Przepis art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ nie ma zastosowania w sytuacji, gdy wystawiona faktura z wykazanym w niej podatkiem nie odzwierciedla rzeczywistej sprzedaży.
Naczelny Sąd Administracyjny przy udziale Marii Kalocińskiej prokuratora Prokuratury Apelacyjnej delegowanego do Ministerstwa Sprawiedliwości w sprawie ze skargi Ryszarda T. na decyzje Izby Skarbowej w O. z dnia 8 marca 2000 r. (...) w przedmiocie podatku od towarów i usług po rozpoznaniu w dniu 22 kwietnia 2002 r. na posiedzeniu jawnym wątpliwości prawnej przekazanej przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 5 grudnia 2001 r. III SA 1132/00 do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 roku o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./:
Czy przepis art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ przewiduje obowiązek zapłaty podatku wykazanego w fakturze VAT w sytuacji, gdy faktura ta nie odzwierciedla sprzedaży towarów w rozumieniu przepisów tej ustawy oraz /w przypadku udzielenia odpowiedzi twierdzącej/ czy możliwe jest skorygowanie faktury powodującej skutki określone w art. 33 ust. 1 powołanej ustawy?
podjął następującą uchwałę:
Wątpliwość prawna przedstawiona przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie powstała na tle następującego stanu faktycznego.
Izba Skarbowa w O. decyzjami z dnia 8 marca 2000 r. (...) utrzymała w mocy zakwestionowane w odwołaniach pełnomocnika Ryszarda T. decyzje Inspektora Kontroli Skarbowej z Urzędu Kontroli Skarbowej w O. z dnia 20 listopada 1999 r. (...) w sprawie określenia za kwiecień i za grudzień 1997 r. zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług, zaległości podatkowej oraz odsetek za zwłokę.
W motywach obu decyzji Izba Skarbowa w O. podzieliła stanowisko organu pierwszej instancji, że podatnik wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, zwanej dalej "ustawa o VAT" nie zaewidencjonował w ewidencji sprzedaży za kwiecień i grudzień 1997 r. faktur wystawionych w kwietniu 1997 r. i w grudniu 1997 r., dotyczących sprzedaży tarcicy iglastej i samochodu "Kamaz" i nie odprowadził podatku z tego tytułu, mimo iż jego kontrahent otrzymał te faktury, a wynikający z nich podatek odliczył od podatku należnego. Zgromadzony zaś materiał dowodowy sprawy wskazuje, że umowy sprzedaży nie doszły do skutku.
W ocenie Izby Skarbowej, okoliczność wystawienia i wprowadzenia do obrotu prawnego przez podatnika tzw. "pustych" faktur, tj. faktur nie dokumentujących rzeczywistego obrotu, uzasadnia zastosowanie przepisu art. 33 ust. 1 ustawy o VAT, który to przepis przewiduje obowiązek odprowadzenia podatku wykazanego w fakturze VAT, stanowiąc swoistą sankcję mającą na celu zapobieżenie przypadkom wystawiania faktur nie obrazujących rzeczywistego obrotu.
Izba Skarbowa w O. podzieliła też stanowisko organu pierwszej instancji kwestionujące skuteczność dokonanych przez podatnika korekt faktur wystawionych w kwietniu i grudniu 1997 r. stwierdzając, że w myśl przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 156 poz. 1024/ nie jest dopuszczalne wystawienie faktury korygującej w sytuacji, gdy nie doszło do zawarcia umów sprzedaży, a więc nie zaistniały przesłanki do wystawienia faktury pierwotnej. Powyższe rozporządzenie dopuszcza bowiem w par. 43 i par. 44 możliwość wystawienia faktury korygującej w przypadkach określonych w tych przepisach, nie obejmujących wystawienia faktury nie odzwierciedlającej rzeczywistego obrotu.
Ponadto stwierdzono, że podatnik, wbrew obowiązkom, nie zaewidencjonował żadnej z faktur korygujących, że niektóre z faktur korygujących dublowały korektę wcześniejszą, że w fakturach korygujących podano różne /odmienne/ tytuły zmniejszenia podatku oraz że podatnik w odniesieniu do niektórych faktur nie posiadał potwierdzenia ich odbioru przez nabywcę /par. 43 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 1997 r./, i że niektóre z faktur korygujących wystawione zostały już po wszczęciu kontroli skarbowej, co nie jest dopuszczalne.