Podmiot /pracodawca/, prowadzący zakład pracy chronionej jest zwolniony na podstawie art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych /Dz.U. nr 123 poz. 776 ze zm./ od podatku od nieruchomości tylko w stosunku do przedmiotu opodatkowania /art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych - Dz.U. nr 9 poz. 31 ze zm./, wchodzącego w skład tego zakładu, zgodnie z decyzją uprawnionego organu o przyznaniu statusu zakładu pracy chronionej.
Naczelny Sąd Administracyjny przy udziale Wiesława Czerwińskiego prokuratora Prokuratury Krajowej w sprawie ze skargi Barbary W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z.-G. z dnia 14 grudnia 1999 r., (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie podatku od nieruchomości za 1999 r. po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2001 r. na posiedzeniu jawnym wątpliwości prawnych przekazanych przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu postanowieniem z dnia 22 maja 2001 r. I SA/Po 69/00, do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./:
Czy osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna, która prowadzi zakład /pracodawca/ oraz dysponuje tytułem prawnym do nieruchomości, której na mocy decyzji administracyjnej przyznany został status zakładu pracy chronionej /art. 28 i art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych /Dz.U. nr 123 poz. 776 ze zm./ jest podatnikiem korzystającym ze zwolnienia od podatku od nieruchomości stosownie do treści art. 31 tejże ustawy w stosunku do wszystkich nieruchomości będących w jego posiadaniu czy też jedynie w stosunku do tych nieruchomości /verba legis: "w stosunku do tego zakładu"/, które odpowiadają także przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy i uwzględniają potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniają wymagania dostępności do nich, które to okoliczności podlegały uprzedniemu stwierdzeniu w formie decyzji przez Państwową Inspekcję Pracy /art. 28 ust. 2 cyt. ustawy/ i w których to nieruchomościach przedsiębiorca /pracodawca/ prowadzi działalność usługową lub wytwórczą w rozumieniu ustawy z dnia 23 grudnia 1989 r. o działalności gospodarczej /Dz.U. nr 41 poz. 324 ze zm./?
podjął następującą uchwałę:
Skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodka Zamiejscowego w Poznaniu postanowieniem z dnia 22 maja 2001 r. I SA/Po 69/00, sprostowanym postanowieniem z dnia 27 września 2001 r. zwrócił się do Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o wyjaśnienie przez skład siedmiu sędziów tego Sądu wskazanych wyżej wątpliwości prawnych, które wystąpiły w następującym stanie faktycznym:
Barbara W., prowadząca działalność gospodarczą pod firmą "W." Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe Import-Eksport Zakład Pracy Chronionej z siedzibą w Z.-G. przy ul. W. 18 złożyła do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z.-G. wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta Miasta Z.-G. z dnia 4 lutego 1999 r. nr 36359, mocą której zobowiązano ją do zapłaty podatku od nieruchomości położonej przy ul. Wrocławskiej 20 w kwocie 6.296,80 zł. Podatniczka wskazała, że powyższa decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa, gdyż PUH "W." ma status zakładu pracy chronionej, na podstawie decyzji Pełnomocnika do Spraw Osób Niepełnosprawnych z dnia 16 października 1998 r. (...). Jako podstawę prawną stwierdzenia nieważności strona powołała art. 247 par. 1 pkt 3 i 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./.
Decyzją z dnia 18 listopada 1999 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Z.-G., powołując się na przepisy art. 39 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /t.j. Dz.U. 1996 nr 13 poz. 74 ze zm./, art. 1 i 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593 ze zm./, art. 28 ust. 1 i 2 oraz art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych /Dz.U. nr 123 poz. 776 ze zm./, art. 247 par. 1 pkt 3, art. 248 par. 1 i art. 252 par. 1 Ordynacji podatkowej, odmówiło stwierdzenia nieważności powyższej decyzji Prezydenta Miasta Z.-G. Kolegium wskazało, że zgodnie z art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych prowadzący zakład pracy chronionej jest zwolniony w stosunku do tego zakładu z podatków, w tym z podatku od nieruchomości. Podniosło, że art. 28 tej ustawy określa kryteria, które muszą być łącznie przez przedsiębiorcę spełnione dla uzyskania statusu zakładu pracy chronionej. Jednym z nich jest okoliczność, że obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład pracy muszą spełniać wymogi określone w pkt. 2 artykułu 28 ust. 1, a mianowicie winny odpowiadać przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy, a także uwzględniać potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniać wymagania dostępności do nich. Okoliczności te, zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy, stwierdza Państwowa Inspekcja Pracy. Z treści decyzji Pełnomocnika do Spraw Osób Niepełnosprawnych z dnia 16 października 1998 r. (...) wynikało, że Państwowa Inspekcja Pracy - Okręgowy Inspektorat Pracy w Z.-G. postanowieniem z dnia 31 sierpnia 1998 r. (...) stwierdziła iż wymogom określonym w art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji odpowiadają obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład pracy w Z.-G. przy ul W. 18. Strona nie ubiegała się natomiast o stwierdzenie, że kryterium temu odpowiada również nieruchomość położona w Z.-G. przy ul. W. 20. Zdaniem Kolegium stanowiło to konieczną przesłankę do uzyskania zwolnienia z podatku od nieruchomości, a ponieważ przesłanki tej podatnik nie spełnił, decyzja Prezydenta Miasta Z.-G. z dnia 4 lutego 1999 r. nie została wydana z rażącym naruszeniem prawa, co zarzucała strona w swym wniosku o stwierdzenie jej nieważności.