Oddanie przed upływem przewidzianego prawem terminu pisma procesowego, w sprawie sądowoadministracyjnej, w polskiej placówce pocztowej innego operatora niż operator wyznaczony w rozumieniu art. 83 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) w zw. z art. 178 ust. 1 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. z 2012 r., poz. 1529) nie skutkuje zachowaniem terminu w sytuacji, gdy pismo dostarczono sądowi po jego upływie.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jacek Chlebny Sędziowie NSA: Robert Sawuła (sprawozdawca) Wojciech Kręcisz (współsprawozdawca) Tomasz Kolanowski Anna Robotowska Zbigniew Ślusarczyk Aleksandra Wrzesińska-Nowacka Protokolant asystent sędziego Rafał Jankowski przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Lucjana Nowakowskiego po rozpoznaniu w dniu 19 października 2015 r. na posiedzeniu jawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prokuratora Generalnego o podjęcie przez skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, na podstawie art. 264 § 2 w związku z art. 15 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), uchwały mającej na celu wyjaśnienie: "Czy w przypadku oddania przed upływem przewidzianego prawem terminu pisma procesowego, w sprawie sądowoadministracyjnej, w polskiej placówce pocztowej innego operatora niż operator wyznaczony w rozumieniu art. 83 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) w zw. z art. 178 ust. 1 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. z 2012 r., poz. 1529) skutkuje zachowaniem terminu w sytuacji gdy pismo dostarczono adresatowi po jego upływie?" podjął następującą uchwałę: Oddanie przed upływem przewidzianego prawem terminu pisma procesowego w polskiej placówce pocztowej innego operatora niż operator wyznaczony w rozumieniu art. 83 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) w zw. z art. 178 ust. 1 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. z 2012 r., poz. 1529) nie skutkuje zachowaniem terminu w sytuacji, gdy pismo dostarczono sądowi po jego upływie. VS
Wnioskiem z dnia [...] lutego 2015 r. Prokurator Generalny Rzeczpospolitej Polskiej działając na podstawie art. 264 § 2 w zw. z art. 15 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) wystąpił o podjęcie przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwały mającej na celu wyjaśnienie następującego zagadnienia:
"Czy w przypadku oddania przed upływem przewidzianego prawem terminu pisma procesowego, w sprawie sądowoadministracyjnej, w polskiej placówce pocztowej innego operatora niż operator wyznaczony w rozumieniu art. 83 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) w zw. z art. 178 ust. 1 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. z 2012 r., poz. 1529, dalej powoływanej jako "Prawo pocztowe") skutkuje zachowaniem terminu w sytuacji gdy pismo dostarczono adresatowi po jego upływie?"
We wniosku Prokurator Generalny wywodzi, że na tle przedstawionego zagadnienia zarysowały się dwa odrębne nurty orzecznicze, w których w różny sposób ujmowane jest pojęcie "polskiej placówki pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy Prawo pocztowe".
W pierwszym z nich składy orzekające Naczelnego Sądu Administracyjnego stoją na stanowisku, że tylko złożenie pisma, przed upływem terminu, w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy Prawo pocztowe skutkuje jego zachowaniem. W przypadku terminowego złożenia pisma u innego operatora, w sytuacji gdy zostanie ono doręczone adresatowi po jego formalnym upływie powoduje, że termin nie jest zachowany. Za reprezentatywne dla tego kierunku orzeczniczego uznano postanowienia: z dnia 5 września 2014 r., sygn. I OZ 711/14 i I OZ 710/14, z dnia 10 czerwca 2014 r., sygn. I OZ 571/14, z dnia 9 września 2014 r., sygn. II OZ 877/14, z dnia 22 października 2014 r., sygn. I OZ 894/14, z dnia 10 czerwca 2014 r., sygn. II OZ 571/14.
W postanowieniu z dnia 10 czerwca 2014 r. sygn. II OZ 571/14 (we wniosku omyłkowo podano sygn. I OZ 571/14) przywołując brzmienie przepisu art. 83 § 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej powoływanej jako "P.p.s.a.") przypomniano, że z dniem 1 stycznia 2013 r. weszła w życie ustawa z dnia 23 listopada 2013 r. - Prawo pocztowe, która w art. 178 ust. 1 stanowi, że Poczta Polska S.A. pełni obowiązki operatora wyznaczonego w okresie 3 lat od dnia wejścia w życie tej ustawy. Z tych względów oddanie pisma innemu operatorowi, niż Poczta Polska, chociaż posiadającemu uprawnienia do prowadzenia działalności pocztowej, nie oznacza zachowania terminu do dokonania czynności procesowej, jeżeli w terminie wniosek ten nie wpłynął do sądu. Tożsamą argumentację zaprezentowano w postanowieniach z dnia 9 września 2014 r., sygn. II OZ 877/14 i z dnia 22 października 2014 r., sygn. I OZ 894/14. Analogiczną argumentację przyjęto w postanowieniu z dnia 23 czerwca 2014 r., sygn. II OZ 603/14, w którym dodatkowo wskazano, że nieznajomość przepisów nie stanowi przesłanki uzasadniającej brak winy strony w dochowaniu terminu. Podobnie w postanowieniach z dnia 5 września 2014 r., sygn. I OZ 710/14 i I OZ 711/14 stwierdzono, że w okresie 3 lat od wejścia w życie Prawa pocztowego, nadanie pisma wyłącznie przez Pocztę Polską S.A. jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu administracyjnego, a taka interpretacja nie narusza prawa do sądu.