W wypadku budowy stanowiącego współwłasność budynku mieszkalnego wielorodzinnego, z przeznaczeniem co najmniej pięciu lokali mieszkalnych na wynajem, każdy ze współwłaścicieli uczestniczących w budowie uzyskuje prawo do odliczenia odpowiedniej części kwoty, określonej w art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./, którą to część ustala się proporcjonalnie do udziału we współwłasności budynku.
Naczelny Sąd Administracyjny przy udziale Marii Kalocińskiej, prokuratora Prokuratury Apelacyjnej, delegowanej do Ministerstwa Sprawiedliwości w sprawie ze skargi Aleksandry i Andrzeja małżonków S. na decyzję Izby Skarbowej w B. z dnia 24 marca 2000 r., (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym, wątpliwości prawnej przekazanej przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego, postanowieniem z dnia 18 grudnia 2002 r. I SA/Gd 872/00, do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./:
Czy ustalona proporcjonalnie do udziału we współwłasności kwota odliczeń określona w art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ obliczana jest według udziału we współwłasności gruntu, na którym posadowiony został budynek mieszkalny wielorodzinny, w którym znajduje się co najmniej pięć lokali mieszkalnych na wynajem, czy też obliczana jest według udziału współwłaściciela lokalu mieszkalnego na wynajem w ogólnej powierzchni lokali mieszkalnych przeznaczonych na wynajem?
podjął następująca uchwałę:
Wątpliwość prawna przedstawiona przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ powstała na tle następującego stanu faktycznego.
Decyzją z dnia 26 stycznia 2000 r. (...) Drugi Urząd Skarbowy w T. - powołując w podstawie prawnej art. 21 par. 3, art. 53 par. 4, art. 207 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ oraz art. 3 ust. 1, art. 10 ust. 1 pkt 1 i 6, art. 13 pkt 8, art. 26 ust. 1 pkt 8, art. 27 ust. 1, art. 45 ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ - określił Aleksandrze i Andrzejowi S. należny podatek dochodowy od osób fizycznych za 1997 r. w kwocie 12.809,60 zł, zaległość w tymże podatku w kwocie 10.682 zł oraz wysokość odsetek za zwłokę w kwocie 7.152,10 zł. Ustalając stronom podatek w kwocie wyższej o 10.682,20 zł od zadeklarowanej w złożonym w dniu 28 kwietnia 1998 r. zeznaniu podatkowym PIT-33, organ pierwszej instancji zakwestionował m.in. odliczenie od dochodu wydatków poniesionych w roku podatkowym na budowę stanowiącego współwłasność budynku mieszkalnego z lokalami na wynajem w kwocie 60.466 zł, zamiast 18.274,20 zł, obliczonych proporcjonalnie do udziału we współwłasności nieruchomości.
Urząd Skarbowy powołał się przy tym na - zawartą w formie aktu notarialnego - umowę z dnia 29 grudnia 1997 r., z której wynikało, że podatnicy kupili od Spółki "B." za 4.700 zł wynoszący 4.290/288.400 udział w prawie współużytkowania wieczystego gruntu /położonego w T. przy ul. Z. K. 117-121/ pod zabudowę budynkiem mieszkalnym z przeznaczeniem co najmniej pięciu lokali mieszkalnych na wynajem. Zdaniem organu pierwszej instancji, określony ułamkowo w akcie notarialnym udział we wspólnym prawie jest jedynym realnie istniejącym kryterium umożliwiającym prawidłowe ustalenie wysokości przysługujących odliczeń od dochodów w roku podatkowym, w którym poniesiono wydatki na wspomniany cel.
Biorąc po uwagę łączną liczbę lokali mieszkalnych - 37, w tym 15 lokali budowanych z przeznaczeniem na wynajem Urząd Skarbowy określił, że limit odliczeń przysługujących podatnikom w 1997 r. wynosi 18.274,20 zł /15 x 81.900 x 4290: 288.4000/. Ponieważ ogólna kwota wydatków na budowę domu wielorodzinnego z lokalami na wynajem za rok 1997 r. wynosi 60.466 zł, przeto kwota wydatków związanych z budową tego budynku została przekroczona o 42.191,80 zł.
Powołując się na art. 26 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, organ pierwszej instancji podniósł, że w przypadku budowy budynku mieszkalnego wielorodzinnego, stanowiącego współwłasność, z przeznaczeniem znajdujących się w nim co najmniej pięciu lokali mieszkalnych na wynajem, limit odliczeń ustalany jest z uwzględnieniem wszystkich osób finansujących budowę budynku, a zatem także osób, które budują lokale mieszkalne na własne cele i osób budujących lokale użytkowe w takim budynku. Udział podatników we wspólnym prawie wynika w takim przypadku - zdaniem Urzędu Skarbowego - z aktu notarialnego, co według umowy z 29 grudnia 1997 r. wynosi dla podatników 4.290/288.400, a więc daje uprawnienia do odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na wskazany wcześniej cel w kwocie 18.274, 20 zł.