skarg (...) Towarzystwa Finansowego "S." Sp. z o.o. i "M." Sp. z o.o. na decyzje Izby Skarbowej w W. w przedmiocie opłaty skarbowej z tytułu sprzedaży obligacji, po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2000 r. na posiedzeniu jawnym wątpliwości prawnych przekazanych przez skład orzekający NSA postanowieniem w sprawie III SA 890/97 do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./.~Czy można przyjąć, że umowa kupna
Tezy

Umowa sprzedaży obligacji /wierzytelności z obligacji/ nie podlega opłacie skarbowej na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./, jeżeli przynajmniej w stosunku do jednej strony tej umowy, będącej podatnikiem podatku od towarów i usług, ma ona charakter usługi finansowej zwolnionej od tego podatku na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny przy udziale Wiesława Czerwińskiego, prokuratora Prokuratury Apelacyjnej delegowanego do Ministerstwa Sprawiedliwości w sprawie ze skarg (...) Towarzystwa Finansowego "S." Sp. z o.o. i "M." Sp. z o.o. na decyzje Izby Skarbowej w W. z dnia 30 kwietnia 1997 r. (...), z dnia 28 kwietnia 1997 r. (...) i z dnia 7 maja 1997 r. (...) w przedmiocie opłaty skarbowej z tytułu sprzedaży obligacji, po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2000 r. na posiedzeniu jawnym wątpliwości prawnych przekazanych przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 9 czerwca 2000 r. w sprawie III SA 890/97 do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./.

Czy można przyjąć, że umowa kupna-sprzedaży obligacji, do której nie ma zastosowania zwolnienie z par. 63 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 1992 r. w sprawie opłaty skarbowej /Dz.U. nr 53 poz. 253 ze zm./ może być wyłączona spod działania ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./ na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" tej ustawy?

podjął następującą uchwałę:

Uzasadnienie strona 1/11

Przedstawione Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne wyłoniło się na tle następującego stanu faktycznego.

W 1994 r. (...) Towarzystwo Finansowe "S." sp. z o.o., jako kupujący, zawarło z "M." sp. z o.o. szereg umów kupna - sprzedaży obligacji nie przedkładając ich do opodatkowania.

W związku z powyższym Urząd Skarbowy W.-P. w dniu 13 lutego 1997 r. określił w drodze decyzji opłatę skarbową w wysokości:

1/ 316, 70 zł z tytułu sprzedaży za kwotę 15.836 zł - 50 sztuk Obligacji Skarbu Państwa RP - 3 procentowej Renty Ziemskiej I serii z 1933 r. - umowa z dnia 22 listopada 1994 r.,

2/ 1.264, 30 zł z tytułu sprzedaży za kwotę 63.216,00 zł - 204 sztuk Obligacji Skarbu Państwa RP - 3 procentowej Renty Ziemskiej I serii z 1933 r. - umowa z dnia 22 lipca 1994 r.,

3/ 6.060,00 zł z tytułu sprzedaży za kwotę 303 000 zł - 3 sztuk obligacji "W.-L." - umowa z dnia 31 grudnia 1994 r.,

4/ 104,60 zł z tytułu sprzedaży za kwotę 5.232,00 zł - 17 sztuk Obligacji Skarbu Państwa RP - 3 procentowej Renty Ziemskiej I serii z 1933 r. - umowa z dnia 30 września 1994 r.,

5/ 421,40 zł z tytułu sprzedaży za kwotę 21.072 zł - 68 sztuk Obligacji Skarbu Państwa - 3 procentowej Renty Ziemskiej I serii z 1933 r. - umowa z dnia 20 czerwca 1994 r.

Od decyzji tych strony umowy kupna - sprzedaży, na których solidarnie ciążył obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej, złożyły jednobrzmiące odwołania, w których zarzuciły organowi pierwszej instancji naruszenie art. 42 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm., dalej w skrócie ustawy o VAT/, art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm., dalej w skrócie: ustawa o opłacie skarbowej/ oraz par. 63 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 1992 r. w sprawie opłaty skarbowej /Dz.U. nr 53 poz. 253/ i wniosły o ich uchylenie w całości oraz o umorzenie postępowania.

Izba Skarbowa w W. po rozpatrzeniu odwołań decyzjami z dnia 28 i 30 kwietnia 1997 r. oraz 7 maja 1997 r. utrzymała w mocy zaskarżone decyzje. Organ odwoławczy w uzasadnieniach do tych rozstrzygnięć podał, że umowy sprzedaży, w tym także sprzedaży obligacji, podlegają opłacie skarbowej, stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej. Zwolniona z takiej opłaty jest natomiast sprzedaż papierów wartościowych podmiotom prowadzącym przedsiębiorstwa maklerskie, co wynika z par. 63 pkt 13 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 1992 r. (...) Towarzystwo Finansowe "S.", mimo wykonywania czynności maklerskich, nie było przedsiębiorstwem maklerskim w rozumieniu art. 18-21 ustawy z dnia 22 marca 1991 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych /Dz.U. nr 35 poz. 155 ze zm./, gdyż nie uzyskało stosownego zezwolenia Komisji Papierów Wartościowych. Tym samym nie podlegało zwolnieniu od opłaty skarbowej. Opłata taka z uwagi na jej solidarny charakter, zgodnie z art. 366 par. 1 Kc, ciążyła na obu stronach umowy. Organ odwoławczy nie podzielił także zarzutu odwołania, dotyczącego naruszenia art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy o opłacie skarbowej. Uznał bowiem, że przepis ten wyłącza obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej w odniesieniu do umów sprzedaży zawieranych przez podatników, o których mowa w art. 5 ustawy o VAT, umów sprzedaży objętych zwolnieniem na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 tej ustawy, a także umów sprzedaży, zawieranych przez podatników, o których mowa w jej art. 14, w zakresie czynności zwolnionych od podatku. Z uwagi zaś na to, że w świetle przepisów ustawy o VAT prawa majątkowe, w tym obligacje, nie są towarem, ich sprzedaż nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Objęta jest natomiast opłatą skarbową.

Strona 1/11