Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie - Maciej Majewski po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2015 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. K. o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi A. K. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lutego 2015 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania postanawia: przyznać A. K. prawo pomocy w zakresie całkowitym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych oraz poprzez ustanowienie adwokata z urzędu.
Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wpłynął na formularzu PPF wniosek A. K. o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata z urzędu. Dane zawarte w formularzu PPF zastały uzupełnione na wezwanie Sądu wyjaśnieniami z dnia 23 czerwca 2015 r.
Z treści złożonego wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, iż A. K. jest osobą bezdomną, nie posiada mieszkania. Utrzymuje się ze środków otrzymywanych z pomocy społecznej oraz z prac dorywczych. Wnioskodawczyni korzysta ponadto z pomocy żywieniowej Caritas Polska. Wskazała, że z prac dorywczych i na umowę zlecenia osiąga dochód około 350 zł., ponadto około 250 zł. otrzymuje z pomocy społecznej. Wskazała wydatki - 33 zł. telefon, 100 zł. - gaz, leki - 25 zł. Reszta dochodów przeznaczana jest na żywność. Wnioskodawczyni nie posiada rachunku bankowego. Załączyła kopię dokumentu PIT 11 z którego wynika, że w
2014 r. uzyskała dochód w wysokości 3 549 zł. Ponadto wnioskodawczyni dołączyła kopię umowy zlecenia, kopie decyzji przyznających pomoc społeczną.
W sprawie zważono, co następuje.
Przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) zwanej dalej p.p.s.a. przewidują możliwość przyznania stronom postępowania prawa pomocy. Prawo pomocy może być przyznane stronie w zakresie całkowitym (art. 245 § 2 p.p.s.a) lub częściowym (art. 245 § 3 p.p.s.a.), przy czym jego przyznanie uzależnione jest od spełnienia przez stronę ustawowo przewidzianych przesłanek. Żądanie przyznania prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata jest wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przyznanie osobie fizycznej prawa pomocy w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.
Przyznanie prawa pomocy jest instytucją wyjątkową, przysługującą jedynie w sytuacjach, gdy poniesienie kosztów przez stronę spowodowałoby u niej uszczerbek w środkach utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Zasadą jest, że każdy wnoszący sprawę do sądu zobowiązany jest ponosić koszty sądowe, a tylko faktyczny brak możliwości finansowych może skutkować zwolnieniem od ich ponoszenia. Należy więc zaznaczyć, że chodzi o taką sytuację finansową, która obiektywnie nie daje możliwości zgromadzenia odpowiednich środków na poniesienie kosztów sądowych. Korzystanie z tej instytucji powinno mieć zatem miejsce jedynie w wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami i być ograniczone do osób faktycznie ubogich, które rzeczywiście nie posiadają żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania, a przez to nie mogą zrealizować przysługującego im prawa do sądu.
Przyznanie prawa pomocy nastąpić może w przypadku wykazania, że wnioskujący nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek lub pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w utrzymaniu koniecznym własnym i swojej rodziny pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym. Jak wynika z powołanych przepisów ciężar udowodnienia istnienia okoliczności, które mogłyby stanowić podstawę przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie spoczywa na stronie.
Biorąc pod uwagę sytuację majątkową A. K. uznać należy, iż uzasadnione jest przychylenie się do wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata z urzędu. Wnioskodawczyni jest osobą bezdomną, utrzymuje się z dochodów z prac dorywczych i z pomocy społecznej. Dochody w całości przeznaczane są na koszty utrzymania. Z tego względu strona zmuszona jest korzystać ze wsparcia pomocy społecznej. W tej sytuacji uznano, że stronę nie stać na samodzielne poniesienie kosztów sądowych i opłacenie zawodowego pełnomocnika.
W związku z powyższym orzeczono, jak w sentencji postanowienia, na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 w zw. z art. 258 § 2 pkt 7 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.