Prośba o przywrócenie terminu do wniesienia skargi na decyzję administracyjną może być wniesiona najpóźniej w siódmym dniu od ustania przyczyny uchybienia terminu /art. 58 par. 3 Kpa w związku z art. 59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym - Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi Edwarda P. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 22 kwietnia 1998 r. w przedmiocie pozbawienia uprawnień kombatanckich - postanowił wniosek o przywrócenie uchybionego terminu do wniesienia skargi odrzucić i skargę odrzucić.
W uzasadnieniu wniosku skarżący podał, że o właściwym trybie zaskarżenia decyzji Kierownika Urzędu powziął wiadomość dopiero po zapoznaniu się z uzasadnieniem postanowienia NSA z dnia 3 czerwca 1998 r. V SA 307/98 o odrzuceniu jego skargi na decyzję Kierownika Urzędu z 12.01.1998 r. dotyczącej pozbawienia uprawnień. Postanowienie to skarżący otrzymał w dniu 24.07.1998 r.
Jednakże, wbrew twierdzeniu skarżącego, został on prawidłowo powiadomiony o trybie zaskarżenia decyzji Kierownika Urzędu z 22.04.1998 r. w treści jej uzasadnienia.
Decyzja ta została doręczona skarżącemu w dniu 28.04.1998 r. i w związku z tym prośba o przywrócenie uchybionego terminu do wniesienia skargi na tę decyzję mogła być wniesiona najpóźniej w siódmym dniu po upływie 30-dniowego terminu do jej zaskarżenia, tj. w dniu 4.06.1998 r.
Tymczasem skarżący wniosek o przywrócenie terminu złożył za pośrednictwem poczty w dniu 10.08.1998 r. W związku z powyższym na podstawie art. 171 Kpc i art. 58 ust. 3 Kpa oraz art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ orzeczono jak w sentencji.
Glosa Ewy Łętowskiej
1. Rozstrzygnięcie banalnej kwestii w rutynowy, znany od lat sposób - tak na pierwszy rzut oka wydaje się przedstawiać komentowane rozstrzygnięcie i kryjąca się za nim kwestia prawna. A przecież, przy poważniejszym zastanowieniu, pojawia się problem konstytucyjny, kryjący się w pytaniu, czy art. 58 par. 3 Kpa, przewidujący niedopuszczalność przywrócenia terminu do złożenia prośby o przywrócenie terminu /art. 58 par. 2 Kpa przewiduje tu termin 7 dni - nieprzywracalny - od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu/ w związku z art. 59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ jest zgodny z art. 45 Konstytucji, gwarantującym prawo do sądu.
2. Artykuł 58 par. 3 Kpa co do zasady dotyczy postępowania administracyjnego. W tym właśnie postępowaniu powołany przepis wyklucza możliwość przywrócenia siedmiodniowego terminu do przywrócenia terminu. Artykuł 58 par. 1 Kpa, co do zasady, dopuszcza przywrócenie terminu, jednakże przy spełnieniu pewnych przesłanek:
- braku winy w uchybieniu terminu, zachodzącego po stronie ubiegającego się o przywrócenie;
- złożeniu prośby o przywrócenie /wraz z dokonaniem czynności, dla której określony był termin/ w terminie /nieprzywracalnym/ 7 dni.
Konstrukcja tu przyjęta nie budziłaby zastrzeżeń, gdyby odnosiła się tylko do postępowania przed organem administracji. Względy sprawności postępowania w dostateczny sposób usprawiedliwiają ograniczenie możliwości ochrony praw strony. Jednakże wskazany przepis z mocy art. 59 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym odnosi się także do postępowania sądowoadministracyjnego. Jego zatem pierwotny zakres oddziaływania, w zamyśle dotyczący tylko postępowania administracyjnego - został, w wyniku dalszej interwencji legislatora, rozszerzony na postępowanie sądowe. Artykuł 59 powołanej ustawy o NSA bowiem przewiduje trójszczeblową regulację procedury przed NSA. Przede wszystkim reguluje ją cytowana ustawa o NSA. Ponieważ nie uwzględnia ona wszystkich zagadnień proceduralnych, następuje subsydiarne odesłanie w pierwszym rzędzie, przez enumeratywne wyliczenie, do Kpa i - w pozostałym zakresie - do Kpc Kwestie przywrócenia terminu dla postępowania sądowoadministracyjnego reguluje w tym systemie odesłań kodeks postępowania administracyjnego, a nie kodeks postępowania cywilnego. Porównanie dwóch procedur wykazuje tu charakterystyczne różnice. Mianowicie ograniczenie z art. 58 par. 3 Kpa" stosowane także w postępowaniu przed NSA, nie występuje na tle Kpc /art. 168-169/. Mimo że sama konstrukcja przywracania terminu w obu korpusach prawa jest podobna, to przecież na tle Kpc nie ulega wątpliwości możliwość "przywrócenia terminu do przywrócenia terminu", co wyłącza art. 58 par. 3 Kpa i co - z mocy odesłania w art. 59 ustawy o NSA - nie jest możliwe w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Termin tygodniowy /Kpa mówi o "terminie 7 dni' z art. 169 par. 1 Kpc jest jednak terminem procesowym, przywracalnym przez sąd na zasadach ogólnych - tak S. Dmowski /w/ Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. I red. K Piasecki, wyd. C.H. Beck, Warszawa 1996, str. 554. Natomiast NSA, podobnie jak organ administracji, nie może przywrócić terminu siedmiodniowego z art. 58 Kpa. W konsekwencji NSA w takich wypadkach musi, gdy zachodzi takie uchybienie, bez podjęcia analizy merytorycznej, oddalić wniosek, nie zastanawiając się nad przyczynami uchybienia siedmiodniowemu terminowi i nie rozważając ewentualnych usprawiedliwień strony w tym zakresie. Natomiast w identycznej sytuacji sąd cywilny może "przywrócić termin do przywrócenia terminu".