Skarga na rozstrzygnięcia Fundacji "Polsko-Niemieckie Pojednanie" jako nie dotycząca sprawy administracyjnej nie podlega rozpoznaniu Naczelnego Sądu Administracyjnego i dlatego - odrzucono skargę.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi: Romana R. na decyzję Fundacji "Polsko-Niemieckie Pojednanie" z dnia brak danych w przedmiocie: odszkodowania postanawia:
1. podjąć zawieszone postępowanie sądowe,
2. odrzucić skargę.
Roman R. złożył skargę na odmowę przyznania mu roszczeń przez Fundację "Polsko-Niemieckie Pojednanie". Ponieważ kwestia dopuszczalności skargi do NSA na rozstrzygnięcia wspomnianej Fundacji jest kwestią sporna, przeto zagadnienie to było przedstawione do rozstrzygnięcia składowi powiększonemu NSA, zaś postępowanie w niniejszej sprawie zostało zawieszone do momentu rozstrzygnięcia wspomnianej wątpliwości. Obecnie, na skutek wydania orzeczenia NSA w sprawie OPS 3/01 z dnia 3 grudnia 2001 r. można podjąć postępowanie w niniejszej sprawie /art. 97 par. 2 Kpa w zw. z art. 59 ustawy o NSA z dnia 11 maja 1995 r. - Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./.
Jak wynika z uchwały NSA OPS 3/01 skład powiększony NSA uznał, iż na ostateczne rozstrzygnięcie Fundacji "Polsko-Niemieckie Pojednanie" w przedmiocie przyznania świadczeń dla byłych robotników przymusowych i osób dotkniętych innymi krzywdami z czasów narodowego socjalizmu nie przysługuje skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Przyczyną tego stanowiska jest pogląd, iż w tym wypadku chodzi o sprawy nie mające charakteru spraw administracyjnych, a takie tylko sprawy mogą być przedmiotem rozpoznania NSA.
Troska o spójność orzecznictwa i szacunek dla instrumentów mających tę spójność zapewnić, będąca podstawą umacniania autorytetu wymiaru sprawiedliwości, nakazuje składom zwykłym sądu orzekanie zgodne z linią wyznaczoną przez składy powiększone, i to także w wypadkach nie w pełni doskonałego oddziaływania orzeczeń składów powiększonych mocą imperio rationis. Tego wymaga powaga sądu. Dlatego w niniejszym orzeczeniu postanowiono - tak, jak orzekł skład powiększony NSA, iż skarga na rozstrzygnięcia Fundacji "Pojednanie" jako nie dotycząca sprawy administracyjnej nie podlega rozpoznaniu NSA i dlatego - odrzucono skargę.
Nie należy jednak wyprowadzać stąd wniosku o wykluczeniu w rozważanej kategorii spraw szansy ochrony sądowej, jaką może mieć Skarżący.
W orzeczeniu OPS 3/01 trafnie wskazano, iż: zgodnie z przepisem art. 45 ust. 1 Konstytucji RP "każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, niezawisły i bezstronny sąd." Przypomnienie tej podstawowej prawdy, mającej konstytucyjny rodowód ma zasadnicze znaczenie w niniejszej sprawie. Ani bowiem postanowienie regulaminu wewnętrznego Fundacji Pojednanie nie może pozbawić jednostki prawa do ochrony sądowej, ani żadna interpretacja prawnicza jakichkolwiek przepisów nie może prowadzić do wniosku odbierającego jednostce prawo do sądu. Zgodzić się jednak należy z poglądem wyrażonym w orzeczeniu OPS 3/01, iż: po pierwsze, ochrona sądowa musi realizowana przez sąd właściwy; i że - po drugie - art. 177 polskiej Konstytucji wprowadza - na wypadek wątpliwości - domniemanie kompetencji sądów powszechnych. Jeśli więc wątpliwość co do charakteru sprawy jest rozstrzygnięta na rzecz braku administracyjnego charakteru sprawy, przeto właściwość NSA jest wyłączona.