Referendarz sądowy Anna Michałowska Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2009 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi M. K. na decyzję Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia ... kwietnia 2009 r. Nr ... w przedmiocie ustalenia kwoty nienależnie pobranych płatności z tytułu wspierania działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania postanawia: przyznać prawo pomocy w zakresie częściowym, tj. zwolnienia od kosztów sądowych;
W dniu ... lipca 2009 r. (data nadania w placówce pocztowej) skarżąca wystąpiła z wnioskiem - na urzędowym formularzu PPF - o zwolnienie od kosztów sądowych. W jego uzasadnieniu oraz oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wskazała, iż nie jest w stanie uiścić wpisu w wysokości 100 zł, zamieszkuje sama w wypożyczonym mieszkaniu o pow. ... m², nie posiada oszczędności pieniężnych ani przedmiotów wartościowych, a jej jedyny dochód stanowi zasiłek stały z ośrodka pomocy społecznej oraz zasiłek na zakup żywności w łącznej wysokości nie przekraczającej ... zł.
Rozpoznając wniosek zważyć należało, co następuje:
Zasadą postępowania sądowoadministracyjnego jest - zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - dalej ustawy p.p.s.a. - ponoszenie przez Strony kosztów postępowania związanych ze swym udziałem w sprawie. Przyznanie prawa pomocy ze środków publicznych jest instytucją wyjątkową i następuje tylko w przypadkach określonych w cytowanej ustawie, po spełnieniu przez stronę określonych przesłanek. Przesłanki te są każdorazowo odnoszone do stanu majątkowego osoby ubiegającej się o przyznanie rzeczonego prawa.
Prawo pomocy w zakresie częściowym, zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy p.p.s.a., zostaje przyznane osobie fizycznej, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Określenie "gdy osoba fizyczna wykaże" oznacza, że to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uprawniającej go do skorzystania z prawa pomocy. Zatem rozstrzygnięcie w tej kwestii będzie zależało od tego, co zostanie udowodnione przez wnioskodawcę.
Oznacza to, że instytucja prawa pomocy ma charakter wyjątkowy i jest stosowana w przypadku osób charakteryzujących się trudną sytuacją materialną. Do takich osób zaliczyć można bezrobotnych, którzy nie pobierają zasiłku lub osoby, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są środków do życia bądź środki te są bardzo ograniczone i pozwalają zaspokoić tylko ich podstawowe potrzeby życiowe.
Sytuacja materialna skarżącej jest trudna i uzasadnia przyznanie jej prawa pomocy w postaci zwolnienia zarówno od obciążającego ją na obecnym etapie postępowania wpisu od skargi (w kwocie 100 zł), jak i od pozostałych mogących wystąpić w przyszłości kosztów sądowych. Wysokość bowiem dochodów skarżącej z pomocy finansowej przyznanej przez ośrodek pomocy społecznej pozwala wyłącznie na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych skarżącej.
W związku z powyższym na podstawie art. 258 §1 i §2 pkt 7 ustawy p.p.s.a. postanowiono, jak w sentencji.