Jeżeli dzień wolny od pracy w pięciodniowym tygodniu pracy /art. 129 par. 1 i art. 129[7] Kodeksu pracy w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 1 marca 2001 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy - Dz.U. nr 28 poz. 301/ przypada w sobotę /nie objętą ustawą z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy - Dz.U. nr 4 poz. 28 ze zm./, to dzień ten należy uznać za równorzędny z dniem ustawowo wolnym od pracy w rozumieniu art. 57 par. 4 Kpa w związku z art. 59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny przy udziale Piotra Wiśniewskiego, prokuratora Prokuratury Krajowej w sprawie ze skargi Franciszka Ż. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B.-B. z dnia 1 grudnia 1999 r. (...) w przedmiocie określenia wysokości podatku od środków transportowych oraz odsetek po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2001 r. na posiedzeniu jawnym wątpliwości prawnej przekazanej przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 10 kwietnia 2000 r. I SA/Ka 96/00, do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./:
"czy w świetle art. 57 par. 4 Kpa w związku z art. 59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ sobotę należy uznać za dzień ustawowo wolny od pracy ?".
podjął następującą uchwałę:
Skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 10 kwietnia 2000 r., I SA/Ka 96/00, na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ - wystąpił do prezesa tego Sądu o wyjaśnienie przez skład siedmiu sędziów istotnej wątpliwości prawnej, przytoczonej w sentencji uchwały.
Wątpliwość ta powstała na tle następującego stanu faktycznego:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B.-B. decyzją z dnia 1 grudnia 1999 r. (...), utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta B.-B. z dnia 3 września 1999 r. (...), w przedmiocie określenia wysokości podatku od środków transportowych oraz odsetek. Powyższa decyzja została doręczona Franciszkowi Ż. w dniu 9 grudnia 1999 r. Trzydziestodniowy termin do wniesienia skargi upłynął 8 stycznia 2000 r., tj. w sobotę. Strona przesłała skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem poczty w poniedziałek, w dniu 10 stycznia 2000 r.
W związku z rozważaniem możliwości odrzucenia skargi - z uwagi na ewentualny upływ terminu do jej wniesienia - skład orzekający powziął wątpliwość prawną określoną w sformułowanym wyżej pytaniu.
W uzasadnieniu postanowienia zwrócono uwagę, że na tle wykładni art. 57 par. 4 Kpa pojawiły się w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego /dalej w skrócie - NSA/ dwa odmienne poglądy na to, czy zachowany został termin do wniesienia skargi w sytuacji, gdy strona skierowała ją do sądu dopiero w poniedziałek, podczas gdy wspomniany wyżej trzydziestodniowy termin upłynął w sobotę.
W dotychczasowym orzecznictwie przeważa stanowisko oparte na wykładni językowej i systemowej, że sobota nie jest ustawowo wolna od pracy. NSA w wyroku z dnia 4 czerwca 1993 r., SA/Wr 429/93 /ONSA 1993 Nr 4 poz. 114/ uznał, że "wobec jednakowej w istocie treści art. 57 par. 4 Kpa i art. 115 Kc brak jest podstaw do różnicowania pojęcia "dzień ustawowo wolny od pracy" w postępowaniu cywilnym oraz w postępowaniu administracyjnym". Postanowieniem z dnia 31 marca 1999 r., III SA 5100/98 NSA odrzucił skargę, dla której 30 dniowy termin do jej wniesienia upłynął w sobotę, a skarga została wniesiona w poniedziałek. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Sąd wyraził zaś pogląd, iż po zmianie kodeksu pracy ustawą z dnia 2 lutego 1996 r. - o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw /Dz.U. nr 24 poz. 110/, dodatkowe dni wolne od pracy, w tym soboty, nie są - w rozumieniu art. 57 par. 4 Kpa w zw. z art. 59 ustawy o NSA - dniami uznanymi ustawowo za wolne od pracy.
Z kolei Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 listopada 1997 r., I CZ 144/97 /OSNCP 1998 nr 6 poz. 95/ na tle art. 115 Kodeksu cywilnego /tj. przepisu o treści odpowiadającej unormowaniu art. 57 par. 4 Kpa/ wyraził zdanie, że dodatkowe dni wolne od pracy /w tym soboty/, wprowadzone stosownie do przepisów kodeksu pracy po jego zmianie dokonanej ustawą z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw /Dz.U. nr 24 poz. 110/ lub na podstawie innych przepisów, nie są w rozumieniu art. 165 par. 1 Kpc w zw. z art. 115 Kc, dniami uznanymi ustawowo za wolne od pracy. W uzasadnieniu orzeczenia podkreślono, iż w dodatkowych dniach wolnych od pracy /w tym wolnych od pracy sobotach/, kiedy nie urzędują sądy, pracują jednak urzędy pocztowe. Co prawda, zwykle nie są to wszystkie urzędy pocztowe. Jeżeli są to bowiem także dodatkowe dni wolne od pracy dla pracowników urzędów pocztowych /a tak przeważnie jest, jeżeli chodzi o większość sobót/, to w tych dniach funkcjonuje /w określonych godzinach/ część tych urzędów, o czym jak ogólnie wiadomo, na zewnątrz lokali pocztowych umieszczone są stosowne informacje. W każdym dodatkowym dniu wolnym od pracy strona może zatem dokonać czynności polegającej na wniesieniu pisma procesowego, oddając go w polskim urzędzie pocztowym /art. 165 par. 2 Kpc/ Oczywiście, możliwość dokonania tej czynności jest wówczas ograniczona w porównaniu sytuacji istniejącej w tym zakresie w dniach pracy pracowników sądów i wszystkich urzędów pocztowych. Możliwości te jednak istnieją, w przeciwieństwie do niedziel i świąt uznanych przez ustawę za dni wolne od pracy, kiedy w istocie są one wyłączone. Strona zamierzająca dokonać czynności polegającej na wniesieniu pisma procesowego do sądu w określonym terminie, powinna zatem liczyć się z ograniczonymi możliwościami dokonania tej czynności w dni dodatkowe wolne od pracy /w tym wolne od pracy soboty/. Dotyczy to także pracowników strony będącej pracodawcą i innych osób podejmujących czynności procesowe za stronę w ramach ich obowiązków służbowych.