Skarga Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce na decyzję Izby Skarbowej w (...) w przedmiocie oddalenia zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym, po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 1997 r. na posiedzeniu jawnym następujących wątpliwości prawnych przekazanych przez skład orzekający NSA postanowieniem do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./:~Czy dochodzenie odpowiedzialności stowarzyszenia poręczającego, o której stanowi art. 8 Konwencji TIR sporządzonej w Genewie dnia 14 listopada 1975 r., wymaga uprzedniego wydania orzeczenia w przedmiocie powstania i zakresu obowiązku poręczającego podmiotu, a jeżeli tak, to w jakim trybie, czy też następuje bezpośrednio w drodze egzekucji administracyjnej?~podjął następującą uchwałę:
Tezy

1. Należne opłaty i podatki przywozowe lub wywozowe, za które stowarzyszenie poręczające ponosi odpowiedzialność określoną w art. 8 Konwencji celnej dotyczącej międzynarodowego przewozu towarów z zastosowaniem karnetów TIR /Konwencja TIR/, sporządzonej w Genewie dnia 14 listopada 1975 r. /załącznik do Dz.U. 1984 nr 17 poz. 76/, nie mogą być dochodzone bezpośrednio w trybie egzekucji administracyjnej, gdyż nie stanowią obowiązku wynikającego z przepisu prawa w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji /Dz.U. 1991 nr 36 poz. 161 ze zm./.

2. Odmówić odpowiedzi w pozostałym zakresie.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny z udziałem W. Czerwińskiego, prokuratora Prokuratury Wojewódzkiej delegowanego do Ministerstwa Sprawiedliwości, w sprawie III SA 1166/95 ze skargi Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce na decyzję Izby Skarbowej w (...) z dnia 23 czerwca 1995 r. w przedmiocie oddalenia zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym, po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 1997 r. na posiedzeniu jawnym następujących wątpliwości prawnych przekazanych przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 4 czerwca 1997 r. do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./:

Czy dochodzenie odpowiedzialności stowarzyszenia poręczającego, o której stanowi art. 8 Konwencji TIR sporządzonej w Genewie dnia 14 listopada 1975 r., wymaga uprzedniego wydania orzeczenia w przedmiocie powstania i zakresu obowiązku poręczającego podmiotu, a jeżeli tak, to w jakim trybie, czy też następuje bezpośrednio w drodze egzekucji administracyjnej?

podjął następującą uchwałę:

Uzasadnienie strona 1/6

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie ze skargi Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce na postanowienie Izby Skarbowej w (...) z dnia 23 czerwca 1995 r. nr BE/427/0/921-45/95 postanowieniem z dnia 4 czerwca 1997 r., wydanym na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./, wystąpił do Prezesa tego Sądu o wyjaśnienie przez skład siedmiu sędziów istotnej wątpliwości prawnej przedstawionej na wstępie.

Wątpliwość prawna przedstawiona składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wyłoniła się na tle następującego stanu faktycznego:

Na podstawie tytułu wykonawczego nr 400/94, wystawionego w dniu 19 sierpnia 1994 r. przez Dyrektora Urzędu Celnego w P., a dotyczącego należności celnych, Urząd Skarbowy (...) wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko Zrzeszeniu Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce.

Zrzeszenie, powołując się na art. 33 pkt 1, 2, 3, 4 i 6 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji /Dz.U. 1991 nr 36 poz. 161 ze zm./, zgłosiło zarzuty w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego, wskazując na brak obowiązku, ponieważ wystawiony tytuł wykonawczy opiewa na sumę, która nie została orzeczona jakąkolwiek decyzją, a określenie egzekwowanego obowiązku nastąpiło niezgodnie z treścią ewentualnego obowiązku Zrzeszenia, gdyż dochodzona należność przekracza sumę 50 000 dolarów USA, stanowiącą maksymalną kwotę odpowiedzialności Zrzeszenia stosownie do pkt 8 pisma okólnego nr 1 Prezesa Głównego Urzędu Ceł z dnia 6 lutego 1993 r. Wskazano także na brak wymagalności, wynikający z tego, że podmiot określony w decyzji celnej nr 090000-PC-5060-212/92, to jest Johann B., nie otrzymał decyzji Prezesa Głównego Urzędu Ceł nr DPC-3-47-166/93/8737, a zatem decyzja nie stała się ostateczna i nie jest wymagalna; podmiot ten nie otrzymał też upomnienia ani wezwania do zapłaty, wbrew obowiązkowi organów celnych wynikającemu z ustawy. Podniesiono także brak obowiązku w zakresie podatku obrotowego, jako nie objętego gwarancyjną odpowiedzialnością Zrzeszenia.

Organ egzekucyjny zwrócił się do Urzędu Celnego w P. jako wierzyciela o zajęcie stanowiska w sprawie zgłoszonych zarzutów. W piśmie z dnia 28 listopada 1994 r. wierzyciel wniósł o uznanie zarzutów za nieuzasadnione i stwierdził między innymi, iż obowiązek zapłaty określonej kwoty należności celnych i podatkowych przez posiadacza karnetu TIR wynika z decyzji, którą do niego skierowano. Jeśli natomiast posiadacz karnetu TIR nie uiści wymierzonych należności, należy skierować żądanie zapłaty wymierzonej kwoty do Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych, które powinno ją uiścić w terminie trzech miesięcy. Nieuiszczenie w tym terminie żądanej kwoty powoduje wszczęcie postępowania egzekucyjnego w stosunku do Zrzeszenia, albowiem jego obowiązek zapłaty należności wymierzonych posiadaczom TIR wynika bezpośrednio z przepisu prawa.

Strona 1/6