Referendarz sądowy Anna Michałowska Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi R. A. na decyzję Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia ... stycznia 2012 r. Nr ... Znak ... w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia decyzji o przyznaniu pomocy ze środków unijnych postanawia: przyznać prawo pomocy w zakresie częściowym, tj. zwolnienia od kosztów sądowych;
Skarżący wystąpił z wnioskiem - na urzędowym formularzu PPF - o zwolnienie z kosztów sądowych. W uzasadnieniu wniosku wskazał, iż we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje wraz z żoną i córką. Posiada dom o pow. ... m ² oraz nieruchomość rolną o pow. ... ha przeliczeniowego. Dochody rodziny wynoszą miesięcznie ... zł (dochody z gospodarstwa plus świadczenie rodzinne).
W dodatkowym oświadczeniu Skarżący wskazał, iż prowadzi gospodarstwo domowe tylko z żoną i córką. Miesięczne wydatki rodziny związane z wyżywieniem i ubraniem wynoszą około ... zł, wydatki związane z opłatą za podjęte szkolenie w zakresie rolnictwa wynoszą ... zł, wydatki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne KRUS - ... zł miesięcznie, wydatki związane z utrzymywaniem i prowadzeniem gospodarstwa rolnego - ... zł. Skarżący wskazał ponadto, iż nie ponosi wydatków związanych z utrzymaniem miejsca zamieszkania, ponieważ nie posiada wystarczającego dochodu w chwili obecnej. Dochód jaki posiada wystarcza wyłącznie na pokrycie bieżących wydatków tj. wyżywienie i ubranie. Pozostałe wydatki są pokrywane przez rodziców skarżącego. Ponadto skarżący oświadczył, iż na obecną chwilę nie uzyskuje dopłat do gruntów rolnych i nie posiada oszczędności pieniężnych, posiada tylko samochód osobowy z ...r. o wartości ... zł.
Na potwierdzenie złożonych oświadczeń skarżący nadesłał wyciąg z posiadanego rachunku bankowego, zaświadczenie o posiadanych gruntach rolnych, umowę dotyczącą kształcenia w O., fakturę za zakup nawozów oraz informację z KRUS o obowiązku opłacania składek.
Rozpoznając wniosek zważyć należało, co następuje:
Zasadą postępowania sądowoadministracyjnego jest - zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - dalej ustawy p.p.s.a. - ponoszenie przez Strony kosztów postępowania związanych ze swym udziałem w sprawie. Przyznanie prawa pomocy ze środków publicznych jest instytucją wyjątkową i następuje tylko w przypadkach określonych w cytowanej ustawie, po spełnieniu przez stronę określonych przesłanek. Przesłanki te są każdorazowo odnoszone do stanu majątkowego osoby ubiegającej się o przyznanie rzeczonego prawa.
W myśl art. 245 §1 ustawy p.p.s.a. prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Zgodnie z §3 powołanego przepisu prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego (...). Prawo pomocy w zakresie częściowym, zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy p.p.s.a., zostaje przyznane osobie fizycznej, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Określenie "gdy osoba fizyczna wykaże" oznacza, że to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uprawniającej go do skorzystania z prawa pomocy. Zatem rozstrzygnięcie w tej kwestii będzie zależało od tego, co zostanie udowodnione przez wnioskodawcę.
Oznacza to, że instytucja prawa pomocy ma charakter wyjątkowy i jest stosowana w przypadku osób charakteryzujących się trudną sytuacją materialną. Do takich osób zaliczyć można bezrobotnych, którzy nie pobierają zasiłku lub osoby, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są środków do życia bądź środki te są bardzo ograniczone i pozwalają zaspokoić tylko ich podstawowe potrzeby życiowe.
Mając na względzie przedstawione we wniosku okoliczności należało uznać, iż sytuacja materialna skarżącego i jego rodziny jest trudna i stanowi pozytywną przesłankę do przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Wskazane dochody rodziny z uwzględnieniem kosztów żywienia i ubrania, składek KRUS oraz kształcenia pozwalają wyłącznie na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych 3-osobowej rodziny. Skarżący nie jest w stanie poczynić z nich oszczędności na opłacenie kosztów sądowych. Nadesłany wyciąg z rachunku bankowego potwierdza, iż skarżący nie posiada żadnych oszczędności pieniężnych zgromadzonych na tym rachunku.
Z tych względów oraz kierując się zapewnieniem Skarżącemu prawa do sądu należało uznać, iż zwolnienie od obciążającego go na obecnym etapie postępowania wpisu od skargi (w kwocie... zł), jak i od pozostałych mogących wystąpić w przyszłości kosztów sądowych jest uzasadnione.
W związku z powyższym na podstawie art. 258 §1 i §2 pkt 7 ustawy p.p.s.a. postanowiono, jak w sentencji.