Referendarz sądowy Tomasz Zawiślak Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym w sprawie ze skargi K. W. na postanowienie Prezesa Agencji Rynku Rolnego z dnia [...] grudnia 2011 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia wsparcia w sektorze owoców i warzyw postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienie od kosztów sądowych
K. W. wezwany do uiszczenia wpisu sądowego od skargi na postanowienie Prezesa Agencji Rynku Rolnego z 13 grudnia 2011r. wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
Wnioskodawca wskazał, iż gospodarstwo domowe prowadzi wraz z synem. Oświadczył, iż posiada dom o powierzchni 90 m2, mieszkanie o powierzchni 16 m2, stodołę oraz nieruchomość rolną o pow. 3 ha. Podał, że syn posiada wspólny dom i 1,80 ha nieruchomości rolnej. Wyjaśnił także, że wraz z synem i jego ośmioosobową rodziną utrzymuje się z jego świadczenia emerytalnego w wysokości 1300 złotych.
W związku z tym, iż złożone oświadczenia okazały się niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych wnioskodawcy, zarządzeniem z 14 lutego 2012 r. wezwano skarżącego do udzielenia dodatkowych informacji oraz złożenia określonych dokumentów w terminie 7 dni pod rygorem rozpoznania wniosku w oparciu o posiadane dokumenty.
Pismem z 2 marca 2012 r. (data nadania) wnioskodawca przesłał wypełniony formularz PPF w którym podał odmienne dane w zakresie osób prowadzących z nim gospodarstwo domowe i wskazał, że gospodarstwo domowe prowadzi wspólnie z synem i jego żoną oraz ośmiorgiem wnuków w wieku od 4 do 19 lat. Wyjaśnił także, że posiada dom o powierzchni 94 m2, stodołę, stajnię nieruchomość rolną o pow. 3,02 ha. Stwierdził także w rubryce 8, że osoby z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe posiadają 1,5 ha nieruchomości gruntowej oraz mieszkanie o pow. 60 m2. Podał, że miesięcznie cała rodzina uzyskuje następujące dochody: emerytura skarżącego 1314 złotych, zasiłek rodzinny 1490 złotych, zasiłek opiekuńczy - 400 złotych oraz raz w roku dopłaty do gruntów rolnych w wysokości 3419 złotych. Natomiast wydatki skarżący określił na kwotę ok. 4500 złotych. Do pisma załączył PIT 40A, pierwszą stronę decyzji o przyznaniu płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz zaświadczenia o powierzchni gruntów i ich dochodowości.
Rozpoznając wniosek zważyć należało, co następuje:
Zasadą postępowania sądowoadministracyjnego jest - stosownie do treści przepisu art. 199 ustawy z 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej: p.p.s.a. - ponoszenie przez stronę kosztów postępowania związanych ze swym udziałem w sprawie. Prawo pomocy stanowi wyjątek od tej zasady i może zostać przyznane osobie fizycznej w zakresie częściowym - gdy osoba ta wykaże że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.). Instytucja prawa pomocy powinna być zatem stosowana w przypadku osób charakteryzujących się trudną sytuacją materialną. Jednocześnie, zawarte w omawianym przepisie określenie "gdy osoba ta wykaże" oznacza, że to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uprawniającej go do skorzystania z tego prawa. Zatem rozstrzygnięcie będzie zależało od tego, co zostanie przez wnioskodawcę udowodnione. Godzi się zatem przyjąć, iż wprowadzając wyjątek od ogólnej zasady partycypowania w kosztach sądowych, ustawodawca złożył obowiązek wykazania pozytywnych przesłanek na wnioskodawcę, zaś ocenę ich spełnienia pozostawił referendarzowi lub sądowi rozpatrującemu wniosek. Jednocześnie w sytuacji, gdy oświadczenie zawarte we wniosku jest niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego wnioskodawcy lub budzi wątpliwości, sąd na podstawie art. 255 p.p.s.a., ma prawo wezwania takiej osoby do złożenia dodatkowego oświadczenia uzupełniającego, jak i potwierdzającego wykazywane przez nią okoliczności.