Zapłata zaległości podatkowej w podatku od towarów i usług powoduje wygaśnięcie zobowiązania podatkowego na podstawie art. 59 par. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ w brzmieniu obowiązującym w 2002 r. także wówczas, gdy następuje w wyniku wykonania nieostatecznej decyzji organu I instancji określającej wysokość zobowiązania podatkowego.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Adam Bącal Sędziowie NSA: Zbigniew Kmieciak Włodzimierz Kubiak Małgorzata Niezgódka - Medek (współsprawozdawca) Ryszard Pęk (sprawozdawca) Artur Mudrecki Janusz Zubrzycki Protokolant: Katarzyna Jaszuk z udziałem Ryszarda Walczaka Prokuratora Prokuratury Krajowej w sprawie ze skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 26 stycznia 2006 r., sygn. akt I SA/Gl 1242/05 w sprawie ze skargi W.W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 13 czerwca 2005 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za grudzień 1996 r. po rozpoznaniu w dniu 8 października 2007 r. na posiedzeniu jawnym zagadnienia prawnego budzącego poważne wątpliwości, przekazanego przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2007 r. sygn. akt I FSK 647 /06 do wyjaśnienia na podstawie art. 187 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270): "czy zapłata zaległości podatkowej w podatku od towarów i usług określonej w decyzji wymiarowej organu podatkowego I instancji przed rozpatrzeniem odwołania od takiej decyzji jest zapłatą podatku powodującą wygaśnięcie zobowiązania podatkowego w rozumieniu art. 59 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm.)?" podjął następującej treści uchwałę: Zapłata zaległości podatkowej w podatku od towarów i usług powoduje wygaśnięcie zobowiązania podatkowego na podstawie art. 59 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa w brzmieniu obowiązującym w 2002 r. (Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm.) także wówczas, gdy następuje w wyniku wykonania nieostatecznej decyzji organu I instancji określającej wysokość zobowiązania podatkowego.
Zagadnienie prawne przedstawione powiększonemu składowi Naczelnego Sądu Administracyjnemu na podstawie art. 187 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wyłoniło się w związku z rozpoznawaniem skargi kasacyjnej organu, od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 26 stycznia 2006 r. (sygn. akt I SA Gd 1242 /05). Wyrokiem tym została uchylona decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 13 czerwca 2005 r., którą uchylono decyzję Urzędu Skarbowego w T. z dnia 5 grudnia 2002 r. i określono skarżącemu zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za grudzień 1996 r., zaległość podatkową w tym podatku oraz odsetki za zwłokę. W uzasadnieniu wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za grudzień 1996 r. uległo przedawnieniu z dniem 1 stycznia 2003 r. i dotycząca tego zobowiązania decyzja organu odwoławczego z dnia 13 czerwca 2005 r. została wydana po upływie okresu przedawnienia. Błędne według Sądu było stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji, że zapłata podatku po wydaniu decyzji przez organ podatkowy I instancji spowodowała wygaśnięcie zobowiązania podatkowego i że organ odwoławczy mimo upływu przedawnienia mógł wydać decyzję określającą podatek w kwocie równej lub niższej od zapłaconej. Wojewódzki Sąd Administracyjny podzielił pogląd zawarty w uzasadnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 września 2004 r., sygn. akt FSK 481/04 i podkreślił, że dopiero zapłata kwoty podatku wynikającej z ostatecznej decyzji określającej zobowiązanie podatkowe w innej wysokości, aniżeli wynikająca z zeznania, powoduje wygaśnięcie zobowiązania, o którym mowa w art. 59 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Sąd ten zaznaczył, że skoro decyzja Dyrektora Izby Skarbowej została doręczona po upływie terminu przedawnienia, to nie mogła wywołać skutków prawnych w zakresie określenia innej wysokości zobowiązania podatkowego niż wynikająca z deklaracji podatkowej.
W skardze kasacyjnej wniesionej do Naczelnego Sądu Administracyjnego pełnomocnik Dyrektora Izby Skarbowej w K. zaskarżył powyższy wyrok w całości i zarzucił, że wydano go z naruszeniem prawa materialnego polegającym na błędnej wykładni art. 70 § 1 i art. 59 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej przez przyjęcie, że zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu bez względu na fakt, że wcześniej wygasło na skutek zapłaty. W uzasadnieniu autor skargi kasacyjnej podniósł, że skoro w niniejszej sprawie termin przedawnienia upłynął w toku postępowania międzyinstancyjnego i przed upływem tego terminu skarżący zapłacił zaległość podatkową, to Dyrektor Izby Skarbowej mógł wydać decyzję reformatoryjną, byleby nie była ona mniej korzystna dla strony niż decyzja organu I instancji. Zaznaczył, że powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w przytoczonym w uzasadnieniu skargi kasacyjnej orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Autor skargi kasacyjnej podkreślił, że porównanie decyzji obu organów wykazywało na to, że decyzja organu odwoławczego nie była mniej korzystna dla podatnika niż decyzja organu I instancji, w więc jej wydanie było dopuszczalne.