Przychód uzyskany ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, wydatkowany w okresie roku od sprzedaży tego prawa w formie zaliczki na nabycie budynku mieszkalnego, jest wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. "a" ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ w brzmieniu obowiązującym w 1994 r., jeżeli w umowie sprzedaży budynku zaliczka ta została zarachowana na poczet ustalonej w niej ceny.
Naczelny Sąd Administracyjny z udziałem W. Czerwińskiego, prokuratora Prokuratury Wojewódzkiej delegowanego do Prokuratury Krajowej, w sprawie SA/Ka 1920/95 ze skargi Elżbiety i Stanisława małżonków R. na decyzję Izby Skarbowej w (...) z dnia 21 lipca 1995 r. w przedmiocie podatku dochodowego za 1993 r. z tytułu sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, po rozpatrzeniu w dniu 17 lutego 1997 r. na posiedzeniu jawnym następujących wątpliwości prawnych przekazanych przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 11 grudnia 1996 r. do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./:
Czy wydatkowanie przychodu uzyskanego ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w ciągu roku od sprzedaży tego prawa na poczet nabycia innego budynku mieszkalnego w formie zaliczki, potwierdzonej pisemną umową, uprawnia do zwolnienia tej kwoty od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. "a" ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ w brzmieniu obowiązującym w 1994 r., podczas gdy samo nabycie nastąpiło po upływie tego terminu?
podjął następującą uchwałę:
Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Katowicach, w sprawie ze skargi Elżbiety i Stanisława małżonków R. na decyzję Izby Skarbowej w (...) z dnia 21 lipca 1995 r., postanowieniem z dnia 11 grudnia 1996 r., wydanym na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 i nr 104 poz. 515/, wystąpił do Prezesa tego Sądu o wyjaśnienie przez skład siedmiu sędziów istotnej wątpliwości prawnej przedstawionej na wstępie uchwały.
Wątpliwość prawna przedstawiona składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wyłoniła się na tle następującego stanu faktycznego:
Izba Skarbowa w (...) decyzją z dnia 21 lipca 1995 r. utrzymała w mocy decyzję Pierwszego Urzędu Skarbowego w B.-B. z dnia 10 kwietnia 1995 r. w części określającej Elżbiecie i Stanisławowi małżonkom R. zobowiązanie w podatku dochodowym za rok 1993 z tytułu sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego i uchyliła w części dotyczącej naliczenia odsetek. Z ustaleń organów podatkowych wynikało, że umową notarialną z dnia 31 marca 1993 r. Elżbieta i Stanisław małżonkowie R. sprzedali za 185 000 000 zł /przed denominacją/ spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, nabyte w 1989 r. Tego samego dnia zawarli umowę, nazwaną przedwstępna., w której M.G., właściciel nieruchomości położonej w B.-B. przy ul. S., składającej się z działki o powierzchni 1 500 m2 i parterowego trzyizbowego domu mieszkalnego, zobowiązał się przenieść własność tej nieruchomości na Elżbietę i Stanisława małżonków R. Na poczet ustalonej ceny sprzedaży, wynoszącej 180 000 000 zł /przed denominacją/, Elżbieta i Stanisław małżonkowie R. wpłacili M.G. 140 000 000 zł /przed denominacją/. Pozostałą część ceny zobowiązali się uiścić do 1 lipca 1993 r.; po tym terminie strony miały zawrzeć umowę notarialną. Po zawarciu umowy przedwstępnej Elżbieta i Stanisław małżonkowie R. wprowadzili się do budynku mieszkalnego objętego umową. Na skutek sporów między stronami do sporządzenia umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego doszło dopiero w dniu 10 lutego 1995 r. W wyniku tej umowy Elżbieta i Stanisław małżonkowie R. nabyli działkę o powierzchni 717 m2 /wydzieloną z działki objętej poprzednią umową/ i znajdujący się na niej budynek mieszkalny. W umowie zaznaczono, że cenę tej działki i budynku stanowi kwota 14 000 nowych zł, przekazana M.G. w dniu 31 marca 1993 r. /o czym wyżej/. Według wyjaśnień Elżbiety i Stanisława małżonków R., nie zakwestionowanych przez organy podatkowe, kwota zapłacona M.G. pochodziła ze sprzedaży spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego.
Organy podatkowe, wymierzając Elżbiecie i Stanisławowi małżonkom R. podatek dochodowy za rok 1993 z tytułu uzyskania przychodu ze sprzedaży własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, oparły się na art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz art. 28 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. z 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ i uznały, że do uzyskanego przez nich przychodu nie ma zastosowania zwolnienie podatkowe przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. "a" tej ustawy. Podatnicy bowiem nie nabyli nowego budynku w terminie jednego roku od sprzedaży spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego.