawnym w postępowaniu sądowoadministracyjnym - z uwagi na treść art. 46 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - nie jest dopuszczalne wniesienie do sądu pisma opatrzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz.U. z 2013 r., poz. 262), w tym także za pośrednictwem organu administracji publicznej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie : Przewodniczący: sędzia NSA Roman Hauser Sędziowie NSA: Zofia Flasińska (sprawozdawca) Janusz Drachal (współsprawozdawca) Stefan Babiarz Bogusław Dauter Hanna Kamińska Włodzimierz Ryms Protokolant: starszy asystent sędziego Elżbieta Granatowska z udziałem prokuratora Prokuratury Generalnej po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2014 r. na posiedzeniu jawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej, wniosku Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o podjęcie na podstawie art. 264 § 2 w związku z art. 15 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) uchwały wyjaśniającej: "Czy w postępowaniu sądowoadministracyjnym możliwe jest skuteczne wniesienie do sądu pisma opatrzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz.U. z 2013 r., poz. 262), w tym także za pośrednictwem organu administracji publicznej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. Nr 144, poz. 1204, ze zm.)?" podjął następującą uchwałę: W aktualnym stanie prawnym w postępowaniu sądowoadministracyjnym - z uwagi na treść art. 46 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - nie jest dopuszczalne wniesienie do sądu pisma opatrzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz.U. z 2013 r., poz. 262), w tym także za pośrednictwem organu administracji publicznej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Inne orzeczenia o symbolu:
645 Sprawy nieobjęte symbolami podstawowymi 601-644 oraz od 646-652
Inne orzeczenia z hasłem:
Inne
Inne orzeczenia sądu:
Naczelny Sąd Administracyjny
Uzasadnienie strona 1/10

Wnioskiem z dnia 18 lipca 2013 r. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, na podstawie art. 36 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269, ze zm.) oraz art. 264 § 2 w zw. z art. 15 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., Nr 270, ze zm; dalej: P.p.s.a.) wystąpił o podjęcie przez Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów uchwały wyjaśniającej:

"Czy w postępowaniu sądowoadministracyjnym możliwe jest skuteczne wniesienie do sądu pisma opatrzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz.U. z 2013 r., poz. 262), w tym także za pośrednictwem organu administracji publicznej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. Nr 144, poz. 1204, ze zm.)?"

W uzasadnieniu wniosku Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazał, iż w orzecznictwie sądów administracyjnych pojawiły się dwa rozbieżne poglądy dotyczące skuteczności wniesienia do sądu pisma procesowego opatrzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Zgodnie z pierwszym poglądem, pisma w postępowaniu sądowoadministracyjnym wnoszone przez stronę drogą elektroniczną i podpisane bezpiecznym podpisem elektronicznym są skuteczne tylko wtedy, gdy zostaną w terminie późniejszym opatrzone własnoręcznym podpisem strony (m.in. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 24 lipca 2008 r., sygn. akt I OPP 25/08, z dnia 10 września 2008 r., sygn. akt I OZ 673/08, z dnia 13 kwietnia 2012 r., sygn. akt I OZ 228/12, z dnia 3 sierpnia 2012 r., sygn. akt II OZ 657/12). W orzeczeniach, w których zaprezentowano ten pogląd wskazywano, iż pismo strony powinno zawierać podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika. Podpis powinien być własnoręczny, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 46 § 4 P.p.s.a. tj., gdy strona nie może sama się podpisać. Podpisem jest znak ręczny określonej osoby, noszący indywidualne i powtarzalne cechy, pozwalające odróżnić go od innych i umożliwiające identyfikację osoby podpisującego oraz zbadanie autentyczności podpisu, co oznacza, że podpis musi być własnoręczny. W sytuacji braku własnoręcznego podpisu, sąd wzywa stronę do usunięcia braku formalnego pisma przez jego podpisanie (postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 27 kwietnia 2011 r., sygn. akt I OZ 378/11, z dnia 15 listopada 2011 r., sygn. akt II OZ 1091/11, z dnia 7 marca 2012 r., sygn. akt I OZ 113/12, z dnia 13 kwietnia 2012 r., sygn. akt I OZ 228/12). Prezentując takie stanowisko, wskazywano również, że przepisu art. 5 ust. 2 ustawy o podpisie elektronicznym nie można uznać za regulację generalnie zrównującą podpis elektroniczny z podpisem własnoręcznym w ramach wszelkich postępowań przed organami administracji publicznej i sądami. W rozdziale IX cytowanej ustawy znajdują się bowiem przepisy zmieniające m.in. przepisy Kodeksu cywilnego (art. 60, art. 78 § 1 i § 2 K.c), dopuszczające możliwość wyrażenia woli osoby w stosunkach cywilnoprawnych przez ujawnienie jej w postaci elektronicznej. Ponadto ustawą o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne w art. 36 pkt 3 i pkt 5 dokonano zmiany przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, tzn. art. 57 § 5 pkt 1 i art. 63 § 1, dopuszczając możliwość wniesienia podania w formie dokumentu elektronicznego. Jednocześnie art. 63 § 3a K.p.a. precyzuje, że podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno być uwierzytelnione przy użyciu mechanizmów określonych w art. 20a ust. 1 albo ust. 2 ustawy o informatyzacji. Posługiwanie się dokumentem elektronicznym dopuszcza również Ordynacja podatkowa (art. 3 pkt 13), jak również Kodeks postępowania cywilnego (art. 125 § 2). Przepis art. 126 § 5 K.p.c. stanowi wprost, że pismo procesowe wniesione drogą elektroniczną powinno być opatrzone podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym. Ustawodawca wyraźnie zatem wskazał, że sama ustawa o podpisie elektronicznym nie jest wystarczającym narzędziem do stosowania podpisu elektronicznego w postępowaniach prawnych. Dopiero, gdy w procedurach zostaną ustanowione przepisy dopuszczające możliwość posługiwania się dokumentami opatrzonymi podpisem elektronicznym, wówczas dokument opatrzony takim podpisem należy stosować (postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 25 lipca 2012 r., sygn. akt. I OSK 1640/12, z dnia 17 marca 2011 r., sygn. akt I OSK 380/11, z dnia 19 czerwca 2012 r., sygn, akt I OSK 1366/12 z dnia 25 czerwca 2012 r., sygn. akt I OSK 1640/12).

Strona 1/10
Inne orzeczenia o symbolu:
645 Sprawy nieobjęte symbolami podstawowymi 601-644 oraz od 646-652
Inne orzeczenia z hasłem:
Inne
Inne orzeczenia sądu:
Naczelny Sąd Administracyjny